ระบบและกลไกการหนุนเสริมงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจฐานรากของชุมชนในเขตกรุงเทพมหานครและปริมณฑล

พัสรินณ์ พันธุ์แน่น; สุวิมล วงศ์สิงห์ทอง; ดวงทิพย์ จันทร์อ่วม; ดาวพระศุกร์ ทองกลิ่น

ผู้แต่ง

พัสรินณ์ พันธุ์แน่น ภาควิชาศึกษาทั่วไป คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกริก
สุวิมล วงศ์สิงห์ทอง สาขาวิชาการจัดการเทคโนโลยีสารสนเทศ คณะวิทยาการจัดการ สถาบันวิทยาการจัดการแห่งแปซิฟิค วิทยาเขตนิมิตรใหม่
ดวงทิพย์ จันทร์อ่วม สาขาวิชานวัตกรรมการตลาด คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยเกริก
ดาวพระศุกร์ ทองกลิ่น สาขาวิชาการบัญชี คณะบัญชี มหาวิทยาลัยศรีปทุม

คำสำคัญ:

เครือข่ายวิจัย, ชุดความรู้, ระบบและกลไกการหนุนเสริม, วิจัยเพื่อท้องถิ่น

บทคัดย่อ

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อติดตามและหนุนเสริมโครงการวิจัยเพื่อท้องถิ่นในพื้นที่ชุมชนสายคลองพระพิมลราชา จังหวัดนนทบุรี และชุมชนบางบัว กรุงเทพมหานคร อย่างมีประสิทธิภาพ เพื่อสร้างเครือข่ายความร่วมมือในการดำเนินโครงการวิจัยเพื่อท้องถิ่นทั้งภาครัฐและเอกชนให้มีความเข้มแข็งและยั่งยืน และเพื่อศึกษาผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากกระบวนการหนุนเสริมงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นและจัดทำชุดความรู้ระบบและกลไกในการหนุนเสริมงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นในพื้นที่สายคลองพระพิมลราชา จังหวัดนนทบุรี ใช้วิธีวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มเป้าหมาย ประกอบด้วย อาจารย์ เครือข่าย และชาวบ้านจำนวน 80 คน ซึ่งได้มาจากการลงพื้นที่เพื่อพัฒนาโจทย์วิจัยควบคู่กับการค้นหาทีมวิจัย พื้นที่ศึกษา คือ ชุมชนริมคลองพระพิมลราชา และชุมชนริมคลองบางบัว ผลการวิจัยพบว่า ระบบและกลไกการหนุนเสริมงานวิจัยเพื่อท้องถิ่นที่มีคุณภาพและประสิทธิภาพแบ่งเป็น 3 ระยะ คือ ระยะ ต้นน้ำ คือการศึกษาพื้นที่และโจทย์วิจัยที่มาจากความต้องการของชุมชนอย่างแท้จริง ระยะกลางน้ำ คือการติดตามหนุนเสริมความรู้และกระบวนการวิจัยเพื่อท้องถิ่น และระยะปลายน้ำ คือการหนุนเสริมความรู้ด้านการเขียนและเผยแพร่ผลการวิจัย สร้างเครือข่ายโดยใช้แนวคิดการสร้างความเป็นกลุ่มก้อน และแนวคิดการทำงานแบบใกล้ชิดทำให้สามารถสร้างเครือข่ายที่มีบทบาทสำคัญต่อความสำเร็จของโครงการ ส่งผลให้เกิดโครงการวิจัยใหม่สร้างนักวิจัยชุมชนและเครือข่ายที่ประกอบด้วย นักวิจัยอาจารย์ นักวิจัยชาวบ้าน เครือข่ายสถาบันการศึกษา และเครือข่ายความร่วมมือทั้งภาครัฐและเอกชน สำหรับการจัดทำชุดความรู้ซึ่งเป็นเครื่องมือในการถ่ายโอนความรู้ในชุมชน ส่งผลให้ชุมชนสามารถบูรณาการความรู้เชิงวิชาการกับภูมิปัญญาท้องถิ่นเพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อมได้อย่างสอดคล้องกับกรอบเป้าหมายการพัฒนาประเทศที่ยั่งยืน

References

Amon, E. H. et al. (2020). Brokering Community-Based Research: Evaluating the Impacts of U-Links Centre for Community-Based Research on a Rural Canadian Count. Michigan Journal of Community Service Learning, 26(1), Winter 2020. Retrieved February 22, 2023 from https://doi.org/10.3998/ mjcsloa.3239521. 0026.107.

Ayers, T. D. (1987). Stakeholders as Partners in Evaluation: A Stakeholder–Collaborative Approach. Psychology. Evaluation and Program Planning, 10(3), 263-271. Retrieved January 12, 2023 from https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/0149718987900383.

