การบริหารความเสี่ยงเชิงระบบหลังแผ่นดินไหว แนวทางการวางแผน และตอบสนองเชิงป้องกันในประเทศไทย

บทคัดย่อ

แผ่นดินไหวเป็นภัยพิบัติที่เกิดขึ้นโดยไม่สามารถคาดการณ์ได้ล่วงหน้า และส่งผลกระทบรุนแรงต่อชีวิต ทรัพย์สิน และโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ แม้ประเทศไทยจะมิได้ตั้งอยู่ในแนวรอยเลื่อนแผ่นเปลือกโลกหลักของโลก แต่ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา ประเทศไทยได้รับผลกระทบจากแผ่นดินไหวที่เกิดขึ้นในประเทศเพื่อนบ้านอยู่หลายครั้ง โดยเฉพาะแผ่นดินไหวครั้งล่าสุดเมื่อวันที่ 28 มีนาคม พ.ศ. 2568 ซึ่งมีขนาด 7.7 แมกนิจูด จุดศูนย์กลางอยู่ในประเทศเมียนมา แรงสั่นสะเทือนสามารถรับรู้ได้ในหลายจังหวัดของประเทศไทย รวมถึงกรุงเทพมหานคร เหตุการณ์ดังกล่าวเป็นเครื่องยืนยันว่า ประเทศไทยยังคงมีความเปราะบางและจำเป็นต้องพัฒนาระบบบริหารจัดการความเสี่ยงเชิงระบบให้มีประสิทธิภาพและยั่งยืน บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการบริหารความเสี่ยงเชิงระบบหลังเกิดแผ่นดินไหวในประเทศไทย โดยมุ่งวิเคราะห์แนวทางการวางแผนและตอบสนองเชิงป้องกันอย่างเป็นระบบ การศึกษานี้ใช้ระเบียบวิธีแบบวิเคราะห์เอกสาร และการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา จากแหล่งข้อมูลวิชาการ งานวิจัย และกรณีศึกษาทั้งในและต่างประเทศ ผลการศึกษาพบว่า การบริหารความเสี่ยงในประเทศไทยยังขาดการบูรณาการเชิงระบบ โดยเฉพาะในด้านการประสานงานระหว่างหน่วยงาน การมีส่วนร่วมของชุมชน และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการบริหารจัดการ บทความเสนอแนวทางเชิงระบบที่เน้นการวางแผนเชิงป้องกัน การเสริมสร้างศักยภาพของท้องถิ่น การพัฒนาเทคโนโลยีเตือนภัย และการสร้างเครือข่ายความร่วมมือแบบมีส่วนร่วม เพื่อยกระดับศักยภาพของประเทศไทยในการรับมือกับแผ่นดินไหวอย่างยั่งยืนในระยะยาว