กระบวนการสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสา แต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง
คำสำคัญ:
ความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธ, จิตอาสา, แต่งหน้าศพบทคัดย่อ
การวิจัย เรื่อง กระบวนการสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง มีวัตถุประสงค์คือ 1) เพื่อศึกษาความผาสุก ทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง 2 ) เพื่อศึกษากระบวนการสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง การวิจัยครั้งนั้นใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้การสังเกตและสัมภาษณ์เชิงลึก และสนทนากลุ่ม ผู้วิจัยได้ทำการคัดเลือกผู้ให้ข้อมูลสำคัญ แบบโสนว์บอล ได้แก่ จิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง จำนวน 7 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และการสร้างข้อสรุปแบบอุปนัย ผลการวิจัยพบว่า 1)ความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยองสรุปได้ว่าความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพ เป็นความผาสุกที่เกิดจากการทำงานสัมผัสกับประสบการณ์ที่เกี่ยวข้องกับความเป็นจริงของชีวิตและเกิดความภาคภูมิใจในการได้ทำสิ่งที่ทำได้ยาก เป็นงานที่ไม่ใช่ว่าทุกคนจะทำได้ โดยแยกเป็นองค์ประกอบได้ดังนี้ (1) มีความรู้สึกถึงความจริงของชีวิต (2)มีความสมดุลในการดำเนินชีวิต (3) มีความสงบ (4) มีสุขภาพจิตที่ดี และ 2) กระบวนการสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณแนวพุทธของจิตอาสาแต่งหน้าศพในจังหวัดระยอง โดยจิตอาสาแต่งหน้าศพ มีพัฒนาการสู่การเป็นจิตอาสา โดยเริ่มต้นด้วย สนใจ ศึกษา หาเครือข่าย และใช้ฝีมือ ซึ่งกระบวนการในการลงพื้นที่ของจิตอาสาประกอบด้วย 4 ขั้นตอนสำคัญ ได้แก่ 1) ขั้นเตรียมใจ 2) พบญาติผู้สูญเสีย 3) แต่งหน้าผู้จากลา 4) เยียวยาผู้ยังเศร้า ซึ่งปัจจัยสำคัญที่ส่งเสริมจิตอาสาแต่งหน้าศพพบองค์ประกอบสำคัญ คือ 1) มีจิตใจเข้มแข็ง 2) ครอบครัวสนับสนุน 3) กัลยาณมิตร 4) อาชีพมั่นคง และมีหลักธรรมที่สัมพันธ์ ได้แก่ ไตรลักษณ์ พรหมวิหารธรรม สังคหวัตถุ บุญกิริยาวัตถุ และอิทธิบาทธรรม
References
กองการเจ้าหน้าที่. (2564). คู่มือการจัดงานศพแบบไทย. กาญจนบุรี: องค์การบริหารส่วนจังหวัดกาญจนบุรี.
กันธิชา เผือกเจริญ. (2556). ศึกษากระบวนการทำงานของจิตอาสา กรณีศึกษาการดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะ สุดท้าย อโรคยศาล. (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต (พุทธศาสตร์และศิลปะแห่งชีวิต), มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย).
จรูญศรี กล่ำกลาย. (2562). กระบวนการพุทธจิตวิทยาของพระสงฆ์จิตอาสาเพื่อการพัฒนาสังคม. วารสารพุทธอาเซียนศึกษา, 4(2), 49-69.
จิตรา แสงวัฒนาฤกษ์. (2563). บทบาทผู้นำสตรีจิตอาสาเชิงพุทธบูรณาการ. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 8(4), 1622-1638.
จุฑามาศ แสงทองดี. (2563). โปรแกรมความผาสุกทางจิตวิญญาณของญาติผู้ดูแลผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้ายตามแนวพุทธจิตวิทยา. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 5(4), 336-350.
ฉัตรทิพย์ แสงสร้อย. (2564). การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาและความผาสุกทางจิตวิญญาณในผู้สูงอายุที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงที่ควบคุมไม่ได้. พยาบาลสาร, 48(4), 281-292.
ณัฐพร โตภะ. (2560). มองโลกในแง่ดีความผาสุกทางจิตวิญญาณ ความเชื่ออำนาจภายในตนกับความหยุ่นตัวของนักศึกษาชั้นปีที่ 1 มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย. วารสารสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 43(2), 64-83.
