การวิเคราะห์ผลตอบแทนทางสังคมของหลักสูตรและชุดการเรียนรู้ นวัตกรรมเกษตรที่เหมาะสมกับท้องถิ่นสู่การสร้างความมั่นคงทางอาหารและพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ผลตอบแทนทางสังคมของหลักสูตรและชุดการเรียนรู้นวัตกรรมเกษตรที่เหมาะสมกับท้องถิ่นสู่การสร้างความมั่นคงทางอาหารและพัฒนาเศรษฐกิจฐานราก เป็นการวิจัยแบบผสมผสานโดยใช้แบบแผนคู่ขนาน รวบรวมข้อมูลการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยแบบเก็บข้อมูลลักษณะกึ่งโครงสร้างตามกรอบการประเมินตามหลักความสมดุลสามเสาหลักจากกลุ่มเป้าหมาย จำนวน 15 คน โดยวิธีการสนทนากลุ่มย่อยและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยแผนที่ผลลัพธ์เพื่อสรุปเป็นผลกระทบ ส่วนการวิจัยเชิงปริมาณรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามจากกลุ่มตัวอย่างผู้เข้าร่วมหลักสูตรฯ จำนวน 160 คน วิเคราะห์ข้อมูลนำเสนอสถิติเชิงพรรณนาและคำนวณอัตราส่วนผลตอบแทนทางสังคมจากการลงทุน

ผลการศึกษา พบว่า ผลกระทบของหลักสูตรฯ ส่งเสริมให้ผู้เรียนและบุคลากร
ในท้องถิ่นได้รับการพัฒนาศักยภาพสามารถขับเคลื่อนสังคมสู่การสร้างความมั่นคงทางอาหารและเกษตรแม่นยำสูงที่หนุนเสริมการสร้างเศรษฐกิจชุมชนและผู้เข้าร่วมหลักสูตรส่วนใหญ่เห็นว่าหลักสูตรฯ ตรงกับความต้องการของพื้นที่ ร้อยละ 98.67 สามารถสร้างประโยชน์ต่อพื้นที่ ร้อยละ 98 และการนำองค์ความรู้ไปประยุกต์ใช้ ร้อยละ 95.33 สำหรับผลตอบแทนทางสังคมพบว่า มูลค่าผลลัพธ์สุทธิรวมคือ 161,642.45 บาท นั่นคือการลงทุนทุก 1 บาท สามารถสร้างประโยชน์กลับคืนสู่สังคม 2.82 เท่า

จากผลการศึกษาในข้างต้น สะท้อนให้เห็นว่าหลักสูตรฯ ที่มหาวิทยาลัยพัฒนาให้แก่ชุมชนก่อให้เกิดผลตอบแทนทางเศรษฐกิจและสร้างผลประโยชน์คืนสู่สังคมซึ่งถือว่ามีความคุ้มค่าต่อการลงทุนภายใต้งบประมาณที่ดำเนินการ