บทสำรวจว่าด้วยบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นท่ามกลางวิกฤตโควิด-19

บทคัดย่อ

งานวิจัยชิ้นนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจบทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นท่ามกลางวิกฤตโควิด-19 โดยอาศัยกรอบแนวคิด 2 แนวคิด คือ แนวคิดเรื่องการกระจายอำนาจ และแนวคิดเรื่องการบริหารราชการในภาวะวิกฤต โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงปริมาณด้วนวิธีการเก็บข้อมูลแบบสอบถามจากองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น จำนวน 2,138 แห่ง ระหว่างเดือนมกราคม – กรกฎาคม 2563 ซึ่งเป็นระยะเวลาของการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกที่ 1 ผลการสำรวจพบว่า (1) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นได้รับผลกระทบจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ระลอกที่ 1 ในระดับค่อนข้างมาก มีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 69.30 โดยเทศบาลนครได้รับผลกระทบมากที่สุด มีค่าคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 86.70 รองลงมาเป็นเทศบาลเมือง มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 72.30 องค์การบริหารส่วนจังหวัด มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 64.30 เทศบาลตำบล มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 63.60 และองค์การบริหารส่วนตำบล มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 59.50 ตามลำดับ (2) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นร้อยละ 99.60 มีบทบาทมากในการจัดการวิกฤตโควิด-19 ระลอกที่ 1 และ (3) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีบทบาทในการป้องกันการแพร่ระบาดในระดับชุมชน มีค่าคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 71.27 รองลงมาเป็นบทบาทในการช่วยเหลือประชาชนและกลุ่มเปราะบางทางสังคม มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 59.30 และถัดมาเป็นบทบาทในการเตรียมพร้อมรับมือกับวิกฤตอื่น ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้นในอนาคต มีค่าเฉลี่ยร้อยละ 53.34 ขณะที่การปรับตัวในการทำงานขององค์กรและการเตรียมฟื้นฟูท้องถิ่นยุคหลังโควิดกลับพบว่า องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นยังมีบทบาทไม่ค่อยมากนัก โดยมีค่าคะแนนเฉลี่ยอยู่ที่ร้อยละ 39.59 และร้อยละ 37.10 ตามลำดับ