บุญมี แก้วตาและคณะ. (2562). ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างหลักไตรลักษณ์กับหลักความผาสุกทางจิตวิญญาณ. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 10(2), 447-461.
เบญจมาศ ถาดแสง. (2564). ผลของการพัฒนาศักยภาพจิตอาสาด้วยกระบวนการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ที่มีการสะท้อนคิดด้านจิตวิญญาณต่อความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุโรคเรื้อรัง. พยาบาลสาร, 48(3), 249-259.
พระครูปริยัติธรรมวิบูล(ชวี อิสฺสโร). (2561). รูปแบบการเสริมสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุตามหลักพุทธจิตวิทยา. รมยสาร, 16(ฉบับพิเศษ), 413-430.
พระครูสิทธิธรรมาภรณ์. (2564). การทำงานจิตอาสาตามหลัการในทางพระพุทธศาสนา, วารสาร มจร เลย ปริทัศน์, 2(1), 99-111.
พระปลัดวีระชนม์ เขมวีโรและคณะ. (2560). การเสริมสร้างความผาสุกทางจิตวิญญาณของผู้สูงอายุตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน์ มจร, 5(1), 78-88.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2549). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์อักษรสัมพันธ์.
. (2549). สุขภาวะองค์รวมแนวพุทธ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์อักษรสัมพันธ์.
พระมหาอภิสิทธิ์ วิริโย (จอดนอก) และคณะ. (2563). ความผาสุกทางจิตวิญญาณผ่านกระบวนการบุญกิริยาวัตถุของผู้สูงอายุที่มาถือศีลอุโบสถในวัดของพระพุทธศาสนาจังหวัดบุรีรัมย์. วารสาร มจร อุบลปริทรรศน์, 5(2), 549-566.
พิทยพล กองพงษ์. (2562). จิตอาสากับการให้ในมิติทางพระพุทธสาสนา. วารสารมณีเชษฐาราม วัดจอมมณี, 2(2), 53-64.
พุทธชาติ แผนสมบุญ. (2564). ประสบการณ์การเยียวยาจิตใจผู้ป่วยของพระสงฆ์จิตอาสาคิลานธรรม. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 7(1),103-120.
เพ็ญศรี วัฒยากร. (2559). ความผาสุกทางจิตวิญญาณและจิตวิญญาณในการทำงานของหัวหน้าหอผู้ป่วยโรงพยาบาลทั่วไปภาคใต้. วารสารวิทยบริการ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, 27(3), 115-126.
มณฑล สรไกรกิติกูล. (2556). มิติทางจิตวิญญาณในการทำงานความท้าทายในการบริหารทรัพยากรมนุษย์. วารสาร มฉก. วิชาการ, 16(32), 129-140.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย, 2539.
แม่ชีศันสนีย์ เสถียรสุต. (2544). การมีสติในทุกขณะคือ... หมอชาวบ้าน, 22(261), 14-16.
วัดพระธรรมกาย. (2557). นักวิทยาศาสตร์กับพระพุทธศาสนา อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์. สืบค้น 1 พฤษภาคม 2563. จาก https://www.dmc.tv/page_print.php?p=ความรู้รอบตัว/นักวิทยาศาสตร์-กับพระพุทธศาสนา.html.
ศุภกิจ ปุญญา. (2562). ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างพรหมวิหาร 4 กับความผาสุกทางวิญญาณของนักศึกษาวิทยาลัยอาชีวศึกษาจุลมณีในจังหวัดศรีษะเกษ. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 5(2), 47-60.
สัมพันธ์ คงพูนทรัพย์. (2560). การใช้หลักพุทธธรรมในการทำงานจิตอาสา. Journal of Roi Kaensam Academi, 2(1), 1-14.
Highfield, M. F., & Carson. V. B. (1983). Spiritual need of patient: Are they recognized? Cancer Nursing, 6(3), 187-192.
Workpoint News. (2564). จิตอาสาแต่งหน้าศพฟรี อาชีพที่ใจดีอย่างเดียว ทำไม่ได้. สืบค้น 1 พฤษภาคม 2563. จาก https://workpointtoday.com/จิตอาสาแต่งหน้าศพฟรี.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2022 วารสาร มจร ภาษาและวัฒนธรรม

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.