กระบวนการถ่ายทอดหัตถศิลป์ไทยในวิถีร่วมสมัยโดยห้องปฏิบัติการศิลปะไทยคราฟท์สตูดิโอ

บทคัดย่อ

บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของการวิจัยแนวทางการสืบสานคุณค่าหัตถศิลป์ไทย: กรณีศึกษาไทยคราฟท์สตูดิโอ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากระบวนการถ่ายทอดหัตถศิลป์ไทยสู่บุคคลทั่วไปของห้องปฏิบัติการศิลปะไทยคราฟท์สตูดิโอ เพื่อนำเสนอแนวทางการสืบสานงานหัตถศิลป์ไทยหลักสูตรอบรม ระยะสั้นแบบปฏิบัติการ โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์กลุ่มตัวอย่างด้วยการคัดเลือกแบบเจาะจงจากผู้เชี่ยวชาญหัตถศิลป์ ครูสอนหัตถศิลป์ และผู้เรียนที่เกี่ยวข้องจากพื้นที่วิจัย  ผู้วิจัยใช้วิธีการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง  การเก็บข้อมูลภาคสนาม  การสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม การสังเกตแบบมีส่วนร่วม และสัมภาษณ์เชิงลึก และใช้วิธีการพรรณาวิเคราะห์เพื่อตีความสร้างข้อสรุป ผลการวิจัยพบว่า 1. การบริหารจัดการหลักสูตรอบรมภายในหนึ่งปีจัดอบรมหมุนเวียนประเภทงาน แจ้งตารางเรียนล่วงหน้าแต่ละเดือน 2. การออกแบบหลักสูตรอบรม เหมาะสำหรับบุคคลทั่วไปที่ไม่เคยมีพื้นฐานก็เรียนได้และสามารถนำวิธีการไปทำต่อยอดเองได้ 3. การปรับตัวและการพัฒนาโดยการปรับเปลี่ยนอุปกรณ์การทำงานให้สะดวก การปรับเปลี่ยนบทบาทครูช่าง การปรับใช้สื่อประชาสัมพันธ์และการเผยแพร่ การปรับเปลี่ยนหน้าที่ของวัตถุชิ้นงานหัตถศิลป์ และการปรับเปลี่ยนสถานที่ทำให้ของงานหัตถศิลป์ไทยมีความร่วมสมัยและเข้าถึงได้ง่าย 4. คุณค่าการอบรมระยะสั้น ทำให้ผู้เรียนเกิดการพัฒนาตนเองด้านความรู้ การพัฒนาด้านจิตใจ การพัฒนาด้านอารมณ์ และด้านเครือข่ายสังคม 5. แนวทางการสืบสานงานหัตถศิลป์ไทยให้แก่บุคคลทั่วไปที่มีสถานภาพที่หลากหลาย พบว่า วิธีการนำเสนอของไทยคราฟท์สตูดิโอ ช่วยสร้างการรับรู้ในสังคมและส่งเสริมให้เกิดการเรียนรู้และการทำงานหัตถศิลป์ไทยผ่านกระบวนการประยุกต์ให้ร่วมสมัย สอดคล้องไปกับลักษณะสังคมยุคปัจจุบันและทำให้การเผยแพร่งานหัตถศิลป์ไทยยังคงดำรงและสืบสานต่อไป