ชื่อหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานี

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวการตั้งชื่อหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานี และภาพสะท้อนทางวัฒนธรรมจากชื่อหมู่บ้านโดยศึกษาจากชื่อหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานีที่มีการบันทึกอย่างเป็นลายลักษณ์อักษรของทางราชการระหว่างปี พ.ศ. 2542 - ปัจจุบัน ผลการวิจัยสรุปได้ว่า แนวการตั้งชื่อหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานีมี 9 ลักษณะ ได้แก่ 1) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามภูมิประเทศ ซึ่งพบเป็นจำนวนมากที่สุด 2) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามชื่อพืชหรือสัตว์ พบเป็นจำนวนรองลงมา 3) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามชื่อบุคคลสำคัญ 4) การตั้งชื่อหมู่บ้านเกี่ยวข้องกับศาสนาและตำนาน 5) การตั้งชื่อหมู่บ้านเกี่ยวข้องกับวัสดุหรือสถานที่หรือสิ่งก่อสร้าง 6) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามการรวมกลุ่มเป็นชุมชน 7) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามทิศทางหรือตำแหน่งของหมู่บ้าน 8) การตั้งชื่อหมู่บ้านที่มีลักษณะเฉพาะด้านพรรณนา และ 9) การตั้งชื่อหมู่บ้านตามมงคลนาม นอกจากนี้การศึกษาชื่อหมู่บ้านในจังหวัดอุบลราชธานียังพบการสะท้อนวัฒนธรรมอยู่ 4 ลักษณะ ได้แก่ 1) วัฒนธรรมการเลือกทำเลที่ตั้งหมู่บ้านซึ่งมักจะเลือกตั้งถิ่นฐานใกล้แหล่งน้ำ บริเวณพื้นที่สูง รวมถึงแหล่งที่มีต้นไม้ 2) วัฒนธรรมการประกอบอาชีพ อาทิเช่น ประมงน้ำจืดและการทำเกษตรกรรม 3) วัฒนธรรมเครือญาติ และ 4) วัฒนธรรมความเชื่อและศาสนา