Bunrithanon, N. & Rueangdetsuwan, S. (2016). Development of research management systems and mechanisms of private universities that facilitate spatial research: Far Eastern University with research to develop semi-urban, semi-rural areas (Saraphi Subdistrict). Area Based Development Research Journal, (2), 76–99. Retrieved January 12, 2023 from https://so01.thaijo.org/index.php/abcjournal/article/view/95651.

Bureau of Database Development and Social Indicators. (2022). Report on the analysis of the poverty and inequality situation in Thailand in 2021. Office of the National Economic and Social Development Council. Retrieved February 8, 2023 from https://www.nesdc.go.th/ewt_dl_link.php?nid=13081.

Chansama, W., et al. (2022) Thailand’s Social Inequality and Human Rights. Journal of Legal Entity Management and Local Innovation, 8(8), 365-374. Retrieved December 15, 2022 February 8, 2023 from https://so.tci-thaijo.org/index.php/jsa-journal/issue/view/17466.

Chatmaneerungcharoen, S. & Sahakit, P. (2021). Building School Professional Learning Communities for Enhancing Teacher Experiences in Active Learning. Journal of Educational Studies Review, 36(1), 160-173.

Cockerill, R., Myers, T., & Allman, D. (2000). Planning for Community Based Evaluation]. American Journal of Evaluation, 21(3), 351-357.Retrieved March 14, 2023 from https://doi.org/10.1177/109821400002100306.

Hongchayangkun, K. & Thiangjanya, P. (2021). Network Creation and Management. Teaching materials. Retrieved January 30, 2023 from http://hsmi2.psu.ac.th/upload/forum/_1598_5f69ce9304e915f69ce.pdf.

Hongladarom, S. (2000). Negotiating the global and the local: How Thai culture co-opts the Internet. First Monday. 5(8). Retrieved February 10, 2023 from http://www.firstmonday.dk/issues/issue5_8/hongladarom/.

http://planning.pn.psu.ac.th/plan_doc/procedure/docs_procedure/200_1530075298.pdf.

Janead, J. (2021). A Model of Knowledge Management of Local Wisdom for Wicker Craftsmanship: A Case Study of Songkhla Community Enterprise. Songklanakarin Journal of Management Sciences, 38(2), 139-167.

Jintana, S. & Puripanik, T. (2023). A Problem, Limitations and Approaches for Strengthening of Community - Based Enterprises in Thailand. Journal of politics, administration and law, 12(3), 179-194. Retrieved December 28, 2023 from https://ojs.lib.buu.ac.th/index.php/law/article/view/8267.

Kaewpradab, N. (2018). Concepts, policies, operational plans and management guidelines of Prince of Songkla University: 4 years (2018-2022). Prince of Songkla University Development Strategy Plan. Retrieved April 26, 2023 from http://planning.pn.psu.ac.th/plan_doc/procedure/docs_procedure/200_1530075298.pdf.

Karamat, K. & Kerdsap, N. (2021). Guidelines for community development under management according to the principles of good governance of Khlong Sam Wa District Office Bangkok. Journal of Humanities and Social Sciences, 5(1). Retrieved February 8, 2023 from https://so06.tci thaijo.org/index.php/husojournalpnru/article/view/249505.

Kruasom, T. (2017). Creating a Competitive Advantage for Thai SMEs towards Thailand 4.0 Era. Journal of Business Administration and Accountancy, 1(1), 1-20. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/kkbsjournal/article/view/160822

Hongchayangkun, k, & Yhiangchanya, P. (n.d.). Network creation and management. Documents for teaching the subject network theory networking and strengthening network management. Prince of Songkla University. p. 4.

Kuwasanon, K. & Jitkrud, S. (2019). Synthesizing research-based community learning management models for driving educational policy from the bottom up. Journal of Social Sciences and Humanities, 44(2). from https://so04.tci-thaijo.org/index.php/socku/article/view/181209.

Leekpai, P. & Niwattrakul, P. (2021). Factors Affecting Effectiveness of Registered Community Enterprise in Phatthalung Province. Master Thesis (Public Administration), Prince of Songkhla University. Retrieved February 9, 2023 from https://kb.psu.ac.th/psukb/handle/2016/17875

Mavuso, M. A. (2007). Mentoring as a knowledge management tool in organisations. Master Degree (Information Science), Faculty of Art and Social Science, University of Stellenbosch. Retrieved January 5, 2023 from https://scholar.sun.ac.za/items/9645166b-e25d-44f8-8334-79231687a74a.

Nicolette, I. T-S, Schwartz, A. L., Hardy, L. J., Hendrik D. H., Williamson, H. J., & Kellen, D. J. D. (2018). Polingyumptewa and Carmenlita Chief, Supporting New Community-Based Participatory Research Partnerships. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(44). doi:10.3390/ijerph16010044.

