การพัฒนาตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา และ 2) ประเมินตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1 การดำเนินการวิจัยแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การพัฒนาตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา โดยใช้กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1 จำนวน 92 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือแบบสอบถามเกี่ยวกับการใช้หลักธรรมาภิบาล สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน ขั้นตอนที่ 2 การประเมินตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา โดยใช้กลุ่มเป้าหมายเป็นผู้ทรงคุณวุฒิด้านการบริหารและการศึกษา จำนวน 9 คน เครื่องมือที่ใช้เป็นแบบประเมินความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ของตัวชี้วัด สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าแจกแจงความถี่ ค่าร้อยละ และค่าเฉลี่ย
ผลการวิจัยพบว่า 1) การพัฒนาตัวชี้วัดการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า หลักความโปร่งใส และหลักคุณธรรม/ความเป็นธรรมมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาคือหลักความรับผิดชอบ ขณะที่หลักความคุ้มค่ามีค่าเฉลี่ยต่ำสุดตามลำดับ และ 2) ผลการประเมินจากผู้ทรงคุณวุฒิพบว่า ตัวชี้วัดที่พัฒนาขึ้นมีความถูกต้อง ความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์อยู่ในระดับสูงมาก โดยภาพรวมมีการรับรอง (เห็นชอบ) ตัวชี้วัดดังกล่าว คิดเป็นร้อยละ 99.57 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าตัวชี้วัดที่พัฒนาขึ้นสามารถนำไปใช้ในการประเมินและพัฒนาการใช้หลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กษาปณ์ โพธิ์สวัสดิ์ และคณะ. (2567). การบริหารตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาปทุมธานี เขต 2. วารสารนวัตกรรมสังคมศาสตร์. 1(1), 20 - 36.
เกษม วัฒนชัย. (2554). หลักธรรมาภิบาลกับการบริหารสถานศึกษา. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยกรุงเทพ.
ชรินรัตน์ แผงดี. (2562). การพัฒนาระบบการบริหารสถานศึกษาด้วยหลักธรรมาภิบาลสำหรับ ผู้บริหารสถานศึกษา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 42. วารสารศึกษาศาสตร์มหาวิทยาลัยนเรศวร, 21(1), 48-59.
ชูศรี วงศ์รัตนะ. (2564). การประเมินผลการเรียนรู้เชิงปริมาณและคุณภาพ. นครศรีธรรมราช: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยท้องถิ่น.
เชาวรินทร์ ดีฉาย. (2565). การบริหารสถานศึกษาโดยใช้หลักธรรมาภิบาลเป็นฐาน. วารสารบวรสหการศึกษาและมนุษยสังคมศาสตร์, 3(2), 83.
ณภัชกมล สุขมา. (2565). รูปแบบการบริหารสถานศึกษาตามหลักธรรมาภิบาลของโรงเรียนในเขตสำนักงานศึกษาธิการภาค 18 สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, คณะศึกษาศาสตร์, มหาวิทยาลัยบูรพา.
นิกร คำลุม. (2564). การบริหารงานตามหลักธรรมาภิบาลของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสถาบันการอาชีวศึกษาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 3. วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตรมหาบัณฑิต, สาขาวิชาการบริหารการศึกษา, บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย.
ธงชัย สันติวงษ์. (2556). การบริหารสถานศึกษา: ทฤษฎีและแนวปฏิบัติ. กรุงเทพฯ: อักษรศาสตร์.
ล้วน สายยศ และอังคณา สายยศ. (2538). เทคนิควิจัยทางการศึกษา (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: สุริยาสาส์น.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). แนวทางการบริหารสถานศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน. กรุงเทพฯ: กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.). (2560). แนวทางการบริหารงานภาครัฐตามหลักธรรมาภิบาล. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.). (2562). คู่มือการพัฒนาตัวชี้วัดประสิทธิภาพการบริหารภาครัฐ. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ.
สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ. (2564). รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: พี เพรส.
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี. (2566). แนวนโยบายแห่งรัฐและยุทธศาสตร์ชาติ: การวางกรอบทิศทางการพัฒนาประเทศ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สภาพัฒน์.
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1. (2568). รายงานข้อมูลผู้บริหารสถานศึกษา. นครศรีธรรมราช: สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษานครศรีธรรมราช เขต 1.
Gall, M. D., Borg, W. R., & Gall, J. P. (1996). Educational research: An introduction (6th ed.). New York: Longman.
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2001). The strategy-focused organization: How balanced scorecard companies thrive in the new business environment. Boston, MA: Harvard Business School Press.
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610.
OECD. (2018). OECD principles on effective public governance. Paris: OECD Publishing.
United Nations. (1997). Governance for sustainable human development. United Nations Development Programme (UNDP).
World Bank. (1992). Governance and development. Washington, DC: World Bank.