วารสารศาสตร์เชิงทางออกกับการพัฒนาเครื่องมือประเมินคุณภาพสื่อ: กรณีศึกษาการรายงานข่าวเศรษฐกิจครัวเรือนของไทยพีบีเอส
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การระบาดของโควิด-19 ส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในระดับครัวเรือนของประเทศไทย ไทยพีบีเอสในฐานะสื่อสาธารณะได้กำหนด "เศรษฐกิจปากท้อง" เป็นวาระหลักของการนำเสนอข่าวในปี 2564 เพื่อสะท้อนปัญหาและนำเสนอทางออกให้ประชาชนที่ได้รับผลกระทบ การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์กลยุทธ์การรายงานข่าวของไทยพีบีเอสในประเด็นเศรษฐกิจครัวเรือน และพัฒนาเครื่องมือมอนิเตอร์สื่อเชิงคุณภาพเพื่อประเมินการทำงานขององค์กร
การวิจัยใช้วิธีวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) ศึกษาข่าวจาก 3 แพลตฟอร์ม ได้แก่ โทรทัศน์ เว็บไซต์ และสื่อสังคมออนไลน์ จำนวน 3,996 ชิ้น โดยใช้กรอบการนำเสนอ Inform–Explain–Solution ผลการวิจัยพบว่า ร้อยละ 68.9 ของเนื้อหาเน้นการเสนอทางออก ร้อยละ 19.3 เป็นเนื้อหาเชิงอธิบาย และร้อยละ 6.5 เน้นการให้ข้อมูล โดยใช้กรณีศึกษาที่ปฏิบัติได้จริง ช่วยให้ผู้รับสารเข้าใจปัญหา เห็นกระบวนการแก้ไข และปรับตัวด้านอาชีพและรายได้ และสะท้อนแนวคิดวารสารศาสตร์อธิบายความ (Explanatory Journalism) ผ่านการให้ข้อมูลจากหลายแหล่งและการอธิบายบริบทเชิงลึก ทำให้สังคมเข้าใจสถานการณ์อย่างมีเหตุผลและสามารถใช้ข้อมูลปรับตัวได้อย่างมีประสิทธิภาพ
นอกจากนี้ งานวิจัยยังได้พัฒนาระบบ Machine Learning ร่วมกับ NECTEC โดยใช้กรอบ “ให้รู้–ให้คำอธิบาย–ให้ทางออก” กำกับข้อมูลข่าวจำนวน 6,121 ข้อความ เพื่อจำแนกประเภทข่าวแบบอัตโนมัติ และปรับปรุงโมเดลจนมีความแม่นยำร้อยละ 79 ถือเป็นต้นแบบการผสานการวิเคราะห์เชิงคุณภาพและเชิงปริมาณกับเทคโนโลยี ML เพื่อยกระดับคุณภาพการทำงานเชิงบรรณาธิการ และสร้างฐานข้อมูลมาตรฐานที่สามารถใช้ประเมินคุณภาพข่าวเชิงสาธารณะได้อย่างเป็นระบบในระยะยาว ในการส่งเสริมความเข้าใจและสนับสนุนการแก้ปัญหาสังคมในยุคหลังโควิด-19 อย่างมีประสิทธิภาพ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้
ไม่ใช่ความคิดเห็นและความรับผิดชอบของผู้จัดทำ บรรณาธิการ กองบรรณาธิการ และคณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุดรธานี ความรับผิดชอบด้านเนื้อหาและการตรวจร่างบทความแต่ละเรื่องเป็นความคิดเห็นของผู้เขียนบทความแต่ละท่าน
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2564). การสำรวจความต้องการของประชาชน พ.ศ. 2564 (ของขวัญปีใหม่ที่ต้องการจากรัฐบาล). กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม. https://www.nso.go.th/nsoweb/storage/survey_detail/2023/20230430135211_36579.pdf
Ayo, F. E., Folorunso, O., Ibharalu, F. T., & Osinuga, I. A. (2020). Hate speech detection in Twitter using hybrid embeddings and improved cuckoo search-based neural networks. International Journal of Intelligent Computing and Cybernetics, 13(4), 485–525. https://doi.org/10.1108/IJICC-06-2020-0061
Buckman, S. R., Shapiro, A. H., Sudhof, M., & Wilson, D. J. (2020). News sentiment in the time of COVID-19. FRB SF Weekly Letter, 2020(08), 1–05. https://www.frbsf.org/economic-research/files/el2020-08.pdf
Carretero, A. B., & Bariain, G. J. (2016). Slow Journalism in Spain. Journalism Practice, 10(4), 521–538. https://doi.org/10.1080/17512786.2015.1124729
Clack, R. P. (2020, April 14). Explanatory journalism is entering a golden age in the middle of the coronavirus pandemic. Poynter. https://www.poynter.org/reporting-editing/2020/explanatory-journalism-is-entering-a-golden-age-in-the-middle-of-the-coronavirus-pandemic/
Dan, V., & Rauter, D. (2021). Explanatory reporting in video format: Contrasting perceptions to those of conventional news. Journalism Practice, 1–22. https://doi.org/10.1080/17512786.2021.1966644
Gans, H. J. (2003). Democracy and the news. Oxford University Press.
