สำนักงานงบประมาณของรัฐสภา และการเปลี่ยนแปลงอำนาจงบประมาณในประเทศไทย
คำสำคัญ:
สำนักงบประมาณของรัฐสภา, การควบคุมงบประมาณของฝ่ายนิติบัญญัติ, กระบวนการงบประมาณของรัฐ, การเมืองในการงบประมาณบทคัดย่อ
ประเทศประชาธิปไตยทั้งหลายถือว่า บทบาทของรัฐสภาในการจัดทำและควบคุมงบประมาณของรัฐเป็นเรื่องสำคัญและไม่อาจทดแทนด้วยกลไกอื่นได้ แต่ในช่วงกว่าหนึ่งศตวรรษที่ผ่านมา ฝ่ายบริหารมีบทบาทนำในการจัดทำงบประมาณของรัฐ เมื่อไม่นานมานี้เองที่รัฐสภาในประเทศต่าง ๆ รวมทั้งรัฐสภาไทย เริ่มตื่นตัว และปรับปรุงกระบวนการงบประมาณของรัฐสภา เพื่อกระชับอำนาจของรัฐสภาในการควบคุมงบประมาณให้มากขึ้น หนึ่งในเครื่องมือที่ฝ่ายนิติบัญญัติในประเทศต่าง ๆ นำมาใช้ในการเสริมสร้างความเข้มแข็งในทำหน้าที่ควบคุมงบประมาณของรัฐ คือ การจัดตั้งสำนักงบประมาณของรัฐสภาขึ้น บทความวิจัยนี้ต้องการศึกษาบทบาทของสำนักงบประมาณของรัฐสภาไทย ตลอดจนถึงผลสืบเนื่องที่เกิดจากการจัดตั้งสำนักงบประมาณของรัฐสภาต่อการกระชับอำนาจในการควบคุมงบประมาณของรัฐสภา ผู้วิจัยได้สำรวจเอกสารสัมภาษณ์ บุคลากรของสำนักงบประมาณของรัฐสภา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ข้าราชการฝ่ายบริหาร และจัดประชุมเชิงปฏิบัติการและการสัมมนา เพื่อสอบทานข้อมูลและแปลความหมายข้อมูลร่วมกับผู้ให้ข้อมูลหลักที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการงบประมาณของรัฐสภา บทความวิจัยนี้บ่งชี้ว่า สำนักงบประมาณของรัฐสภามีส่วนสนับสนุนให้กระบวนการงบประมาณของฝ่ายนิติบัญญัติมีความเข้มแข็งมากขึ้น และมีส่วนช่วยให้รัฐสภาควบคุมงบประมาณของรัฐได้เพิ่มขึ้นระดับหนึ่ง น่าสังเกตว่า สำนักงบประมาณของรัฐสภาได้ใช้ความสามารถของหน่วยงานในการทำหน้าที่จนถึงขีดจำกัดสูงสุดที่สามารถทำได้ แต่ก็ยังไม่สามารถทำหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายได้ครอบคลุมครบถ้วนทุกด้าน รัฐสภาจึงควรแสวงหาแนวทางในการพัฒนาขีดความสามารถของสำนักงบประมาณของรัฐสภาให้เพิ่มขึ้น
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Anderson, Barry. 2009. “The Changing Role of Parliament in the Budgetary Process.” OECD Journal on Budgeting 1: 1–11.
Barraclough, Katherine, and Bill Dorotinsky. 2008. “The Role of the Legislature in the Budget Drafting Process: A Comparative Review.” In Legislative Oversight and Budgeting: A World Perspective, edited by David M. Olson, Riccardo Pelizzo, Rick Stapenhurst, and Lisa von Trapp, 99–110. Washington, DC: World Bank. https://documents.worldbank.org/en/publication/documentsreports/documentdetail/545851468313500246
Chai-Anan Samudavanija and Atcharaporn Kumutpisai. 1986. Key Issues in Legislative Functioning. Bangkok: Thai Studies Institute. (in Thai)
Chai-Anan Samudavanija. 1974. Parliamentary Reform: Preliminary Proposals for Improving the Thai Parliament. Bangkok: Pikanes. (in Thai)
Chai-Anan Samudavanija. 1986. Development of Legislative Institutions’ Competence. Bangkok: Research Document, Secretariat of the House of Representatives. (in Thai)
Chai-Anan Samudavanija. 1995. 100 Years of Bureaucratic Reform: Evolution of State and Political Power. Bangkok: Policy Studies Institute. (in Thai)
Charas Suwanmala. 1986. Criteria for Budget Approval in a Program Budgeting System (PPBS): Case Study of the 1985 Fiscal Year Budget Act Approval Process. Academic Document No. 45. Bangkok: Political Science Research Center, Thammasat University. (in Thai)
Coombes, David, ed. 1976. The Power of the Purse: The Role of European Parliaments in Budgetary Decisions. London: Allen and Unwin.
