การพัฒนารูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการเรียนรู้แบบผสมผสาน เพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านการจัดทำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดีของครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต 1
คำสำคัญ:
รูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการเรียนรู้แบบผสมผสาน, สมรรถนะด้านการจัดทำนวัตกรรมสร้างสรรค์ คนดีของครู, สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต 1บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการเรียนรู้แบบผสมผสานเพื่อส่งเสริมสมรรถนะด้านการจัดทำนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดีของครูในสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาแพร่ เขต 1 2) สร้างและตรวจสอบคุณภาพของรูปแบบการนิเทศ 3) ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการนิเทศ และ 4) ประเมินประสิทธิภาพของรูปแบบการนิเทศ กลุ่มตัวอย่างประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ในการสัมภาษณ์ ผู้เชี่ยวชาญ 9 คน ในการตรวจสอบคุณภาพ และครูจำนวน 71 คน ในการทดลองใช้รูปแบบการนิเทศ เครื่องมือวิจัย ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ แบบประเมินความเหมาะสม แบบทดสอบความรู้ แบบประเมินสมรรถนะ แบบประเมินคุณภาพรายงาน แบบวัดเจตคติ และแบบประเมินประสิทธิภาพการใช้รูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน สถิติเชิงอนุมาน ได้แก่ การทดสอบค่าที ส่วนวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า
- รูปแบบการนิเทศที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วยการนิเทศแบบคลินิก แบบชี้แนะ และแบบพี่เลี้ยง โดยมีองค์ประกอบหลัก 5 ด้าน ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 4) เนื้อหา 5) การวัดและประเมินผล และ 6) กระบวนการนิเทศ 6 ขั้นตอน ได้แก่ D1: กำหนดปัญหาและความต้องการ D2: วางแผน D3: ปฏิบัติการนิเทศ O: สังเกตการณ์ E: ตรวจสอบและประเมินผล และ P: เผยแพร่ผลงาน
- ผลการประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญพบว่ารูปแบบมีความเหมาะสมในระดับมากที่สุด
- การทดลองใช้พบว่าครูมีความรู้ ความสามารถ และเจตคติที่ดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
- ผลการประเมินรูปแบบการนิเทศ พบว่า มีประสิทธิภาพในระดับมาก ได้แก่
ด้านความถูกต้อง รองลงมา คือ ด้านความเป็นไปได้ ด้านความเหมาะสม และด้านความเป็นประโยชน์
เอกสารอ้างอิง
กรองทอง จิรเดชากุล. (2550). นวัตกรรมการศึกษาชุดคู่มือการนิเทศภายในโรงเรียน. สำนักพิมพ์ธารอักษร.
ฉวีวรรณ ไชยพิเศษ. (2564). การสร้างและพัฒนากระบวนการนิเทศตามศาสตร์พระราชาพื้นฐานการจัดการเรียนรู้โดยโครงงานคุณธรรมสำหรับครูในสถานศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงใหม่ เขต 4. วารสารพุทธศาสตร์ศึกษา, 12(2), 97-112.
ทิศนา แขมมณี. (2557). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้ เพื่อการจัดกระบวนการในที่มีประสิทธิทธิภาพ (พิมพ์ครั้งที่ 15). โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
บุญชม ศรีสะอาด. (2560). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 10). สุวิริยาสาส์น.
พวงอ้อย ไชยดี. (2564). การพัฒนาแนวทางการนิเทศแบบสอนแนะ (Coaching) สำหรับสถานศึกษาสังกัดเทศบาล
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนล่าง. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหาสารคาม]. DSpace at Mahasarakham University. http://202.28.34.124/dspace/bitstream/123456789/1030/1/59010586047.pdf
รอง ปัญสังกา และคณะ. (2562). รูปแบบการพัฒนาสถานศึกษาสู่ความเป็นโรงเรียนสีขาวตามแนวทางศาสตร์พระราชาสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การที่การศึกษาประถมศึกษาเลย เขต 1. สำนักงาน คณะกรรมการการศึกษาชั้นพื้นฐาน.
วชิรา เครือคำอ้าย และชวลิต ขอดศิริ. (2561). การพัฒนารูปแบบการนิเทศโดยใช้กระบวนการชี้แนะและระบบพี่เลี้ยง เพื่อส่งเสริมศักยภาพการจัดการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน จังหวัดเชียงใหม่. มหาวิทยาลัยราชภัฎเชียงใหม่. https://cmruir.cmru.ac.th/handle/123456789/1440
วัชรา เล่าเรียนดี. (2556). การนิเทศการสอน. ภาควิชาหลักสูตรและวิธีการสอนคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร.
วาสนา ต่อชาติ. (2563) .การพัฒนารูปแบบการนิเทศภายในสถานศึกษาขั้นพื้นฐานขนาดเล็กที่มีประสิทธิผลในยุคดิจิทัล. สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอำนาจเจริญ.
วาสนา บุญมาก. (2562). การพัฒนารูปแบบการนิเทศแบบบูรณาการเพื่อส่งเสริมสมรรถนะการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน. Journal of Education and Innovation, 23(2), 269-280. https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/190689
ศรีน้อย ลาวัง. (2552). การวิเคราะห์กระบวนการพัฒนานวัตกรรมการเรียนการสอนของครูโดยใช้เทคนิคการสืบสอบแบบชื่นชม. [วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิตไม่ได้ตีพิมพ์]. จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.
สกาวรัตน์ ไกรมาก. (2562). การนิเทศด้วยกระบวนการวิจัยเพื่อส่งเสริมความสามารถในการพัฒนานวัตกรรมการจัดการเรียนรู้ของครูกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ (ภาษาอังกฤษ) ระดับมัธยมศึกษาตอนต้น สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา พะเยา เขต 2. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2553). การพัฒนาศึกษานิเทศแนวใหม่. สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการการศึกษาชั้นพื้นพื้นฐาน
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2562). แนวทางการนิเพื่อพัฒนาและส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Leaning) ตามนโทบายลดเวลาเรียน เพิ่มเวลารู้. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ศาสตร์กษัตริย์ หลักการทรงงาน หลักการครองราชย์ แนวพระราชดำริและทฤษฎีในการพัฒนาประเทศของพระบาทสมเด็จพระพระปรมหาภูมิพลอดุลเดชบรม นาถบพิตร. สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
สุทธนู ศรีใสย์. (2555). หลักการนิเทศการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 5). คณะครุศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
สุภาภรณ์ ใจสุข. (2563). การพัฒนารูปแบบการนิเทศตามแนวคิดการชี้แนะร่วมด้วยแนวคิดกัลยาณมิตร เพื่อส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้แบบเรียนรู้ร่วมกัน ด้วยการสืบสอบ 4Ex2 สาหรับครูคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6. วารสารสังคมศาสตร์วิจัย. 11(2), 187-210. https://so02.tci- thaijo.org/index. php/ssr/article/view/246569
สุเมธ ตันติเวชกุล. (2554). การทรงงานพัฒนาประเทศของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว: ประสบการณ์การเรียนรู้ตามรอยพระยุคลบาทของ ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
อัญชลี ธรรมะวิธีกุล. (2552). กระบวนการนิเทศภายใน. อักษรบริการ.
อานนท์ ศักดิ์วรวิชญ์. (2560). เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา: วิธีการแห่งศาสตร์พระราชาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. https://mgronline.com/daily/detail/9600000103010
Glickman, C.D. (2004). Developmental Supervision: Alternative Practices for Helping Teachers Improve Instruction (6thed). Association for Supervision and Curriculum Development.
