แนวทางการพัฒนากิจกรรมเชิงรุกเพื่อการป้องกันการเข้าสู่กระทำผิดทางอาญาของเด็กและเยาวชน: ศาลเยาวชนและครอบครัวในจังหวัดสมุทรสาคร

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากิจกรรมเชิงรุก และนำเสนอแนวทางการพัฒนากิจกรรมเชิงรุกของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสมุทรสาคร โดยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสนทนากลุ่มจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญได้แก่ อดีตผู้พิพากษาหัวหน้าศาลเยาวชนและครอบครัว ผู้พิพากษา ข้าราชการและนักจิตวิทยา และผู้พิพากษาสมทบ ผลการศึกษาพบว่ากิจกรรมเชิงรุกของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสมุทรสาคร ที่เกิดจากโครงการเชิงบูรณาการแบบมีส่วนร่วมระหว่างศาลเยาวชนและครอบครัวกับกิจการ         ผู้พิพากษาสมทบและโรงเรียนในพื้นที่ ได้แก่ กิจกรรมวัยรุ่นติดปีก ซึ่งเป็นกิจกรรมที่มุ่งเน้นการป้องกันเยาวชนไม่ให้เข้าสู่การกระทำความผิดทางอาญา ผ่านกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและมีปฏิสัมพันธ์กับกิจกรรมการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติที่หลากหลายรูปแบบ และผลการศึกษาพบว่าการพัฒนากิจกรรมวัยรุ่นติดปีกให้มีประสิทธิผลยิ่งขึ้น ได้แก่ 1) สร้างแรงบันดาลใจจากตัวแบบความดีที่หลากหลาย 2) การพัฒนาเด็กรอบด้าน 3) การใช้เครื่องมือสื่อและเทคโนโลยีสมัยใหม่ 4) การสำรวจปัญหาที่แท้จริง 5) การลงพื้นที่เพื่อให้ตระหนักถึงผลการกระทำผิด 6) การจัดกิจกรรมครอบครัวสัมพันธ์เชิงรุก 7) การสร้างกิจกรรมภายในพื้นที่ศาล 8) การขยายเครือข่ายความร่วมมือเชิงรุก 9) การเพิ่มเวลากิจกรรม ลดการบรรยาย เน้นการมีส่วนร่วมมากยิ่งขึ้น ในขณะที่แนวทางการพัฒนากิจกรรมเชิงรุกของศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดสมุทรสาครสู่ความมีประสิทธิผล ได้แก่ 1) ขยายพันธมิตรและเครือข่าย 2) ขยายกิจกรรมสู่สถาบันครอบครัว 3) ขยายตัวสู่สถาบันการศึกษา 4) ขยายลงมาสู่ชุมชน โดยมีข้อเสนอเสนอแนะในการศึกษา คือ ให้กิจการผู้พิพากษาสมทบจัดกิจกรรมเชิงรุกเพิ่มขึ้น เพื่อประโยชน์กับเด็ก เยาวชนและสังคม รวมทั้งให้ศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดอื่น ๆ ทำการวิจัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับกิจกรรมเชิงรุกที่มีประสิทธิผล และเผยแพร่แลกเปลี่ยนกัน เพื่อเป็นองค์ความรู้ที่นำมาใช้ในการป้องกันการกระทำความผิดของเด็กและเยาวชนร่วมกัน