การศึกษาการผลิตสารสกัดครามสกลนครสู่การแปรรูปผลิตภัณฑ์บำรุงผิวพรรณ วิสาหกิจชุมชนแสงจันทร์สมุนไพรเกษตรแปรรูปอินทรีย์ จังหวัดสกลนคร

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการผลิตสารสกัดจากครามสกลนครสำหรับการแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์บำรุงผิวพรรณ วิธีการศึกษารูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (PAR) ใช้กระบวนการวิจัยเชิงคุณภาพ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ ใช้การสังเกต การสังเกตแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างวิสาหกิจชุมชนแสงจันทร์สมุนไพรเกษตรแปรรูปอินทรีย์ จังหวัดสกลนคร วิเคราะห์งานวิจัยเชิงคุณภาพแบบนิรนัย (Deductive method) ด้วยการนำเสนอแบบการพรรณนาบรรยาย ผลการวิจัยเพื่อสกัดสาระสำคัญจากใบ พบว่า ใช้ใบครามฝักงอจากแปลงบ้านดอนกอย อำเภอพรรณานิคม จังหวัดสกลนคร แหล่งผลิตเนื้อครามและแปรรูปที่มีชื่อเสียงของจังหวัดสกลนคร ขั้นตอนการสกัด นำใบครามฝักงอมาล้างทำความสะอาดผึ่งลมให้แห้งเก็บในที่ร่มหลีกเลี่ยงความชื้นนำมาบดละเอียด สกัดแบบมาเซอร์เรชั่นด้วยตัวทำละลายเอทานอล 3 วัน กรองแยกสารละลายและระเหยด้วยเครื่องระเหยสุญญากาศแบบหมุน (Rotary Evaporator) ส่วนกากนำมาสกัดซ้ำ 2 ครั้ง ทำละลายด้วยเอทานอล ชั่งน้ำหนักของสารสกัด บรรจุขวดแก้วสีชาปิดฝาให้สนิทเก็บอุณหภูมิในตู้เย็น สารสกัดเป็นแบบหยาบจึงทำให้ผลิตภัณฑ์มีสีตามธรรมชาติ ไม่ขาวใส ข้อเสนอนแนะการนำผลวิจัยไปใช้ สามารถเติมสีและกลิ่นได้ตามความต้องการของผู้ใช้ สารสกัดครามมีศักยภาพ ข้อเสนอแนะการวิจัยครั้งต่อไป สามารถพัฒนาให้เป็นผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางและขยายสายผลิตภัณฑ์แต่งหน้า เช่น ลิปสติก อายเชโด้ บลัชออน พัฒนาเครื่องสกัดสารจากใบครามระดับวิสาหกิจชุมชน และส่งใบครามในเอทานอลให้บริษัทสกัดสารเพื่อแปรรูปเป็นสารกสัดที่พร้อมใช้ เพื่อให้สามารถผลิและแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายเพิ่มทางเลือกแก่ผู้บริโภค