Phra Upakhut Procession Culture : Meaning, Role and Background in Ban Pa Do Community, Prasat, Huay Tabtan, SiSaKet Province

Authors

  • Thanyapong Sararat Social Studies Program, Faculty of Education, Sisaket Rajabhat University

Keywords:

Phra Upakhut, Culture, Role, Kuy (Suy),, Ban Pa Do, SiSaKet

Abstract

This article aimed to study the cultural meaning and belief system in Thai Kuoy (Suay) and Laotian in Ban Pa Do community, Prasat, Huay Tabtan, SiSaKet Province having the culture transferring system from generation to generation through Phra Upakhut Procession culture in the occasion of Buddha image welding ceremony at Ban Pa Do community and Bun Pha Wet ceremony which was the important local ceremony. The result found that Phra Upakhut Procession culture had cultural meaning from the community traditional believes such as the faith in Buddhism and spirit. It was the definition for tradition from legend combining with belief. For the belief was the part of socialization process in family and community including the outsiders with house or temple as the center connecting culture and to accumulate people in the activity called ‘Local Culture’. This culture then was another tool presenting the world Kuy (Suay) cultural identity in SiSaKet local area.

References

กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฏ. (2562). คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายในระดับอุดมศึกษา กลุ่มมหาวิทยาลัยราชภัฏ พ.ศ.2562. กรุงเทพฯ:

ภาพพิมพ์.

แก้ว บุญช่วย. ชาวบ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

ข้อมูลประวัติวัดปะโด๊ะ. (มปป.). มปท. : มปพ..

คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. (2561). คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายในระดับอุดมศึกษา. ศรีสะเกษ: คณะฯ.

คลิฟฟอร์ด เกียร์ซ. (2551). วัฒนธรรมคือความหมาย : ทฤษฎีและวิธีการของคลิฟฟอร์ด เกียร์ซ. แปลโดย อคิน รพีพัฒน์. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

งามพิศ สัตย์สงวน. (2545). สถาบันครอบครัวของกลุ่มชาติพันธุ์ในกรุงเทพมหานคร : กรณีศึกษาครอบครัวไทยโซ่ง. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ฉัตรทิพย์ นาถสุภา. (2537). วัฒนธรรมไทยกับขบวนการเปลี่ยนแปลงทางสังคม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ชมพูนุท นาคีรักษ์. (2537). พื้นฐานอารยธรรมไทย. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.

ดนัย ไชยโยธา. (2538). ลัทธิ ศาสนา และระบบความเชื่อกับประเพณีนิยมในท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: โอเดียนสโตร์.

ทองอ่าน ภูนุภา. ชาวบ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

ธนพล วิยาสิงห์. (2560). การรับรู้และทัศนคติของชาวกูยต่อคำว่า กูย กวย หรือส่วย :กรณีศึกษาชาวกูยในจังหวัดศรีสะเกษ : รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.

ธนิก เลิศชาญฤทธิ์. (2554). การจัดการทรัพยากรวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ:ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

ธเนศ อาภรณ์สุวรรณ. (2548). การประดิษฐ์สร้างประเพณี : ประวัติศาสตร์ของปัจจุบัน.นิตยสารศิลปวัฒนธรรม. ปีที่ 21 ฉบับที่ 1. พฤศจิกายน 2548. หน้าที่ 77 – 83.

ธนากร พรมลิ. ปราชญ์ชาวกูย. (6 พฤษภาคม 2563). สัมภาษณ์.

บุญยงค์ เกศเทศ. (2551). วัฒนธรรมเผ่าพันธุ์มนุษย์. มหาสารคาม: มหาวิทยาลัย มหาสารคาม.

เบญจวรรณ นาราสัจจ์. (2552). ประวัติศาสตร์ภูมิปัญญาอีสาน. ขอนแก่น:ศูนย์วิจัยพหุลักษณ์ลุ่มน้ำโขง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

เบญจวรรณ นาราสัจจ์. (2560). พัฒนาการภูมิปัญญาอีสาน : จากความรู้พื้นบ้านสู่มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม. ขอนแก่น: ศูนย์วิจัยพหุลักษณ์ลุ่มน้ำโขง

คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ปัญญา อาจหาญ. ชาวบ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

ปริตตา เฉลิมเผ่า กออนันตกูล. (บรรณาธิการ). (2543). คนใน : ประสบการณ์ ภาคสนามของนักมานุษยวิทยาไทย. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

ประดิษฐ ศิลาบุตร. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. ปราชญ์จังหวัดศรีสะเกษ. (9 เมษายน 2563). สัมภาษณ์.

ประวัติศาสตร์วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นของจังหวัดศรีสะเกษ. (2549). ศรีสะเกษ: สำนักงานจังหวัดศรีสะเกษและภาคีเครือข่าย.

ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และภูมิปัญญาท้องถิ่นอันเป็นเอกลักษณ์จังหวัดศรีสะเกษ. (2548). ศรีสะเกษ: สภาวัฒนธรรมจังหวัดศรีสะเกษ และสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดศรีสะเกษ.

