การออกแบบระบบบริการห้องสมุดแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของนักศึกษา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์

Main Article Content

อาวุธ โสเพ็ง

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ความต้องการใช้ระบบบริการห้องสมุดแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต และ 2) พัฒนาระบบบริการห้องสมุดแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตสำหรับนักศึกษามหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักศึกษามหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พื้นที่นามน จังหวัดกาฬสินธุ์ จำนวน 341 คน ซึ่งได้จากการสุ่มตัวอย่างโดยอ้างอิงจากตารางของ Krejcie และ Morgan จากประชากรทั้งหมด 2,997 คน รวมถึงอาจารย์ในมหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ พื้นที่นามน จำนวน 6 คน และผู้เชี่ยวชาญด้านระบบบริการห้องสมุด จำนวน 3 คน โดยใช้วิธีการเลือกแบบเจาะจง การวิจัยนี้ใช้แนวคิดการออกแบบบริการ (Service Design) และทฤษฎีการมีส่วนร่วม (Participatory Theory) โดยดำเนินการวิจัย 2 ระยะ และวิเคราะห์ข้อมูลทั้งเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถาม แบบสัมภาษณ์ และแบบประเมินคุณภาพของเครื่องมือวิจัย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ร้อยละ และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน


            ผลการวิจัย พบว่า ความต้องการของนักศึกษาต้องการห้องสมุดเป็นศูนย์กลางในการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต (equation=4.34) ปรับปรุงและพัฒนาระบบบริการอย่างต่อเนื่อง (equation=4.34) ใช้บริการห้องสมุดในรูปแบบออนไลน์ (equation=4.09) พึงพอใจกับการให้บริการของเจ้าหน้าที่ห้องสมุด (equation=4.09) สนับสนุนการเรียนรู้ทั้งในรูปแบบออนไลน์และออฟไลน์ (equation=3.80) ใช้บริการห้องสมุดเป็นประจำ (equation=3.80) ห้องสมุดควรทำงานร่วมกับสถาบันการศึกษาและองค์กรอื่น ๆ (equation=3.73) มีพฤติกรรมการค้นคว้าข้อมูลและเรียนรู้ด้วยตนเอง (equation=3.73) เป็นแหล่งที่ผู้ใช้สามารถค้นหาความรู้ได้ด้วยตัวเองโดยไม่มีข้อจำกัด (equation=3.70) ห้องสมุดมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต (equation=3.60) และความต้องการของอาจารย์ ด้านบทบาท ควรสนับสนุนการเรียนรู้รูปแบบออนไลน์และออฟไลน์ จัดกิจกรรมที่หลากหลายเชื่อมโยงกับการเรียนรู้แบบดิจิทัล มีระบบที่เข้าถึงได้ง่ายและอิสระในการค้นคว้า ด้านอารมณ์  บรรยากาศยังไม่เอื้อต่อการเรียนรู้  ต้องการรับบริการที่รวดเร็ว ด้านการรับรู้ ทรัพยากรยังไม่เพียงพอและทันสมัย ด้านพฤติกรรม  ยังขาดความถี่ในการใช้บริการ มีการใช้ระบบออนไลน์เพิ่มมากขึ้น ด้านเจตคติ มีทัศนคติที่ดีต่อห้องสมุดมองว่าเป็นสถานที่ส่งเสริมการเรียนรู้ เป็นแหล่งการเรียนรู้ที่สำคัญ การนำเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ให้หลากหลาย การเปิดบริการออนไลน์ และต้องปรับตัวตามความต้องการและพฤติกรรมของผู้ใช้  และได้ออกแบบระบบบริการห้องสมุด KSU. Lifelong Learning for Library มีองค์ประกอบเป็นชุดความรู้จำนวน 7 ชุดความรู้ มีคู่มือชุดความรู้ให้กับผู้ใช้บริการและบรรณารักษณ์ โดยระบบบริการห้องสมุดที่พัฒนาขึ้นได้สร้างเป็นลิงค์เว็บไซต์และ QR Code เพื่อให้ผู้ใช้ระบบห้องสมุดสามารถนำไปใช้ได้ทุกที่ทุกเวลาที่มีอินเทอร์เน็ตผลการประเมินคุณภาพระบบบริการห้องสมุด KSU Lifelong Learning for Library มีคุณภาพเหมาะสมอยู่ในระดับมากค่าเฉลี่ย 4.12 สามารถนำไปใช้ได้

Article Details

How to Cite
โสเพ็ง อ. (2025). การออกแบบระบบบริการห้องสมุดแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตของนักศึกษา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์. วารสารครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยนครพนม, 6(1), 55–70. สืบค้น จาก https://so08.tci-thaijo.org/index.php/edunpuJ/article/view/4456
บท
research article
Share |

References

งานวิทยบริการและเทคโนโลยีการศึกษา มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์. (2558). สรุปรายงานผลการดำเนินงานการใช้บริการห้องสมุดงานวิทยบริการและเทคโนโลยีการศึกษา ประจำปีงบประมาณ 2558. กาฬสินธุ์: มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์.

ชนันนา รอดสุทธิ. (2561). เทคนิคการมีส่วนร่วมเพื่อสร้าง“ประสบการณ์ผู้ใช้” ในงานบริการห้องสมุดยุค 4.0. วารสารบรรณศาสตร์ มศว, 11(1), 209-219.

บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ปริญญ์ ขวัญเรียง, ก้องกิดากร บุญช่วย. (2567, มกราคม-มิถุนายน). ปัจจัยที่มีผลต่อความสาเร็จในการใช้บริการของผู้ใช้ห้องสมุดมหาวิทยาลัยในการกับของรัฐในจังหวัดภาคใต้. วารสารห้องสมุด, 68(1), หน้า 38-56.

มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์. (2564). แผนพัฒนามหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์ ระยะ 5 ปี (พ.ศ.2564-2568) วาระแรก 3 ปี. กาฬสินธุ์: มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์.

ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC). (2557). Service Design Workbook : คู่มือการออกแบบบริการ กรุงเทพฯ: ศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ.

สุวิชา ศรีวิชัย, ปิยะ พละปัญญา, อเสกข์ เพ็ชรเฟื่อง. (2567). การศึกษาและพัฒนารูปแบบการให้บริการทรัพยากรสารสนเทศ โดยใช้เทคโนโลยีโลกเสมือนจริงแบบมีส่วนร่วม. PULINET Journal, 11)1), หน้า 176-188.

สุวิมล ว่องวาณิช. (2563). การวิจัยออกแบบทางการศึกษา. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา. (2561). แผนอุดมศึกษาระยะยาว 20 ปี พ.ศ. 2561 – 2580. กรุงเทพฯ : สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา.

Cohen, J. M., & Uphoff, N. T. (1977). Participation’s place in rural development: Seeking clarity through specificity. World Development, 6(3), 213–229.

Krejcie, R.V., & D.W. Morgan. (1970). “Determining Sample Size for Research Activities”. Educational and Psychological Measurement. 30(3) : 607 – 610.

UNESCO-IBE. (2016). Lifelong learning. International Bureau of Education. Retrieved December5, http://www.ibe.unesco.org/en/glossary-curriculum-terminology/l/lifelong-learning