การพัฒนาตนของนิสิตรัฐศาสตรบัณฑิตบนพื้นฐานความคิดสร้างสรรค์ และการฝึกสมาธิ

ผู้แต่ง

  • ศุภมา จิตต์เที่ยง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การพัฒนาตน, ความคิดสร้างสรรค์, สติปัฏฐาน

บทคัดย่อ

การศึกษาทำให้คนมีความรอบรู้ที่กว้างขวางขึ้น แต่ยังไม่สามารถสร้างคนให้สมบูรณ์แบบได้และมีคุณภาพที่ดีได้ ความคิดสร้างสรรค์เป็นคุณลักษณะที่สำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียนทำให้ผู้เรียนเกิดความคิด แนวทาง ทัศนคติใหม่ ความเข้าใจและการมองปัญหาในรูปแบบใหม่ ผลลัพธ์ของความคิดสร้างสรรค์ที่ชัดเจน โครงการปฏิบัติธรรมของมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ผู้ฝึกนั้นต้องเข้าใจในหลักการ วิธีการฝึกและการปฏิบัติตนที่ถูกต้องจะมากหรือน้อยเพียงใดขึ้นอยู่กับความเข้าใจของผู้ฝึก เนื่องจากเป็นข้อกำหนดหนึ่งที่ผู้เรียนจะต้องลงฝึกปฏิบัติตนในโครงการปฏิบัติธรรมทุก ๆ ปีการศึกษา อีกทั้งรัฐศาสตรบัณฑิตเป็นวิชาที่มีเนื้อหาแบบสหวิทยาการอยู่แล้วโดยธรรมชาติ มีเนื้อหาที่ครอบคลุมศาสตร์ในสาขาวิชาต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง และช่วยตอกย้ำถึงลักษณะเด่นของสาขาวิชาสามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตประจำวันและให้ผู้เรียนเกิดความคิดสร้างสรรค์ได้ในทุกรายวิชา บทความนี้มีวัตถุประสงค์เขียนขึ้นเพื่อให้นิสิตได้ศึกษาตามหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาในด้านการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน การฝึกสมาธิตามหลักสติปัฏฐาน 4 ได้แก่ 1) การเรียนรู้เรื่องกาย 2) การเรียนรู้เรื่องเวทนา 3) การเรียนรู้เรื่องจิต 4) การเรียนรู้เรื่องธรรม การบำรุงรักษาจิตให้เข้มแข็ง มีความผ่อนคลาย ไม่มีความวิตกกังวล มีความจำดีขึ้น สงบเยือกเย็น มีความสุภาพอ่อนโยน มีความคิดสร้างสรรค์ในการศึกษาเล่าเรียนและการทำงาน สืบไป

References

แปลก สนธิรักษ์. (2506). พจนานุกรมบาลี-ไทย. กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.

พระชูศักดิ์ ถิรธมฺโม. และคณะ. (2563). การคิดสร้างสรรค์เพื่อการเรียนรู้เชิงพุทธในสถานการณ์ปัจจุบัน. Journal of Buddhist Education and Research: JBER, 6(2), 336-345.

พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ). (2532). วิปัสสนากรรมฐาน ภาค 2. กรุงเทพฯ: อัมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊พ.

พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต). (2539). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์ (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2540). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

_______. (2557). สมาธิแบบพุทธ (พิมพ์ครั้งที่ 19). กรุงเทพฯ : ผลิธัมม์.

พระมหาใจสิงห์ เถื่อนศรี. และคณะ. (2565). การปฏิบัติธรรม คือ วิถีทางสู่ความสุขที่ยั่งยืน. วารสารวนัมฎองแหรกพุทธศาสตรปริทรรศน์, 9(1), 163-178.

พระราชปริยัติกวี. (2560). กรรมฐานในพระพุทธศาสนา: บทเรียนจากมหาสติปัฏฐานสูตรและความนิยมในสังคมไทย. วารสารมหาจุฬาวิชาการ, 4(2), 1-20.

พระโสภณมหาเถระ (มหาสีสยาดอ). (2549). มหาสติปัฏฐานสูตร ทางสู่พระนิพพาน (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ห้างหุ้นส่วนจำกัดไทยรายวันการพิมพ์.

พุทธทาสภิกขุ. (2549). ทำไมวิปัสสนาจึงล้มเหลว. กรุงเทพฯ: ตถาตา .

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539) ฎีกาภาษาบาลี ฉบับมหาจุฬาฎีกา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2550). แผนพัฒนามหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ในช่วงแผนพัฒนาการศึกษาระดับอุดมศึกษาระยะที่ 10 (2550-2554). สืบค้น 1 สิงหาคม 2565, จาก. http://plandiv.mcu.ac.th/?page_id=109.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2555). พจนานุกรมศัพท์ศึกษาศาสตร์ ฉบับราชบัณฑิตสถาน. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.

สุชีพ ปุญญานุภาพ. (2539). พระไตรปิฎกฉบับประชาชน (พิมพ์ครั้งที่16). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

สุภีร์ ทุมทอง. (2551). สติปัฏฐาน 4. กรุงเทพฯ: ขุมทองอุตสาหกรรมและการพิมพ์ จำกัด.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-04-25

How to Cite

จิตต์เที่ยง ศ. (2023). การพัฒนาตนของนิสิตรัฐศาสตรบัณฑิตบนพื้นฐานความคิดสร้างสรรค์ และการฝึกสมาธิ. วารสารวิชาการรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 5(1), 35–47. สืบค้น จาก https://so08.tci-thaijo.org/index.php/AJPP/article/view/978