การพัฒนารูปแบบสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน
คำสำคัญ:
รูปแบบสมรรถนะหัวหน้างาน, อุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่ม, การพัฒนาที่ยั่งยืนบทคัดย่อ
การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน 2) พัฒนารูปแบบสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน และ 3) สร้างคู่มือแนวทางการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ รูปแบบการวิจัยนี้ใช้เทคนิคเดลฟายโดยมีกลุ่มเป้าหมายซึ่งเป็นกลุ่มผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 20 คน และการประชุมสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์ และแบบสอบถาม สถิติวิเคราะห์ที่ใช้ประกอบด้วยค่ามัธยฐาน (Median) และค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ (IQR)
ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบหลัก และ 17 องค์ประกอบย่อย ได้แก่ 1. ด้านความรู้ (Knowledge) มี 5 องค์ประกอบย่อย คือ 1.1) ความรู้ด้านผลิตภัณฑ์
1.2) ความรู้กระบวนการผลิตและนวัตกรรม 1.3) ความรู้ด้านเทคโนโลยีดิจิทัล 1.4) ความรู้ด้านความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม และ 1.5) ความรู้ด้านเป้าหมายการพัฒนาเพื่อความยั่งยืน 2. ด้านทักษะ (Skills) มี 8 องค์ประกอบย่อย 2.1) ทักษะการวางแผนและควบคุมการผลิต 2.2) ทักษะการวิเคราะห์ต้นทุน 2.3) ทักษะการปรับปรุงกระบวนการผลิต 2.4) ทักษะการบำรุงรักษาเครื่องจักรและอุปกรณ์การผลิต 2.5) ทักษะการควบคุมคุณภาพ 2.6) ทักษะด้านการวิเคราะห์ปัญหาการผลิต 2.7) ทักษะด้านการสื่อสาร และ 2.8) ทักษะด้านการบริหารงานบุคคล และ 3. ด้านคุณลักษณะ (Attributes) มี 4 องค์ประกอบย่อย คือ 3.1) จริยธรรมและจรรยาบรรณ 3.2) ความเป็นผู้นำ 3.3) มนุษย์สัมพันธ์ และ 3.4) การคิดเชิงระบบ 2) ได้รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน และ 3) ได้สร้างคู่มือแนวทางการพัฒนารูปแบบสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ผู้ทรงคุณวุฒิมีความเห็นชอบด้วยมติเอกฉันท์ว่ารูปแบบและคู่มือแนวทางการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานในโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องดื่มเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน มีความเหมาะสม สามารถนำไปใช้ในการพัฒนาสมรรถนะเพื่อขับเคลื่อนเป้าหมายการพัฒนาเพื่อความยั่งยืนในธุรกิจอุตสาหกรรมเครื่องดื่มได้ รูปแบบดังกล่าวสามารถใช้เป็นกรอบแนวทางในการพัฒนาสมรรถนะหัวหน้างานในอุตสาหกรรมเครื่องดื่ม เพื่อรองรับความท้าทายของการพัฒนาอย่างยั่งยืนทั้งในเชิงเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
เอกสารอ้างอิง
กนกรัตน์ พงษ์โพธากุล. (2024). สมรรถนะของหัวหน้างานฝ่ายผลิตในอุตสาหกรรมผลิตชิ้นส่วนยานยนต์. วารสารพัฒนาเทคนิคศึกษา, 36(130), 154–164.
กัญฐณา ดิษฐ์แก้ว และ อโนทัย พลภาณุมาศ. (2568). การบริหารต้นทุนเชิงกลยุทธ์กับการสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันอย่างยั่งยืนของผู้ประกอบการในประเทศไทย. วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8(1), 1–18.
กฤษดา เดชาธิพาโชติ. (2566). การพัฒนารูปแบบศักยภาพผู้บริหารโรงงานอุตสาหกรรมผลิตอาหารขนาดย่อมเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 5(1), 15–26.
ถิรวุฒิ แสงมณีเดช, บําเพ็ญ ไมตรีโสภณ, สมิตา จุลเขตร์ และ วิเชียร สิงห์ใหม่. (2567). การจัดการแปรรูปของเหลือจากอาหารในกระบวนการผลิตสู่ผลิตภัณฑ์ใหม่ ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน. วารสารวิจัย มข. สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (ฉบับบัณฑิตศึกษา), 12(3), 1–15.
ธนินท์รัฐ ประสารชัยมนตรี. (2561). สมรรถนะของหัวหน้างานและผู้บริหารระดับกลางสายสนับสนุนที่จำเป็นต่อการพัฒนาหน่วยงานสู่มาตรฐานสากลตามเกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ [วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
นภาพร เทพรักษา. (2567). สมรรถนะในการบริหารจัดการของหัวหน้างานที่มีความสัมพันธ์กับประสิทธิผลของพนักงานบริษัทเอกชน. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 22(38), 317–334.
พิเชษฐ์ ตั้งปัญญารัช. (2563). การพัฒนารูปแบบศักยภาพของผู้บริหารระดับกลางในสายการผลิตสำหรับอุตสาหกรรมปิโตรเคมีในยุคเศรษฐกิจดิจิทัล. คณะพัฒนาธุรกิจอุตสาหกรรมและทรัพยากรมนุษย์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ.
สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์การค้า. (2566). ผลการศึกษาอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่มซึ่งการส่งออกสร้างรายได้เข้าประเทศอย่างแท้จริง. http://www.tpso.moc.go.th
สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ. (2566). โมเดลเศรษฐกิจใหม่ BCG. https://bgc.in.th
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2566). การเชื่อมโยงเป้าหมาย SDGs กับแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ. https://sdgs.nesdc.go.th
สุภาพร คณาทรัพย์. (2564). รูปแบบการพัฒนาศักยภาพผู้จัดการบัญชีธุรกิจกลุ่มอาหารและเครื่องดื่มในยุคดิจิทัล [วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจดุษฎีบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ.
อมรเทพ โกมุทานนท์. (2563). การศึกษาความเชื่อมโยงของการมองอนาคตเชิงกลยุทธ์กับการพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ของอุตสาหกรรมเครื่องดื่มในประเทศไทย [วิทยานิพนธ์ปริญญาการจัดการมหาบัณฑิต]. มหาวิทยาลัยมหิดล.
วิเชียร เกตุสิงห์. (2565). การใช้เทคนิคเดลฟายในการวิจัยเพื่อพัฒนาธุรกิจและอุตสาหกรรม. วารสารพัฒนาธุรกิจและอุตสาหกรรม, 2(2), 89–94.
วิสุทธิ์ หนูงาม. (2562). กลยุทธ์การจัดการสู่ความเป็นเลิศในภาคธุรกิจอุตสาหกรรมอย่างยั่งยืน. บริหารธุรกิจและอุตสาหกรรม มจพ.
Gilley, J. W., & England, G. W. (1989). Major issues in human resource development. Colorado State University.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิชาการมนุษย์และสังคม มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
