การพัฒนาข้อบังคับมหาวิทยาลัยทักษิณเพื่อคุ้มครอง แรงงานสูงอายุสายวิชาการ (อาจารย์)
คำสำคัญ:
กฎหมาย, การคุ้มครองแรงงาน, อาจารย์สูงอายุ, มหาวิทยาลัยทักษิณบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) ศึกษาสภาพการทํางานของอาจารย์สูงอายุในมหาวิทยาลัยทักษิณ (2) วิเคราะห์กฎหมายระหว่างประเทศ ต่างประเทศ และของไทยและ (3) พัฒนาข้อบังคับมหาวิทยาลัย โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพผ่านการวิเคราะห์เอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึกอาจารย์สูงอายุที่มีการจ้างงานซึ่งได้มาด้วยวิธีเลือกแบบเจาะจงจํานวน 24 คน ผลการศึกษาพบว่า การจ้างงานอาจารย์สูงอายุขึ้นอยู่กับนโยบายของผู้บริหารและความต้องการของหลักสูตรเป็นหลัก โดยข้อบังคับปัจจุบันกําหนดอายุเกษียณไว้ที่ 60 ปี และยังขาดหลักเกณฑ์ที่ชัดเจนและเฉพาะเจาะจงสําหรับสภาพการจ้างงานผู้สูงอายุ เมื่อเปรียบเทียบกับกฎหมายระหว่างประเทศพบว่าไม่สอดคล้องกับอนุสัญญาฉบับที่ 102 และข้อแนะที่ 162 ขององค์การแรงงานระหว่างประเทศ รวมถึงเมื่อเปรียบเทียบกับกฎหมายของประเทศญี่ปุ่นและสิงคโปร์ พบว่าทั้ง 2 ประเทศมีกฎหมายขยายอายุเกษียณและรองรับการทํางานของผู้สูงอายุที่เหมาะสม ดังนั้น งานวิจัยจึงเสนอแนวทางในการพัฒนาข้อบังคับ โดยให้มีการขยายอายุเกษียณ และกําหนดสภาพการจ้างงานที่ยืดหยุ่นและเป็นธรรมยิ่งขึ้น ทั้งในด้านระยะเวลาตามสัญญา ภาระการสอน ชั่วโมงการทํางาน และค่าจ้าง เพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของสังคมผู้สูงอายุในประเทศไทย
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2568, 20 มิถุนายน). สถานการณ์สังคมสูงวัย 2561. https://www.dop.go.th/th/know/2/127
กรมกิจการผู้สูงอายุ. (2566). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2565. บริษัทอมรินทร์ คอร์เปอเรชั่นส์ จํากัด (มหาชน).
กรมกิจการผู้สูงอายุกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2568, 20มิถุนายน). สิทธิผู้สูงอายุตามหลักการขององค์การสหประชาชาติ. http://www.dop.go.th/upload/laws/law_th_20152509143815_1.pdf
กรมสุขภาพจิต. (2568, 20 มิถุนายน). 93 วันสู่สังคม"คนชรา" 5 จังหวัด? คนแก่เยอะสุด-น้อยสุด. https://dmh.go.th/news-dmh/view.asp?id=30453
กันตพัฒน์ พรศิริวัชรสิน และชัยพัฒน์ พุฒซ้อน. (2561). แนวทางแก้ไขปัญหาสังคมผู้สูงอายุในประเทศไทย. วารสารเครือข่ายส่งเสริมการวิจัยทางมนุษย์ศาสตร์และสังคมศาสตร์, 1(1), 25-27.
จิราพร เกศพิชญวัฒนา และคณะ. (2561). คู่มือเรียนรู้เข้าใจวัยสูงอายุ โครงการพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในเขตกรุงเทพมหานคร. ยืนยงการพิมพ์.
จุฬา จงสถิตถาวร. (2560). กฎหมายจ้างแรงงานสูงอายุ. วารสารนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ, 8(1), 51-68.
ณัฐภัทร ถวัลยโพธิ. การจ้างงานผู้สูงอายุในประเทศญี่ปุ่น. ดุลพาห, 56(1) , 76-86.