Oetzel, J. G., Wallerstein, N. & Duran, B. (2018). Impact of Participatory Health Research: A Test of the Community-Based Participatory Research Conceptual Model. Hindawi Bio Med Research International, Volume 2018, Article ID 7281405, 12 pages. Retrieved April 3, 2023 from https://doi.org/10.1155/8/7281405.

Office of Thai Song Dam Ethnic Community, Ban Don Sai, Srakathiam Subdistrict, Muang Nakhon Pathom District, Nakhon Pathom Province Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(9), 75-95. from https://so02.tci-thaijo.org/index.php/JRKSA/article/view/255828/173582.

Office of the National Economic and Social Development Board. (2014). Report on national development results for the past 5 years (2014 - 2018). from https://www.nesdc.go.th/news.d=8639&filename=index.

Panich, W. (2020). Transformatiove Learning. Graduate Journal, 14(2), 241-250.

Pelfrey, C. M., Cain, K. D., Lawless, M. E., Pike, E., & Sehgal, A. R. (2017). A consult service to support and promote community-based research: Tracking and evaluating a community-based research consult service. Journal of Clinical and Translational Science, e (Report), 1, 33–39. doi:10.1017/cts.

Phannan, P., Pattaranukrom, P. & Thongglin, D. (2021). Reinforcement Process for Community - Based Research in Urban Area, Bangkok. Journal of Social Development and Management Strategy, 23(2), 21-41. Retrieved March 6, 2023. From. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jsd/issue/view/17188.

Pitidol, T. (2021). Inequality in Thailand: The Analysis of Power and Ideological Structure. Under the strategic target plan (Spearhead) in social aspects of Thai Population 4.0 Plan. Research of National Research Council of Thailand (NRCT). October 2021. Retrieved February 17, 2023 from https://www.khonthai4 0.net/system/resource/file/kpfgo_content_attach_file_314_1.pdf?date=2022-02-22%2016:48:43.1. Political Economy. 33(4): 711-724. from https://doi.org/10.1080/09538259.2021.1943933

Poolphob, S. (2016). Tape transcripts, summarizing issues, stories and notes from meetings. Retrieved January 13, 2024, Retrieved January 13, 2023 from, chrome-extension://efaidnbmnnnibpcajpcglclefindmkaj/https://www.rama.mahidol.ac.th /km/sites/default/files/public/data/LessonLearned/COVID19/whatisLL.pdf

Punyawutpreeda, P. (2018). Inequality:Concepts, Situation in Thailand and Solutions Reducing. Journal of Interdisciplinary Innovation Review, 1(1), 35-43. Retrieved January 30, 2023 from https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/download/255805/173141.

Sangthong, M., Klapnuan, P., Sathasara, S., Chaithari, A., & Chian Phimai, P. (2017). Evaluation System and mechanism Research management Innovative Research Unit for Society and Community (2nd Phase). Area Based Development Research Journal, 9(3), 155–166. Retrieved January 24, 2023 from https://so01.tci thaijo.org/index.php/abcjournal/article/view/95245.

Srathonghak, S. (2022). Community Learning Process to Develop Cmmunity Knowledge: Case Stuby of Thai Song Dam Ethnic Cmmunity, Ban Don Sai, Srakathiam, Muang Nakhon Pathom District, Nakhon Pathom Province. Journal of Roi Kaensarn Academi, 7(9), 75-95.

Suwan, S. et al. (2017). Guidelines for driving multilateral cooperation networks for educational quality development of small schools Nakhon Pathom Province. Complete report Faculty of Education and Development Sciences Kasetsart University, Kamphaeng Saen Campus. p. 22

Suwan, S. et al. (2017). Development of Multi-lateral. Cooperation for Educational Quality Improvement of Small-Size Schools in Nakhon Pathom Province. Research. Office of the Science Promotion Commission Research and Innovation (NRCT). Retrieved January 30, 2023 from https://elibrary.tsri.or.th/project_content.asp?PJID=RDG5940042.

Thongyindee, P. (2023). Thai wisdom: knowledge that is valuable and beneficial to Thai society. from https://www.stou.ac.th/study/sumrit/10-58(500)/page3-10-58(500).html.

Vidal, G. (2021). Recession, Financial Instability, Social Inequality and the Health Crisis. Review of Political Economy, 33(4), 711-724. Retrieved January 12, 2023 from htps://doi.org/10.1080/09538259.2021.1943933.

World Bank. (2022). World Bank report indicates Rural Thailand faces the highest income inequality in Southeast Asia. Thaipublica. Retrieved January 17, 2023 from https://www.worldbank.org/th/country/thailand/overview.