งานนมัสการหลวงพ่อเพชรและสมโภชเมืองพิจิตร: องค์ประกอบและบทบาทของพิธีกรรม

บทคัดย่อ

งานประเพณีนมัสการหลวงพ่อเพชรและสมโภชเมืองพิจิตรเป็นงานประจำปีที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของจังหวัดพิจิตร งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบของพิธีกรรม 2) ศึกษาบทบาทของพิธีกรรม โดยรวบรวมข้อมูลจากเอกสารและการเก็บข้อมูลภาคสนาม ผลการศึกษาพบว่า องค์ประกอบที่สำคัญที่สุดของพิธีกรรม คือ หลวงพ่อเพชร เพราะเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่เป็นศูนย์กลางของงาน และวัดท่าหลวงที่ประดิษฐาน องค์หลวงพ่อเพชรเป็นพื้นที่หลักในการจัดงาน ลำดับของพิธีกรรมที่สำคัญได้แก่ พิธีบวงสรวงหลวงพ่อเพชร พิธีเสี่ยงทายดวงเมืองพิจิตร ขบวนแห่รถบุปผาชาติ พิธีถวายบัวพุทธบูชา และพิธีประทีปนาวาบูชาหลวงพ่อเพชรพิธีเหล่านี้เป็นสัญลักษณ์ที่สื่อว่าเมืองพิจิตรเป็นดินแดนแห่งพุทธธรรมและชาวเมืองมีศรัทธาในพุทธศาสนาอย่างแรงกล้า งานประเพณีนมัสการหลวงพ่อเพชรและสมโภชเมืองพิจิตรมีบทบาทสำคัญต่อจังหวัดพิจิตรหลายประการ ได้แก่ บทบาทด้านความบันเทิง บทบาทในการสร้างขวัญกำลังใจ บทบาทในการสร้างความสามัคคีและการร่วมแรงร่วมใจ บทบาทในการสร้างสรรค์เศรษฐกิจ และบทบาทในการสืบสานตำนานท้องถิ่นเพื่อสร้างอัตลักษณ์ชาวพิจิตร ซึ่งบทบาทเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความร่วมแรงร่วมใจของหน่วยงานภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชนจังหวัดพิจิตร อีกทั้งยังเป็นงานที่ยกระดับให้จังหวัดพิจิตรเป็นที่รู้จักมากขึ้นด้วย