พระมหาอุทิศ ธีรวโร ศึกษาการสอนเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตตามหลักอิทธิบาท 4 วิชาหน้าที่พลเมืองของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนพระปริยัติธรรม แผนกสามัญศึกษา เขต 12 กรณีศึกษา: โรงเรียนพระปริยัติธรรม วัดโสธรวราราม จังหวัดฉะเชิงเทรา
คำสำคัญ:
การสอนเพื่อพัฒนาทักษะชีวิต, หลักอิทธิบาท ๔, หน้าที่พลเมือง, นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นบทคัดย่อ
การสอนเพื่อพัฒนาทักษะชีวิตตามหลักอิทธิบาท 4 ในวิชาหน้าที่พลเมืองสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนพระปริยัติธรรมวัดโสธรวราราม จังหวัดฉะเชิงเทรา ทำให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ และมีคุณภาพ ด้านวิมังสาการพินิจพิเคราะห์และทบทวนใช้วิธีการสอนให้นักเรียนรู้จักการวิเคราะห์และการประเมินผล การคิดอย่างมีวิจารณญาณและการหาวิธีแก้ไขปัญหาด้วยเหตุผล เป็นการเสริมสร้างทักษะการตัดสินใจและการวางแผนการสอนตามหลักอิทธิบาท 4 การสอนนี้เป็นการบูรณาการหลักธรรมเข้ากับวิชาหน้าที่พลเมือง ทำให้นักเรียนมีพื้นฐานที่ดีในการเป็นพลเมืองที่ดีของสังคมจากการประยุกต์ใช้หลักอิทธิบาท 4 ในการสอนวิชาหน้าที่พลเมือง นักเรียนได้รับประโยชน์ในการพัฒนาทักษะชีวิตที่ครอบคลุมทั้งในด้านการเรียนรู้ การทำงาน และการดำเนินชีวิตประจำวัน นอกจากนี้ ยังเป็นการเตรียมความพร้อมให้นักเรียนมีความสามารถในการเผชิญกับความท้าทายและการเปลี่ยนแปลงในอนาคตด้วยความมั่นใจ มีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะชีวิตที่สำคัญและสามารถประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้ การนำหลักทธิบาท 4 ประกอบด้วย ฉันทะ วิริยะ จิตตะ และ วิมังสา ซึ่งเป็นหลักธรรมสำคัญที่ส่งเสริมการพัฒนาทักษะชีวิตให้กับนักเรียน ด้านฉันทะคือความพอใจในการเรียนรู้โดยใช้การสร้างความพอใจและแรงบันดาลใจในการเรียนรู้ เป็นการกระตุ้นให้นักเรียนมีความกระตือรือร้นในการเรียน มีความตั้งใจ และมีเป้าหมายที่ชัดเจนในการเรียนรู้ ด้านวิริยะความพยายามในการเรียนรู้จัดกิจกรรมโดยการฝึกฝนให้มีความพยายามในการทำสิ่งต่างๆ ด้วยความมุ่งมั่นอดทน และไม่ย่อท้อ เป็นการเสริมสร้างความสามารถในการแก้ไขปัญหาและการปรับตัวในสถานการณ์ต่างๆ ด้านจิตตะการจดจ่อและตั้งใจกระบวนการเน้นการฝึกฝนให้มีความตั้งใจในการเรียนรู้ การมีสมาธิและการจดจ่อกับการทำงาน
References
กมล โพธิเย็น. (2564). Active Learning: การจัดการเรียน รู้ที่ตอบโจทย์การจัดการศึกษาในศตวรรษที่ 22. วารสาร ศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 29(2), 22-28.
กริ่งกาญจน์ เจริญกุล. (2565). การเรียนรู้ความเป็นพลเมืองเชิงสหวิทยาการโดยใช้โครงงานเป็นฐานผ่าน ภาพยนตร์สั้น. วารสารนิเทศศาสตรปริทัศน์ ,26(2), 61-72.
โชคอนันต์ รักษาภักดีและคณะ. (2567). กระบวนทัศน์การบริหารกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนแบบมีส่วนร่วมกับเด็กยุค Generation Z. วารสาร วิจัยสังคมและปริทัศน์, 47(2), 271222-271222.
ณิตาวรรณ โพธิ์ไหม. (2567). การพัฒนาชุดการเรียนรู้แบบศูนย์การเรียนเรื่องการสร้างคำในภาษาไทยของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ที่ จัดการเรียนรู้แบบร่วมมือเทคนิค STAD โรงเรียนกุสุมาลย์ วิทยาคมอำเภอกุสุมาลย์จังหวัดสกลนครสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา สกลนคร. วารสารวิจัยวิชาการ, 7(4), 389-411.
ทศทัศน์ บุญตา. (2565). การพัฒนาแผนการจัดการเรียนรู้โดยใช้แนวคิดการสอนการจัดระบบการทำงานเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการ ทำงานให้สำเร็จตามเป้าหมายของนักเรียนที่มีภาวะสมาธิสั้น. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา, 7(2), 227-237.
พรรณรายณ์ ทรัพย์แสนดี.(2562). การพัฒนาชุดกิจกรรมเพื่อเสริมสร้างความรู้เกี่ยวกับเด็กที่มีความต้องการพิเศษในชั้นเรียน รวมสำหรับนักศึกษาครู. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 9(3), 257-272.
พระแท็กซี่ อาทิตฺโต (แก้วกาหลง)และคณะ. (2564). พฤติกรรมการเรียนรู้สาระหน้าที่พลเมืองวัฒนธรรมและการ ดำเนินชีวิตในสังคมตามหลักอิทธิบาท 4 ในยุค NEW NORMAL ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้นโรงเรียนในสังกัดเทศบาลเมือง หนองคาย. Dhammathas Academic Journal, 22(3), 287-298.
สมเดช นามเกตุ. (2559). แนวทางการใช้หลักอิทธิบาท 4 เพื่อพัฒนาการเรียนรู้ของนักเรียนโรงเรียนพระปริยัติธรรมแผนกสามัญศึกษาเขต อำเภอเมือง จังหวัดหนองคาย. Dhammathas Academic Journal, 26(2), 52-63.
สิริโฉม พิเชษฐบุญเกียรติและ ภีราวิชญ์ ชัยมาลา. (2566). การส่งเสริมจิตสำนึกร่วมและจิตสาธารณะของนักศึกษาผ่านโครงการกิจกรรมเพื่อสังคมแบบมีส่วนร่วม. วารสารสหวิทยาการ วิจัย: ฉบับบัณฑิตศึกษา, 22(2), 77-91.
วารีรัตน์ แก้วอุไร. (2567). การวางแผนการสอน. (ออนไลน์). [แหล่งข้อมูล]. https://www.gotoknow.org/posts/66247.เข้าถึงข้อมูล (5 กรกฎาคม 2567).