การส่งเสริมพัฒนาการด้านอารมณ์ในเด็กก่อนวัยเรียนด้วย ภูมิปัญญาท้องถิ่นชาติพันธุ์ไทย-เขมร

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพิธีกรรมและวิธีการเลี้ยงดูเด็ก ตามแบบแผนดั้งเดิมที่ส่งเสริมพัฒนาการด้านอารมณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรกลุ่มเป้าหมายเลือกแบบเจาะจง ใช้ระเบียบวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม ผลการศึกษาพบว่า การเลี้ยงดูเด็กที่ส่งเสริมพัฒนาการด้านจิตใจ อารมณ์ ในเด็กก่อนวัยเรียนของกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรในด้านความเชื่อ ข้อห้าม พิธีกรรมและประเพณียังคงมีการสืบทอดจนถึงปัจจุบัน เด็กที่เกิดมามีครูคุ้มครอง ต้องแต่งจวมให้ เพื่อบูชาครูอายุ 1 เดือนจัดพิธีโกนผมไฟ เด็กชายให้บวชเป็นสามเณรเรียนรู้พระพุทธศาสนา มาตรฐานศีลธรรม เป็นต้น ด้านอาหารและการให้นมให้ลูกกินนมแม่รับประทานอาหารพร้อมกันทั้งครอบครัว ทำให้ลูกรู้สึกอบอุ่นส่งเสริมพัฒนาการ และความมั่นคงทางอารมณ์ ด้านสาเหตุการเจ็บป่วยและการป้องกันการเจ็บป่วยพาลูกใกล้ชิดศาสนา เพื่อขัดเกลาจิตใจ หรือมีสิ่งยึดเหนี่ยว เช่น วัตถุมงคลเครื่องรางต่าง ๆ เป็นต้น ด้านการดูแลขณะเด็กเจ็บป่วย ใช้สมุนไพรการเสี่ยงทายเพื่อหาสาเหตุ การเจ็บป่วย ให้พระรดน้ำมนต์และในด้านการเล่นของเด็ก แม่จะร้องเพลงกล่อมให้ ลูกนอน ให้ลูกเล่นอย่างอิสระตามธรรมชาติในชุมชน ชมเชย และกำลังใจ ในการเล่น ทำให้เด็กมีความสุขมีความมั่นใจและมีความมั่นคงทางอารมณ์เมื่อเติบโตขึ้น จากผลการศึกษาในครั้งนี้จะนำไปสู่การบูรณาการเพื่อการส่งเสริมพัฒนาการด้านอารมณ์เด็กก่อนวัยเรียนในพื้นที่ที่มีกลุ่มชาติพันธุ์ไทย-เขมรที่ใช้ภาษาเขมรเป็นภาษาแม่ที่ใช้ในการสื่อสารประจำวัน