ไทยโพสต์. (2566, 5 ธันวาคม). น่าห่วง! ไทยเผชิญปัญหาขาดแคลนแรงงาน เหตุวัยทํางานลดลงต่อเนื่อง. https://www.thaipost.net/general-news/495272/
ไพลิน จินดามณีพร. (2560-2561). แนวทางการจ้างแรงงานสูงอายุในสถานประกอบการ.รายงานการวิจัยนักศึกษาวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร หลักสูตรป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 60.
เล็ก สมบัติ, ศศิพัฒน์ ยอดเพชร และธนิกานต์ ศักดาพร. (2554). รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการวิจัยเรื่อง ภาวะสูงวัยอย่างมีคุณประโยชน์กับการพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจในประเทศไทย. สํานักมาตรฐานการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ สํานักงานปลัดกระทรวงพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.กันยายน 2554, หน้า 10-11.
ศุภชัย ศรีสุชาติ, แก้วขวัญ ตั้งติพงศ์กูล และอนิณ อรุณเรืองสวัสดิ์. (2556).รายงานฉบับสมบูรณ์ (Final Report) โครงการส่งเสริมการมีรายได้และการมีงานทําของผู้สูงอายุ ตามนโยบายประชารัฐเพื่อสังคม (E6). กองส่งเสริมศักยภาพผู้สูงอายุกรมกิจการผู้สูงอายุ กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.
ศุภชัย ศรีสุชาติ. (2559). โครงการวิจัย กรอบแนวคิดการจ้างงานผู้สูงอายุ. มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย.
สมรักษ์ รักษาทรัพย์. (2551). โครงการนําร่องศึกษาความเหมาะสม ในการทํางานของแรงงานหลังเกษียณอายุ. มหาวิทยาลัยรามคําแหง.
อรนุช หงษาชาติ, ชีพสุมน รังสยาธร และ อภิชาติ ใจอารีย์. (2558). การทํางานหลังเกษียณอายุราชการของ บุคลากรสายวิชาการ สังกัดสถาบันอุดมศึกษาของรัฐในเขตกรุงเทพมหานคร. Veridian Ejournal, 8(2), 2875-2891.
อรรถพร บัวพิมพ์. (2552). การคุ้มครองแรงงานผู้สูงอายุ [วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต คณะนิติศาสตร์]. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
Botero, Juan, Simeon Djankov, Rafael LaPorta, Florencio López-de-Silanes,and Andrei Shleifer. (2004, May). The Regulation of Labor. WorkingPaper 9756. http://www.nber.o rg/p ap ers/w9756
CHEEVID. (2568, 15 มิถุนายน). สังคมสูงอายุกับการเปลี่ยนแปลงต่ออนาคตในเชิงสังคม เศรษฐกิจ. https://blog.cheewid.com/knowledge/aging-society/
Debroux, P. (2016). Elderly workers in Japan: the need for a new approach.創価経営論集, 40, 19-37.
Inland Revenue Authority of Singapore. (2025, June 20). Senior Employment Credit (SEC), Enabling Employment Credit (EEC) and CPF Transition
Ministry of Manpower. (2025, June 20). Responsible re-employment.https://www.mom.gov.sg/ employment-practices/re-employmentR162-Older Workers Recommendation, 1980 (No.162). (2025, June 20).https://normlex.ilo.org/dyn/nrmlx_en/f?p=NORMLEXPUB:12100:0::NO::P12100_ILO_CODE:R162
United Nations Human Rights Office of the High Commissioner. HumanRights Instruments. (2025, June 20). United Nations Principles forOlder Persons. https://www.ohchr.org/en/instruments-mechanisms/instruments/united-nations-principles-older-persons
Xu, J., Mehta, K. K., & Wan, D. (2023). Lived experiences of the adjustment of older employees to re-employment in Singapore: A Bourdieusian perspective. Journal of Sociology, 59(1), 36-53.
Yu KOREKAWA. (2022). Employment of Older Persons in Japan: Perspectives on History, Policy, and the Impact of Technology. https://www.unescap.org/sites/default/d8files/event-do cumen ts/S3_5_Employment_older_Japan.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารวิชาการมนุษย์และสังคม มหาวิทยาลัยราชภัฏศรีสะเกษ
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