Global Network of Parliamentary Budget Offices. 2015. “Guideline for Operationalizing a Parliamentary Budget Office.” Paper presented at the Annual Meeting of the Global Network of Parliamentary Budget Offices. https://www.parliament.go.th/ewtadmin/ewt/parbudget/download/article/article_20210813152440.pdf.
Krehbiel, Keith. 1991. Information and Legislative Organization. Ann Arbor: University of Michigan Press. https://doi.org/10.3998/mpub.8850.
Lienert, Ian. 2005. Role of the Legislature in Budget Processes. Washington, DC: International Monetary Fund. https://www.imf.org/external/pubs/ft/tnm/2010/tnm1004.pdf
McCubbins, Matthew D., and Thomas Schwartz. 1984. “Congressional Oversight Overlooked: Police Patrols versus Fire Alarms.” American Journal of Political Science 28 (1): 165–179. https://doi.org/10.2307/2110792
McGee, David. 2002. The Overseers: Public Accounts Committees and Public Spending. London: Commonwealth Parliamentary Association.
Narong Satchaphanroj. 2000. Research Report on the Efficiency of Special Committees in Considering Budget Acts. Bangkok: Secretariat of the House of Representatives. (in Thai)
Noranit Setabutr and Somkit Lertpaithoon. 2003. Research Report on the Effectiveness of the Thai Parliament After the 1997 Constitution Implementation. Bangkok: Thailand Research Fund and King Prajadhipok’s Institute. (in Thai)
OECD. 2004. “The Legal Framework for Budget Systems: An International Comparison.” OECD Journal on Budgeting 4 (3): 1–479. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2005/07/oecdjournal-on-budgeting-volume-4-issue-3_g1gh404a/budget-v4-3-en.pdf.
OECD. 2019. “Parliament’s Role in Budgeting.” In Budgeting and Public Expenditures in OECD Countries. Accessed June 23, 2021. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/publications/reports/2019/04/budgetingand-public-expenditures-in-oecd-countries-2019_g1g98ed5/9789264307957-en.pdf.
PBO. 2019. An Analysis of the Budget Scrutiny Committee’s Remarks for the Fiscal Year 2020. The Secretariate of the House of Representatives. (in Thai)
PBO. 2020. An Analysis of the Budget Scrutiny Committee’s Remarks for the Fiscal Year 2021. The Secretariate of the House of Representatives. (in Thai)
PBO. 2020a. A Report on the Analysis of Provincial and Provincial Cluster Budgets for the Fiscal Year 2020. Bangkok: The Secretariate of the House of Representatives (in Thai).
PBO. 2021. An Analysis of the Budget Scrutiny Committee’s Remarks for the Fiscal Year 2022. The Secretariate of the House of Representatives (in Thai).
PBO. 2021a. A Report on the Analysis of the Ministry of Transport’s Annual Budget for the Fiscal Year 2021. Bangkok: The Secretariate of the House of Representatives (in Thai).
PBO. 2021b. A Report on the Analysis of the Ministry of Agriculture and Cooperatives’ Annual Budget for the Fiscal Year 2021. Bangkok: The Secretariate of the House of Representatives. (in Thai)
PBO. 2022. An Analysis of the Budget Scrutiny Committee’s Remarks for the Fiscal Year 2023. The Secretariate of the House of Representatives. (in Thai)
Pelizzo, Riccardo, and Rick Stapenhurst. 2008. “Tools for Legislative Oversight: An Empirical Investigation.” In Legislative Oversight and Budgeting: A World Perspective, edited by Rick Stapenhurst, Riccardo Pelizzo, David M. Olson, and Lisa von Trapp, 9–28. Washington, DC: World Bank. https://documents.worldbank.org/en/publication/documentsreports/documentdetail/545851468313500246
Rubin, Irene S. 2016. Politics of Budgeting: Getting and Spending, Borrowing and Balancing. 8th ed. Washington, DC: CQ Press.
Schick, Allen. 2002. “Can National Legislatures Regain an Effective Voice in Budget Policy?” OECD Journal on Budgeting 1 (3): 15–42.
Schick, Allen. 2009. Evolutions in budgetary practice: Allen Schick and the OECD Senior Budget Officials. OECD Publishing.
