พุทธปรัชญากับแนวคิดความสุขในยุคบริโภคนิยม

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา 1) แนวคิดเรื่องความสุขตามหลักพุทธปรัชญา 2) การเปรียบเทียบแนวคิดความสุขในพุทธปรัชญากับสังคมบริโภคนิยม จากการศึกษาพบว่า พุทธปรัชญามองว่าความสุขที่แท้จริงเกิดจากการลดละกิเลสและพัฒนาปัญญา ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นสุขจากศีล สมาธิ ปัญญา และนิพพาน ในขณะที่แนวคิดความสุขในยุคบริโภคนิยมเน้นการแสวงหาความสุขจากวัตถุและการบริโภค ซึ่งมักเป็นเพียงความสุขชั่วคราวและต้องการสิ่งใหม่อยู่เสมอ บทความนี้เสนอว่าการปรับใช้หลักธรรมทางพุทธปรัชญา ได้แก่ หลักอริยสัจสี่และมรรคมีองค์แปด สามารถช่วยให้บุคคลมีความสุขที่แท้จริงและยั่งยืน ท่ามกลางกระแสบริโภคนิยมได้ นอกจากนี้ การศึกษายังพบว่าความสุขที่เกิดจากพุทธปรัชญานั้น มีความมั่นคงมากกว่าความสุขที่ขึ้นอยู่กับวัตถุหรือการบริโภค บุคคลที่พัฒนาความสุขจากภายในผ่านการฝึกฝนจิตและปัญญา จะมีความสงบและสามารถรับมือกับความเปลี่ยนแปลงของโลกได้ดีขึ้น ในทางตรงกันข้าม ความสุขในยุคบริโภคนิยมมักนำไปสู่ความเครียด และความต้องการที่ไม่มีที่สิ้นสุด ซึ่งทำให้เกิดความรู้สึกไม่พอใจอย่างต่อเนื่อง อีกทั้งพุทธปรัชญายังเสนอแนวทางปฏิบัติ ที่สามารถนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวันได้ดี คือการมีสติรู้เท่าทันอารมณ์ของตนเอง การลดความยึดติดกับวัตถุ และการใช้ชีวิตที่สมดุลผ่านหลักมัชฌิมาปฏิปทา การปฏิบัติเหล่านี้ช่วยให้บุคคลสามารถค้นพบความสุขที่แท้จริง โดยไม่ต้องพึ่งพาสิ่งเร้าภายนอก