ความเข้าใจผิดบางประการเกี่ยวกับอนุญาโตตุลาการ

บทคัดย่อ

แม้การระงับข้อพิพาทโดยอนุญาโตตุลาการจะเป็นที่รู้จักกันมาเป็นเวลานานแล้ว แต่ก็ยังมีความเข้าใจผิดเกี่ยวกับกระบวนการอนุญาโตตุลาการอยู่มากโดยเฉพาะในหมู่ผู้ปฏิบัติ ไม่ว่าจะเป็นทนายความ ลูกความ หรืออนุญาโตตุลาการเอง ความเข้าใจผิดนี้ทำให้ระบบอนุญาโตตุลาการไม่สามารถพัฒนาไปได้เท่าที่ควร และหากเป็นการเข้าใจผิดในกฎกติกาอันเป็นหัวใจของระบบอนุญาโตตุลาการก็จะเป็นการทำลายระบบอนุญาโตตุลาการโดยสิ้นเชิง

บทความนี้จะกล่าวถึงหลักพื้นฐานบางประการเกี่ยวกับกระบวนการอนุญาโตตุลาการที่ยังมีผู้เข้าใจผิดอยู่มาก ไม่ว่าจะเป็นหลักเกี่ยวกับความเป็นกลางและความเป็นอิสระของอนุญาโตตุลาการ บทบาทของศาลในการตรวจสอบคำชี้ขาดของอนุญาโตตุลาการ หรือความเข้าใจผิดว่าข้อสัญญาอนุญาโตตุลาการเป็นข้อสัญญามาตรฐานที่ควรใส่ไว้ในทุกสัญญา

แม้กระบวนการอนุญาโตตุลาการจะเป็นกระบวนการที่มีความยืดหยุ่นกว่าวิธีพิจารณาของศาล แต่ก็มิได้หมายความว่ากระบวนการอนุญาโตตุลาการเป็นวิธีระงับข้อพิพาทที่ประหยัดกว่าทั้งเวลาและค่าใช้จ่ายเสมอไป จึงมีความจำเป็นที่จะต้องวิเคราะห์ผลได้ผลเสียเป็นรายกรณีไปก่อนที่จะตัดสินใจว่าจะใช้กระบวนการอนุญาโตตุลาการระงับข้อพิพาทในกรณีนั้นหรือไม่