The Budget Bill Scrutiny Committee. 2022. The Report of the Budget Bill Scrutiny Committee on the Annual Budget Appropriation Act, Fiscal Year 2022. Bangkok: The Secretariat of The House of Representatives: 12. (in Thai)
The Budget Bureau. 2021. “Budget Document Volume 3, Budget Estimates (Revised)”. In The Budget Appropriation Act for the Fiscal Year 2022. No.1: On the strategic-functional interlinking budget. Bangkok: The Budget Bureau: 685-740. (in Thai)
The Budget Bureau. 2022. Thailand’s Budget in Brief Fiscal Year 2023. Bangkok. The Budget Bureau. (in Thai)
The General Secretary Office of the House of the Senate. 2020. An Observation on the House of Senate’s Budget Scrutiny Committee. Bangkok. (in Thai)
The State Fiscal Policy Committee. 2021. “Debt Ceiling for Public Debt management (No. 2) 2021.” The Royal Gazette 138 special section 232 September 28, 2021: 1 (in Thai)
Varea, Marco, and Carlos Santiso. 2013. Strengthening the Capacities of Parliaments in the Budget Process. Washington, DC: Inter-American Development Bank. https://doi.org/10.18235/0008433
von Trapp, Lisa, Ian Lienert, and Joachim Wehner. 2016. “Principles for Independent Fiscal Institutions and Case Studies.” OECD Journal on Budgeting 15 (2): 9–24. https://doi.org/10.1787/budget-15-5jm2795tv625.
von Trapp, Lisa, Scherie Nicol, Peter Fontaine, Santiago Lago-Peñas, and Wim Suyker. 2017. OECD Review of the Independent Authority for Fiscal Responsibility (AIReF). Paris: OECD Publishing. https://www.oecd.org/content/dam/oecd/en/topics/policy-sub-issues/parliamentarybudget/AIReF-review-En.pdf
Wehner, Joachim. 2004. Back from the Sidelines? Redefining the Contribution of Legislatures to the Budget Cycle. Series on Contemporary Issues in Parliamentary Development. Washington, DC: World Bank. https://documents.worldbank.org/en/publication/documentsreports/documentdetail/483121468763494781
Wehner, Joachim. 2008. “Assessing the Power of the Purse: An Index of Legislative Budget Institutions.” In Legislative Oversight and Budgeting: A World Perspective, edited by David M. Olson, Riccardo Pelizzo, Rick Stapenhurst, and Lisa von Trapp, 79–97. Washington, DC: World Bank. https://documents.worldbank.org/en/publication/documentsreports/documentdetail/545851468313500246
Wildavsky, Aaron, and Naomi Caiden. 2001. The New Politics of the Budgetary Process. 4th ed. New York: Addison-Wesley/Longman.
Wildavsky, Aaron. 1964. Politics of the Budgetary Process. New York: Little, Brown & Company.
Constitution of the Kingdom of Thailand. B.E. 2540 (1997).
Constitution of the Kingdom of Thailand. B.E. 2560 (2017).
The Budget Procedures Act. B.E. 2561 (2018).
“Rules of Procedure of the House of Representatives B.E. 2552 (2009).” Royal Thai Government Gazette 136, Special Issue 216 Ngor (August 29, 2019): 23–59.
The Rules of Procedure of the House of Representatives. B.E. 2562 (2019).
The Rules of Procedure of the National Assembly. B.E. 2562 (2019).
The Rules of Procedure of the Senate. B.E. 2562 (2019).
Parliamentary Announcement Regarding the Internal Division of Government Units and the Determination of Responsibilities of Departments under the Office of the Secretariat of the House of Representatives. B.E. 2563 (2020). Royal Thai Government Gazette 137, Special Part 296 Ng (December 18, 2020): 111–112.
Parliamentary Announcement Regarding the Internal Division of Government Units within the Office of the Secretariat of the House of Representatives (No. 6). B.E. 2556 (2013). Royal Thai Government Gazette 130, Special Part 44 Ng (April 4, 2013): 4.
Committee on Improving Structure, Authority, Work Systems, and Workforce Framework of the Parliamentary Budget Bureau. 2014. Workload and Scope of the Parliamentary Budget Bureau’s Operations. Internal publication.
Digital Wisdom Repository. The Role of Secretarial Teams in the Meetings of Various Subcommittees of the Ad Hoc Committee for the Consideration of the Draft Annual Budget Expenditure Act. Internal document.
Memorandum of the Parliamentary Budget Bureau. November 17, 2015. Assignment of Official Duties in the Parliamentary Budget Bureau in Support of the Consideration of the Annual Budget Act for Fiscal Year 2017.
