ปัญหาเกี่ยวกับที่ดินของวัดตามกฎหมายว่าด้วยคณะสงฆ์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์เกี่ยวกับที่ดินของวัด ตาม พ.ร.บ. คณะสงฆ์ พ.ศ. 2505 โดยศึกษาที่วัดและที่ซึ่งขึ้นต่อวัด การได้มาซึ่งที่ดินของวัด ผลทางกฎหมายของการเป็นที่ของวัดซึ่งได้รับการคุ้มครองให้การโอนจะกระทำได้ก็แต่โดยพระราชบัญญัติ ห้ามยกอายุความขึ้นต่อสู้ กับวัดหรือสำนักพระพุทธศาสนาแห่งชาติและที่ดินของวัดไม่อยู่ในความรับผิดแห่งการบังคับคดี ตลอดจนปัญหาทางกฎหมายเกี่ยวกับที่ดินของวัด อันได้แก่ ปัญหาสถานะที่ดินของวัดว่าเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินหรือไม่ ปัญหาการอุทิศที่ดินให้วัดจะมีผลสมบูรณ์นับแต่แสดงเจตนาเช่นเดียวกับการอุทิศให้เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินหรือไม่ และปัญหาว่าวัดจะแย่งการครอบครองหรือแย่งกรรมสิทธิ์ในที่ดินของเอกชนได้หรือไม่ ปัญหาเหล่านี้ควรแก้ไขปรับปรุงบทบัญญัติแห่งกฎหมายให้ชัดเจน กล่าวคือที่ดินของวัดมีลักษณะเป็นทรัพย์สินของแผ่นดินซึ่งสงวนไว้เพื่อประโยชน์ร่วมกันสำหรับการพระศาสนา จึงควรให้ถือว่าที่ดินของวัดเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินประเภทหนึ่ง ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1304 เพื่อมิให้มีปัญหาการตีความอีกต่อไป กรณีการอุทิศที่ดินให้วัดควรบัญญัติให้มีผลสมบูรณ์นับแต่แสดงเจตนาเช่นเดียวกับการอุทิศให้เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน โดยไม่จำต้องมีการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียนก่อนแต่อย่างใด และกรณีการแย่งการครอบครองหรือแย่งกรรมสิทธิ์ในที่ดินของเอกชน เป็นการกระทำที่ขัดต่อวัตถุประสงค์ของวัด จึงควรบัญญัติห้ามมิให้ที่ดินของวัดได้มาโดยแย่งการครอบครองหรือแย่งกรรมสิทธิ์ในที่ดินของเอกชน