การพัฒนาศักยภาพแกนนำนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคม : ทีมชำโสมโอมเพี้ยง

ผู้แต่ง

  • พัชรินทร์ เจนจบธุรกิจ มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี
  • ปรอยฝน ทวิชัย มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี
  • วุฒินันท์ สุพร มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี
  • พีรพัฒน์ พวงจิตร มหาวิทยาลัยราชภัฎรำไพพรรณี

คำสำคัญ:

การพัฒนาศักยภาพ, แกนนำนักศึกษา, กระบวนการวิศวกรสังคม, ทีมชำโสมโอมเพี้ยง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. พัฒนาศักยภาพแกนนำนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคม ทีมชำโสมโอมเพี้ยง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี 2. ประยุกต์ใช้เครื่องมือวิศวกรสังคมและสร้างนวัตกรรมชุมชนให้กับชุมชนในพื้นที่ชุมชนบ้านชำโสม ตำบลแสลง อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี และ 3. นำเสนอต้นแบบกระบวนการพัฒนาชุมชนด้วยกระบวนการวิศวกรสังคม ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ มีขั้นตอนในการศึกษาด้วยการพัฒนาศักยภาพแกนนำนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคมการประยุกต์ใช้เครื่องมือวิศวกรสังคมและสร้างนวัตกรรมชุมชนให้กับชุมชน วิเคราะห์ข้อมูลจากการศึกษาเอกสาร บันทึกขั้นตอนการดำเนินการจากการเข้าร่วมกิจกรรม พร้อมกับสรุปและรวบรวมความเหมาะสมของข้อมูล

ผลการศึกษาพบว่า 1. การพัฒนาศักยภาพแกนนำนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคมทีมชำโสมโอมเพี้ยง หลังจากแกนนำนักศึกษาได้เข้าร่วมพัฒนาทักษะ และฝึกปฏิบัติการใช้เครื่องมือวิศวกรสังคม การนำเครื่องมือวิศวกรสังคมไปประยุกต์ใช้ระหว่างลงพื้นที่ชุมชน ได้แก่ เครื่องมือฟ้าประทาน คือ Fact and Feeling, เครื่องมือนาฬิกาชีวิต, เครื่องมือ Timeline พัฒนาการ,เครื่องมือ Timeline กระบวนการและเครื่องมือ M.I.C ซึ่งทั้งหมดนั้นเป็นกระบวนการต่อยอดจากทักษะของแกนนำที่ได้รับการพัฒนาและนำไปสู่การปฏิบัติได้จริงในพื้นที่ 2. การประยุกต์ใช้เครื่องมือวิศวกรสังคมและสร้างนวัตกรรมชุมชนให้กับชุมชนในพื้นที่ชุมชนบ้านชำโสม ตำบลแสลง อำเภอเมือง จังหวัดจันทบุรี พบว่า เกิดการพัฒนาผลิตภัณฑ์และนวัตกรชุมชนเป็นผลิตภัณฑ์ชุมชน “ยาหม่องสมุนไพร” ที่มาพร้อมกระบวนการผลิต การร่วมกันวางแผนการตลาด การสอนและการเรียนรู้ทักษะในการบริหารจัดการผลิตภัณฑ์และธุรกิจ 3. ต้นแบบกระบวนการพัฒนาชุมชนด้วยกระบวนการวิศวกรสังคม เป็นไปภายใต้การดำเนินงานของทีมสร้างความร่วมมือภายในชุมชนการรวมตัวกันเพื่อเรียนรู้และผลิตยาหม่องเกิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ เกิดการแบ่งปันความรู้ ความรู้ภูมิปัญญาท้องถิ่นได้รับการสืบสาน ภูมิปัญญาดั้งเดิมเกิดการสานต่อและสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น ควบคู่กับความรู้เกี่ยวกับเทคโนโลยีจากคนรุ่นใหม่

เอกสารอ้างอิง

กองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2560). คู่มือกระบวนการวิศวกรสังคม. กรุงเทพฯ: สสส.

ชุติมา ฤาชัย และคณะ. (2567). บุหงาบุญพา : การเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์จากดอกกุหลาบเหลือทิ้งโดยใช้ทักษะวิศวกรสังคมเป็นฐานของชมรม LPRU สืบสานปณิธานงานของพ่อ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. INABED 2 การประชุมวิชาการระดับนานาชาติ ครั้งที่ 1, ระดับชาติครั้งที่ 2. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยมหามกุฎวิทยาลัย วิทยาเขตล้านนา.

ธันยพงศ์ สารรัตน์ และคณะ. (2565) กระบวนการค้นหาศักยภาพด้วยการมีส่วนร่วมเพื่อพัฒนาแหล่งท่องเที่ยว เขตอนุรักษ์แหล่งน้ำห้วยคล้าบ้านหนองเข็งน้อย ตำบลกฤษณา อำเภอขุขันธ์ จังหวัดศรีสะเกษ. วารสารรามคำแหง ฉบับมนุษยศาสตร์, 41(1), 1-24.

ประเวศ วะสี. (2542). การพัฒนาสังคมไทยด้วยวิศวกรสังคม. กรุงเทพฯ: มูลนิธิพัฒนาชนบท.

วรภัทร์ ภู่เจริญ. (2555). การพัฒนาศักยภาพผู้นำรุ่นใหม่ในศตวรรษที่ 21. กรุงเทพฯ: เอ็กซเปอร์เน็ท.

เมธาวิน สาระยาน และคณะ. (2567). การยกระดับศักยภาพนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคมสู่การพัฒนานวัตกรรมและขับเคลื่อนชุมชนอย่างสร้างสรรค์ในพื้นที่จังหวัดเพชรบุรีและจังหวัดประจวบคีรีขันธ์. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 20(1), 131 -146.

สุภาสพงษ์ รู้ทำนอง. (2566). การพัฒนาวิศวกรสังคมด้านการวิจัยเพื่อพัฒนาพื้นที่โดยใช้ภูมิสารสนเทศ ตำบลนาบ่อคำ อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร. วารสารพิกุล, 21(2), 109 – 131.

Freire, P. (1970). Pedagogy of the Oppressed. New York: Herder and Herder.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-10-25

รูปแบบการอ้างอิง

เจนจบธุรกิจ พ. ., ทวิชัย ป. ., สุพร ว. ., & พวงจิตร พ. . (2025). การพัฒนาศักยภาพแกนนำนักศึกษาด้วยกระบวนการวิศวกรสังคม : ทีมชำโสมโอมเพี้ยง. วารสารวิชาการรัฐศาสตร์และรัฐประศาสนศาสตร์, 7(5), 74–87. สืบค้น จาก https://so08.tci-thaijo.org/index.php/AJPP/article/view/5224