ศิลปะจัดวางสื่อผสม : สร้างคืนรูปเขาพระพุทธบาท
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิจัยด้านทัศนศิลป์นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลงานศิลปะจัดวางสื่อผสมสู่การเสนอแนวทางการสร้างสรรค์ผลงานจากประสบการณ์ที่ผู้วิจัยได้พบเห็นภูเขาหินปูนในพื้นที่ช่วงระหว่างอำเภอพระพุทธบาทและอำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรีในวัยเด็กที่ถูกระเบิดหายไปจนทิวทัศน์เปลี่ยนแปลงไปมากจากในอดีต และนำเอาประสบการณ์ของผู้วิจัยและผู้ที่มีประสบการณ์ร่วมที่เคยเห็นแนวเขาดั้งเดิมมาวิเคราะห์ผ่านกรอบแนวคิดทฤษฎี actor-network โดยมีแนวทางการสร้างสรรค์และขั้นตอนดังนี้ 1) รวบรวมข้อมูลเขาพระพุทธบาทในอดีตจากแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้อง 2) ศึกษาแนวคิดสร้างกรอบการวิเคราะห์แบบทฤษฎี actor-network (ANT) และวิเคราะห์ร่วมกับแนวคิดมนุษยสมัย (anthropocene) 3) วิเคราะห์ผลงานศิลปะที่มีแนวคิดเกี่ยวข้อง จำนวน 4 ผลงาน 4) ทดลองสร้างสรรค์ผลงานศิลปะจากเนื้อหาประสบการณ์และการวิเคราะห์ข้อมูล 5) วิเคราะห์และปรับแก้ไขผลงานศิลปกรรม 6) สรุปแนวทางที่ได้จากการสร้างสรรค์ผลงานศิลปกรรม ผลการศึกษาพบว่าแนวทางการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะของผู้วิจัยมีดังต่อไปนี้ 1) การเลือกใช้วัตถุที่มีความเชื่อมโยงต่อพื้นที่ (found object) 2) การเล่าเรื่องผ่านวัสดุที่มีที่มาเชื่อมโยงกับเรื่องเล่า 3) การใช้ไฟเพื่อสร้างแสง-เงาให้เกิดความเคลื่อนไหวต่อวัตถุ (projection mapping) 4) ผลงานในแนวคิดเครือข่าย-ผู้กระทำการ จัดวางวัตถุร่วมกับภาพเคลื่อนไหว (video installation) จากแนวทางการสร้างสรรค์นี้ส่งผลให้ผลงานของผู้วิจัยเป็นการผสานแต่ละสื่อเข้าหากัน โดยเล่าเรื่องประสบการณ์ของผู้วิจัยผ่านกรอบแนวคิดมนุษยสมัย ทำให้ผลงานสร้างสรรค์มีความแตกต่างจากผลงานศิลปะจัดวางสื่อผสมทั่วไป จากการผสานสื่อเข้ากับวัตถุจำลองด้วยกระบวนการเซรามิกส์ (Imitation Ceramics Sculpture: ICS) เข้าด้วยกันเพื่อเป็นแนวทางที่สามารถพัฒนาผลงานศิลปกรรมและงานออกแบบต่อไปได้ในอนาคต
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Copyright (c) 2023 : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
เอกสารอ้างอิง
เก่งกิจ กิตติเรียงลาภ (บ.ก.). (2564). บทวิพากษ์มนุษย์และวิกฤติสิ่งแวดล้อมในยุคสมัยแห่งทุน. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหารชน). ISBN: 978-616-7154-97-8
พรรณยุพา ธรรมวัตร. (2567). ข้ามพรมแดนความรู้ด้วยมุมมองข้ามศาสตร์ผ่านเลนส์ “ทฤษฎีเครือข่าย – ผู้กระทำการ (Actors - Network Theory)”. ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน). https://www.sac.or.th/portal/th/article/detail/670
วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์. (2567) The Lost Forest: ประวัติศาสตร์(การทำลาย)สิ่งแวดล้อมไทยและสงครามแย่งชิงทรัพยากร. มติชน. ISBN: 978-974-02-1881-4
ศรีศักร วัลลิโภดม. (2546). แสนเสียดายเขาพระพุทธบาท. มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์. https://lek-prapai.org/home/view.php?id=919
ศุภกร ศรีสกุล (2568, 11 เมษายน). นิทรรศการน่าชม “บล็อกช่องลม” งานศิลป์ในมุมมองสถาปัตยกรรม. Facebook. https://www.facebook.com/share/1Fho5yqwRX/?mibextid=wwXIfr.
Alldred, P., & Fox, N. (2020). New Materialism. 10.51428/tsr.uhaq7722.
Boltanski, C., & Kalsman, J. (n.d.). The Last Class. https://shorturl.asia/EIzi5
Ellin, A. (2018 October, 25). Maya Lin Captures the Hudson’s Beauty and Power. The New York Times, https://www.nytimes.com/2018/10/25/arts/maya-lin-hudson-river-museum.html.
Graves. K. (2018). Map of Memory: Hudson River Timeline. https://www.mayalinstudio.com/memory-works/hrm.
Kuratani, T. (2006). The Last Class. https://www.echigo-tsumari.jp/en/art/artwork/the_last_class/.
Law, J. (2009). Actor Network Theory and Material Semiotics. http://www.heterogeneities.net/publications/Law2007ANTandMaterialSemiotics.pdf
Lin, M. (2018 October 25). ‘I See Rivers as Fluid Moving Drawings’: Watch Artist Maya Lin Re-Imagine New York’s Waterways”. https://news.artnet.com/art-world/maya-lin-reimagine-new-yorks-waterways-1379134.
Ma, Y. (n.d.). Tunnel of Light. https://shorturl.asia/nQjfK.
Mensch, C. (2025). Erosion Machine No.1. https://www.frieze.com/article/carl-cheng-nature-never-loses-2025-review.
Nakamura, O. (2018). Tunnel of Light. https://www.echigo-tsumari.jp/en/art/artwork/periscopelight_cave/.
Packard, C. (2025 February 25). Carl Cheng Makes Art for the Anthropocene. Frieze, https://www.frieze.com/article/carl-cheng-nature-never-loses-2025-review.
Sismondo, S. (2010). An Introduction to Science and Technology Studies. Sismondo Sergio.
Van Den, A., & Rieple, A. (2017). Using actor-network theory to reveal strategy processes in design firms. The Design Management Academy: Research Perspectives on Creative Intersection, 4, 1373-1390.
