ศึกษาความสัมพันธ์เรื่องปรมัตถธรรมกับอภิปรัชญาของอริสโตเติล

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์ 1.ศึกษาเรื่องปรมัตถธรรม4 2.ศึกษาอภิปรัชญาของอริสโตเติล 3.วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปรมัตถธรรม4 กับอภิปรัชญาของอริสโตเติล บทความนี้ใช้การวิเคราะห์ข้อมูลจากปฐมภูมิและทุติยภูมิ นำเสนอเชิงพรรณนา

ผลของการศึกษาพบว่า ปรมัตถธรรม4 คือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน เป็นธรรมชาติที่เป็นความจริงแท้แน่นอน เป็นสภาวธรรมที่มีความสัมพันธ์กัน จิตที่มีเจตสิกมาปรุงแต่งจิตจึงแตกต่างกัน จิต เจตสิก รูป อาศัยเหตุและปัจจัยอุดหนุนซึ่งกันและกันวนเวียนอยู่กับการเกิด แก่ เจ็บ ตาย สืบต่อกันไม่มีจบสิ้น ถ้านิพพาน จิต เจตสิต และรูป จะหยุดเวียนว่ายตายเกิด

อภิปรัชญาของอริสโตเติล ด้านความแท้จริงของสรรพสิ่งมีทั้งความคิดและเนื้อสาร แยกกันไม่ออกเป็นจริงทั้งสองอย่าง ฝึกฝนให้จิตคิดถูกต้องสามารถถอดเอาสิ่งแท้จริงออกจากวัตถุได้ การเกิดขึ้น เปลี่ยนแปลงและสลายไปเป็นกฎสากลของสรรพสิ่ง ด้านความดี คุณธรรมคือความดีสูงสุด ด้านจิตวิทยาวิญญาณมี 3 ระดับ วิญญาณต่ำสุดมีในพืชทำหน้าที่ควบคุมชีวิต วิญญาณสัตว์มีความรู้สึก และวิญญาณระดับสูงสุดเป็นวิญญาณคิดหาเหตุผลมีในมนุษย์เท่านั้นเป็นประเภทเดียวที่รู้จักคิด

ความสัมพันธ์ระหว่างปรมัตถธรรม4 กับอภิปรัชญาของอริสโตเติล ความสอดคล้อง ด้านการยอมรับความเป็นจริงที่มีหลายระดับและเชื่อมโยงกันโดยผ่านกระบวนการของจิตและการรับรู้ ด้านกฎแห่งความเปลี่ยนแปลงและเหตุปัจจัยยอมรับว่าทุกสิ่งเปลี่ยนแปลงและอาศัยเหตุปัจจัยในการเกิดขึ้นและดับไป ด้านเป้าหมายสูงสุดมองว่าความสุขที่แท้จริงอยู่เหนือวัตถุและปัจจัยภายนอกเป็นภาวะที่จิตสงบและมีปัญญา ความแตกต่าง ด้านลักษณะ ความจริงสูงสุดคือนิพพานเป็นความว่างที่ปราศจากตัวตนในขณะที่พระเจ้าเป็นตัวตนที่สมบูรณ์ ด้านจิตและวิญญาณ ปรมัตถธรรม4ปฏิเสธตัวตนที่แท้จริง อภิปรัชญาอริสโตเติลยอมรับวิญญาณมีตัวตน ด้านกระบวนการหลุดพ้น ปรมัตถธรรม4เน้นการปล่อยวาง ทำลายอัตตา อภิปรัชญาอริสโตเติลเน้นการพัฒนาอัตตา