องค์ประกอบของสังคหวัตถุ 4

Main Article Content

พระบุญทัน ปญฺญาทีโป

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มัวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอองค์ประกอบของสังคหวัตถุ 4 โดยการศึกษาและบรรยายผ่านการวิเคราะห์องค์ประกอบ การศึกษาพบว่าทาน หรือ การให้ คือ เอื้อเฟือเผื่อแผ่ เสียสละ แบ่งปัน ทั้งวัตถุและคำสอน ทานมี 3 ประเภท ได้แก่ ด้วยอำนาจจาคเจตนา ด้วยอำนาจวิรัติ และ ด้วยไทยธรรม ทานวัตถุ มี 10 อย่างตามนัยทางพระพุทธศาสนา ได้แก่ ข้าว น้ำ ผ้า ยาน ดอกไม้ ของหอม ของลูบไล้ ที่นอน ที่พัก เครื่องประทีป หลักการให้ทานประกอบด้วย 6 องค์ประกอบ ได้แก่ องค์แห่งทายก 3 และ องค์แห่งปฏิคาหก 3 อานิสงค์การให้ทานมี 21 ประเภท ปิยวาจา คือ วาจาเป็นที่รัก ปิยวาจามี 5 ข้อ ได้แก่ พูดถูกกาลเทศะ พูดแต่คำสัจ พูดจาอ่อนหวาน พูดประกอบด้วยประโยชน์ และ พูดด้วยเมตตาจิต อัตถจริยา คือ การประพฤติประโยชน์ โดยประโยชน์ตามพุทธจริยามี 3 องค์ประกอบ ได้แก่ โลกัตถจริยา ญาตัตถจริยา และ พุทธัตถจริยา สมานัตตตา คือ ความมีตนเสมอกล่าวโดยนัยแห่งอรรถกถาคือการวางตนในสังคมได้อย่างมีความเสมอภาคกับผู้อื่นเข้ากับคนอื่นได้มีความเสมอต้นเสมอปลาย

Article Details

How to Cite
ปญฺญาทีโป พ. . (2021). องค์ประกอบของสังคหวัตถุ 4. วารสารธรรมเพื่อชีวิต : Journal of Dhamma for Life, 27(1), 11–26. สืบค้น จาก https://so08.tci-thaijo.org/index.php/dhammalife/article/view/1223
บท
บทความวิชาการ