การศึกษาพฤติกรรมการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลที่ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในจังหวัดปทุมธานี

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลของผู้สูงอายุในจังหวัดปทุมธานี โดยเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง สมาชิกชมรมผู้สูงอายุใน 7 อำเภอ จำนวนทั้งสิ้น 28 คน ดำเนินการวิจัยเชิงคุณภาพ ด้วยการใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึก ผลการศึกษาพบว่า ผู้สูงอายุมีการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเฉลี่ยมากกว่า 2 ชั่วโมงต่อวัน โดยใช้ในช่วงเช้า (05.00–10.00 น.) แอปพลิเคชันที่ใช้มากที่สุดคือ ไลน์ เพื่อสื่อสารกับครอบครัว เพื่อน และเครือข่ายผู้สูงอายุในชุมชน การใช้งานเทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างความสัมพันธ์ และสร้างความสุขในชีวิตประจำวัน ด้านสุขภาพ ผู้สูงอายุใช้ เฟซบุ๊ก และยูทูบ เพื่อค้นหาความรู้เกี่ยวกับสุขภาพ การปฏิบัติธรรมะ และการออกกำลังกาย ซึ่งช่วยเสริมสุขภาวะทางกายและใจ อีกทั้งยังมีการใช้จ่ายทางเทคโนโลยีโดยเฉลี่ยเดือนละ 500–700 บาท ซึ่งส่วนใหญ่ได้รับการสนับสนุนจากบุตรหลาน อย่างไรก็ตาม ผู้สูงอายุจำนวนมากยังคงประสบปัญหาในการปรับตัวและเรียนรู้การใช้งานเทคโนโลยีใหม่ ๆ โดยเฉพาะการใช้แอปพลิเคชันเพื่อเชื่อมต่อทางสังคม มีความกังวลเรื่องความเป็นส่วนตัว และไม่คุ้นเคยกับอุปกรณ์ดิจิทัล ทั้งนี้ยังพบว่าช่องว่างทางดิจิทัลภายในกลุ่มผู้สูงอายุยังคงมีอยู่ชัดเจน ซึ่งอาจเกิดจากข้อจำกัดทางร่างกาย จิตใจ และพื้นฐานการศึกษา ผลการวิจัยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการส่งเสริมการเรียนรู้เทคโนโลยีที่เหมาะสมกับวัยและบริบทของผู้สูงอายุ โดยอาศัยความร่วมมือจากครอบครัว ชุมชน และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในยุคดิจิทัลอย่างยั่งยืน