การออกแบบและพัฒนาม้านั่งสาธารณะเพื่อส่งเสริมอัตลักษณ์ชุมชน พื้นที่สวนสันติชัยปราการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยและพัฒนา (R&D) มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบททางกายภาพ อัตลักษณ์ชุมชน และพฤติกรรมการใช้งานพื้นที่สาธารณะในสวนสันติชัยปราการ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เพื่อออกแบบและพัฒนาต้นแบบม้านั่งสาธารณะที่ตอบสนองประโยชน์ใช้สอยและสะท้อนอัตลักษณ์ชุมชน ตลอดจนประเมินความเหมาะสมและความพึงพอใจจากผู้ใช้พื้นที่และผู้เชี่ยวชาญ การวิจัยใช้ระเบียบวิธีแบบผสมผสาน (Mixed Methods) โดยเก็บข้อมูลจากแบบสอบถามผู้ใช้พื้นที่ 300 คน การสัมภาษณ์ชุมชนและผู้เชี่ยวชาญ และการประเมินความพึงพอใจต่อม้านั่งต้นแบบ
ผลการวิจัยพบว่า ผู้ตอบแบบสอบถามส่วนใหญ่เป็นเพศชาย (ร้อยละ 50.7) และเพศหญิง (ร้อยละ 49.3) อายุระหว่าง 31–40 ปี (ร้อยละ 31.4) อาชีพพนักงานบริษัทเอกชน (ร้อยละ 38.7) และนักเรียน–นักศึกษา (ร้อยละ 29.7) โดยนิยมใช้สวนสาธารณะเพื่อพักผ่อนหย่อนใจ (ร้อยละ 47.0) เหตุผลหลักคือความเงียบสงบและการเดินทางสะดวก ความต้องการออกแบบม้านั่งเน้นด้านความสวยงามและการป้องกันไม่ให้คนเร่ร่อนใช้เป็นที่นอน (ร้อยละ 40.5) ผลการประเมินความพึงพอใจต่อม้านั่งต้นแบบอยู่ในระดับ มาก (x̄= 4.27, S.D. = 0.61) แสดงให้เห็นว่าการออกแบบตามแนวคิด User-Centered Design (UCD) และ Community-Based Design (CBD) สามารถตอบสนองต่อพฤติกรรมการใช้งานและสะท้อนอัตลักษณ์ชุมชนได้อย่างเหมาะสม
โดยสรุป การออกแบบม้านั่งสาธารณะที่คำนึงถึงผู้ใช้งานจริงและบริบทของพื้นที่สามารถช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชน เสริมสร้างเอกลักษณ์ของชุมชน และเป็นแนวทางสำคัญในการพัฒนาพื้นที่สาธารณะอย่างยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Copyright (c) 2023 : คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
เอกสารอ้างอิง
กรมศิลปากร. (2563). ข้อมูลโบราณสถานป้อมพระสุเมรุ. กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม.
กรุงเทพมหานคร. (2565). รายงานการบริหารจัดการสวนสาธารณะประจำปี. สำนักสิ่งแวดล้อม กรุงเทพมหานคร.
กาญจนา แก้วเทพ.(2543). สัญญะวิทยา: ศาสตร์แห่งสัญญะและความหมาย. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
กาญจนา วัฒนศิริ. (2564). การออกแบบเชิงอัตลักษณ์กับการพัฒนาพื้นที่สาธารณะร่วมสมัย. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 13(2), 45–64.
จิราพร ภัทรกุล. (2561). เฟอร์นิเจอร์สาธารณะกับกิจกรรมทางสังคมในสวนเมือง: แนวคิดและแนวทาง. วารสารวิจัยและสาระสถาปัตยกรรม/การผังเมือง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 6(1), 23–40.
ปัทมพร สุขพงษ์ไทย. (2566). ศึกษาผลการใช้กิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวคิดสะตีมศึกษาเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และความสามารถในการสร้างสรรค์ผลงาน. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 34(2), 101–117.
พิมพ์ชนก ภูมิเวียง. (2564). แนวคิดการออกแบบเฟอร์นิเจอร์สาธารณะเพื่อสะท้อนอัตลักษณ์ของชุมชนเมือง. วารสารศิลปกรรม มทร.ล้านนา.
วรรณวิสาข์ อึ๊วสวัสดิ์. (2564). แนวทางการออกแบบเพื่อส่งเสริมศักยภาพของพื้นที่สาธารณะย่านเมืองเก่าเชียงราย. วารสารเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 14(1), 65–78
ศศิกาญจน์ นารถโคษา. (2558). การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ตกแต่งสวนที่สะท้อนอัตลักษณ์ไทย. วารสารศิลปกรรมและสถาปัตยกรรม มหาวิทยาลัยนเรศวร, 6(2), 39–54.
สำนักผังเมือง กรุงเทพมหานคร. (2564). รายงานโครงการพัฒนาเกาะรัตนโกสินทร์. กรุงเทพมหานคร.
สุทัศน์ พานิชย์เจริญ. (2556). แนวทางพัฒนาสวนสาธารณะในเขตบางรัก กรุงเทพมหานคร. วารสารสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล., 21(1), 45–62.
อิสราพร สิงหวร. (2565). การออกแบบสวนสาธารณะเพื่อคนพิการโดยอ้างอิงผู้ใช้งาน: กรณีศึกษาแนวทาง Universal Design. วารสารภูมิสถาปัตยกรรม, 20(2), 1–22.
อุษณีย์ ศิลป์วรเศรษฐ. (2566). แนวทางการออกแบบพื้นที่สาธารณะเพื่อรองรับวิถีใหม่: กรณีศึกษาริมกว๊านพะเยา. วารสารสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล., 26(2), 89–110.
Carr, S., Francis, M., Rivlin, L. G., & Stone, A. M. (1992). Public space. Cambridge University Press.
Gehl, J. (2010). Cities for people. Island Press.
Norman, D. A. (2013). The design of everyday things. Basic Books.
Panero, J., & Zelnik, M. (1979). Human dimension & interior space: A source book of design reference standards. Whitney Library of Design.
Sanders, E. B. N., & Stappers, P. J. (2014). Probes, toolkits and prototypes: Three approaches to making in codesigning. CoDesign, 10(1), 5–14.