Gibbs, C. K., & Warhover, T. (2002). Getting the whole story: Reporting and writing the news. Guilford Press.
Hamborg, F., Donnay, K., & Gipp, B. (2019). Automated identification of media bias in news articles: An interdisciplinary literature review. International Journal on Digital Libraries, 20, 391–415. https://doi.org/10.1007/s00799-018-0261-y
Hossein, N., & Miller, D. W. (2018). Predicting motion picture box office performance using temporal tweet patterns. International Journal of Intelligent Computing and Cybernetics, 11(1), 64–80. https://doi.org/10.1108/IJICC-04-2017-0033
Hudak, J. (2016, February 24). Shining light on explanatory journalism’s impact on media, democracy, and society. Brookings. https://www.brookings.edu/blog/fixgov/2016/02/24/shining-light-on-explanatory-journalisms-impact-on-media-democracy-and-society/
McIntyre, K. E., & Gyldensted, C. (2017). Constructive journalism: An introduction and practical guide for applying positive psychology techniques to news production. Journal of Media Innovations, 4(2), 20–34. https://doi.org/10.13152/jmi.v4i2.103
McIntyre, K. E., & Lough, K. (2019). Toward a clearer conceptualization and operationalization of solutions journalism. Journalism, 1–16. https://doi.org/10.1177/1464884919833808
McQuail, D., & Deuze, M. (2020). McQuail’s media & mass communication theory (7th ed.). SAGE Publications.
Murfi, H., Siagian, F. L., & Satria, Y. (2019). Topic features for machine learning-based sentiment analysis in Indonesian tweets. International Journal of Intelligent Computing and Cybernetics, 12(1), 70–81. https://doi.org/10.1108/IJICC-04-2018-0057
Panagiotou, N., Saravanou, A., & Gunopulos, D. (2021). News monitor: A framework for exploring news in real-time. Data, 7(1), 3. https://doi.org/10.3390/data7010003
Roberts, D. (2019, December 7). My advice for aspiring explainer journalists. Vox. https://www.vox.com/science-and-health/2018/12/7/18117404/advice-for-journalists-news-media
Solutions Journalism Network. (2020). Solutions journalism: What is it and why should I care?. The Whole Story. https://thewholestory.solutionsjournalism.org/solutions-journalism-what-is-it-and-why-should-i-care-e5acd0ab5332
Thomson Reuters. (2016). News or noise? Thomson Reuters 2016 annual report. https://archive.annual-report.thomsonreuters.com/2016/is-it-news-or-noise.html
Umer, M., Imtiaz, Z., Ullah, S., Mehmood, A., Choi, G. S., & On, B. W. (2020). Fake news stance detection using deep learning architecture (CNN-LSTM). IEEE Access, 8, 156695–156706. https://doi.org/10.1109/ACCESS.2020.3019735
Varma, A. (2017). When empathy is not enough: The possibilities for solidarity in the San Francisco homeless project. Journalism Practice, 1–17. https://doi.org/10.1080/17512786.2017.1394210
Vehkoo, J. (2010). What is quality journalism and how it can be saved?. Reuters Institute for the Study of Journalism, University of Oxford.
Višňovský, J., & Bielik, P. (2021). Explanatory journalism – a new way how to communicate in digital era. Media Literacy and Academic Research, 4(1). https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-18ff7804-b37e-4e04-8d4d-60bbb25e3d1b