พัชรา ปราชญ์เวทย์. (2556). โครงการขะลำ : การวิเคราะห์ภูมิปัญญาไทยในความเชื่อของชาวจังหวัดศรีสะเกษ : รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์. ศรีสะเกษ: มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ.

พยุงศักดิ์ บัวไข. อดีตผู้ใหญ่บ้านบ้านปะโด๊ะ. (28 ธันวาคม 2562). สัมภาษณ์.

พระบุญนาค อติพโล (กิจเกษม). (2556). ศึกษาความเชื่อเรื่องพระอุปคุตในสังคมไทย.(วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา: ภาควิชาศาสนาและปรัชญา คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระปฐมสมโพธิกถาฉบับพิสดาร. (2531). กรุงเทพฯ : อักษรสาส์น.

พระประพันธ์ สุทฺธจิตโต (กวาวสิบสาม). (2548). อิทธิพลความเชื่อเรื่องพระอุปคุตที่มีต่อพิธีกรรมชาวพุทธล้านนา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต).

พระนครศรีอยุธยา: ภาควิชาศาสนาและปรัชญา คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระภัทรพงษ์ นิรุตฺติเมธิ (มะโนวัน). (2550). ศึกษาอิทธิพลของพระอุปคุตที่มีต่อสังคมชาวพุทธในล้านนา. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต).พระนครศรีอยุธยา: ภาควิชาศาสนาและปรัชญา คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระวิทญ์ ธมฺมโร (ธนานรารัตน์). (2556). วิเคราะห์คติเชิงปรัชญาที่ปรากฏในเรื่องพระอุปคุต. (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรมหาบัณฑิต). พระนครศรีอยุธยา : ภาควิชาศาสนาและปรัชญา คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระอริยานุวัตร เขมจารีเถระ. (2513). พระอุปคุตผาบมาร. กรุงเทพฯ : อักษรทองการพิมพ์.

พระอาจารย์ธนรัตน์ ถาวรธมฺโม. พระสงฆ์วัดบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

ผจงจิตต์ อธิคมนันทะ. (2520). การเปลี่ยนแปลงสังคมและวัฒนธรรมไทย. กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.

ภราดร ศรปัญญา และคณะ. (2558). ศรีสะเกษจังหวัดของเรา 2 : ภูมิศาสตร์ เศรษฐกิจการคมนาคมและสิ่งแวดล้อม. อุบลราชธานี : ยงสวัสดิ์อินเตอร์กรุ๊ป.

มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ. (2563). คู่มือการประกันคุณภาพการศึกษาภายในมหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ พ.ศ. 2562. ศรีสะเกษ: ศรีสะเกษการพิมพ์.

ยา กุดสง. ชาวบ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

วีระ สุดสังข์. (2545). “กวย” : ชนกลุ่มน้อยจากลุ่มแม่น้ำโขงถึงลุ่มแม่น้ำมูล.กรุงเทพฯ: โป๊ยเซียน.

วาสนา แช่มสนิท. ชาวบ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

วัชราภรณ์ ดิษฐป้าน. (2557). พระอุปคุต : การสืบทอดและการผลิตซ้ำความเชื่อตำนานและพิธีกรรมในสังคมไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต). กรุงเทพฯ: ภาควิชาภาษาไทย คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ศิรชัช พรหมดี, บรรณาธิการ. (2555). ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม และวิถีศรีสะเกษ. ศรีสะเกษ: สำนักพิมพ์สโมสรศิลปินศรีสะเกษ.

ศิราพร ณ ถลาง; และคนอื่นๆ. (2558). ประเพณีสร้างสรรค์ในสังคมไทยร่วมสมัย.กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน).

สวิง บุญเจิม. (2540). ตำรามรดกอีสาน. อุบลราชธานี: สำนักพิมพ์มรดกอีสาน.

สมชาย นิลอาธิ, และคณะ. (2555). เฮือนพื้นถิ่น : วิถีชีวิตและคติความเชื่อในใบลาน. มหาสารคาม: อภิชาติการพิมพ์.

สุรินทร์ เมืองจันทร์. ผู้ใหญ่บ้านบ้านปะโด๊ะ. (13 มีนาคม 2563). สัมภาษณ์.

เอกสารการสอนชุดวิชาความเชื่อและศาสนาในสังคมไทย 13204 : หน่วยที่ 1-7. (2550). นนทบุรี: สาขาวิชาศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.

อุดม เชยกีวงศ์. (2545). ประเพณีพิธีกรรมท้องถิ่นไทย. กรุงเทพฯ: สุขภาพใจ.

Downloads

Published

27-11-2022

How to Cite

Sararat , T. . (2022). Phra Upakhut Procession Culture : Meaning, Role and Background in Ban Pa Do Community, Prasat, Huay Tabtan, SiSaKet Province. Journal of Human and Society, Sisaket Rajabhat University, 4(1), 33–57. Retrieved from https://so08.tci-thaijo.org/index.php/jhuso/article/view/1071