Minutes of the First Meeting of the Ad Hoc Committee for the Consideration of the Draft Annual Budget Expenditure Act. June 4, 2021.
Minutes of the 13th Meeting of the Ad Hoc Committee for the Consideration of the Draft Annual Budget Expenditure Act for Fiscal Year B.E. 2565 (2022). June 24, 2021.
Office of the Auditor General of Thailand. 2019. Guidelines for Monitoring Budget Implementation and Performance Evaluation. Bangkok: Office of the Auditor General.
Office of the Secretariat of the House of Representatives. 2018. Handbook on the Budget Process and Legislative Review. Bangkok: Office of the Secretariat of the House of Representatives.
Parliamentary Affairs Division 1, Knowledge Management Working Group. n.d. Internal document.
Report on the Consideration Results of the Subcommittee on Training, Seminars, Public Relations, Outsourced Services, Consultant Fees, Rental Costs, Overseas Travel Expenses, Operating Budgets, Subsidies, and Other Expenditures. Presented to the Budget Committee, July 23, 2021.
Resolutions of the Parliamentary Civil Service Committee Meeting No. 3/2556 (2013). March 19, 2013.
Resolutions of the Parliamentary Civil Service Committee Meeting No. 7/2563 (2020). July 20, 2020.
King Prajadhipok’s Institute. n.d. Budget Oversight of the Parliament: Insights and Best Practices. Accessed [date]. https://www.kpi.ac.th.
Thai Parliament. n.d. Budgetary Processes of the House of Representatives. Accessed [date]. https://www.parliament.go.th.
Banjong Na-sae. Interview by author, August 18, 2021.
Boonlap Phusuwan. Interview by author, September 21, 2021.
Chaiya Promma. Interview by author, November 4, 2021.
Chameekorn Srisumon. Interview by author, September 27, 2021.
Kowit Puangngam. Interview by author, August 3, 2022.
Natthawut Ao-sakul. Interview by author, July 25, 2021.
Onfa Vejjajiva. Interview by author, October 25, 2021.
Petcharmpoo Kitchaboonrat. Interview by author, October 22, 2021.
Prasertpong Sornnuwat. Interview by author, August 19, 2021.
Prasong Lert-rattanavisuth. Interview by author, September 21, 2021.
Sarithpong Kieokhong. Interview by author, October 4, 2021.
Supakit Suesatpaiboon. Interview by author, August 4, 2021.
Tawee Nopparat. Interview by author, August 20, 2021.
Thanet Wiriya-jit. Interview by author, October 27, 2021.
Udon Tantisunthorn. Interview by author, September 23, 2021.
Wittaya Chitboon. Interview by author, August 4, 2021.
Yuttana Sayochanakorn. Interview by author, November 20, 2021.
Workshop via Zoom. 2021. “Guidelines for Enhancing the Capability of the House of Representatives in the Budgeting Process.” August 31.
Parliamentary Budget Bureau (PBO). 2021. Seminar via Zoom. “PBO Scenarios for the Next 10 Years.” September 7–9.
Budget Analysts’ Roundtable. 2021. Workshop via Zoom. “Roles and Capabilities of the Parliamentary Budget Bureau (PBO).” September 15.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เงื่อนไขการอนุญาตสาธารณะ
นโยบายลิขสิทธิ์และการอนุญาต
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เผยแพร่เนื้อหาทั้งหมดภายใต้ สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 นานาชาติ (CC BY-NC-ND 4.0)
ลิขสิทธิ์
บทความทั้งหมดที่ตีพิมพ์ในวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นลิขสิทธิ์ของ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้เขียนจะโอนสิทธิ์ทั้งหมดให้แก่วารสารเมื่อบทความได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์
สัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0
ภายใต้สัญญาอนุญาตนี้:
-
แสดงที่มา (BY): ผู้ใช้ต้องแสดงที่มาโดยอ้างอิงถึงผู้เขียน คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พร้อมทั้งให้ลิงก์ไปยังสัญญาอนุญาต และระบุหากมีการเปลี่ยนแปลง ทั้งนี้สามารถทำได้ในลักษณะที่สมเหตุสมผล แต่ต้องไม่ทำในลักษณะที่แสดงว่าผู้อนุญาตให้การรับรองผู้ใช้หรือการใช้งานดังกล่าว
-
ไม่ใช้เพื่อการค้า (NC): ผู้ใช้ไม่สามารถใช้เนื้อหาเพื่อวัตถุประสงค์ทางการค้า การใช้งานเชิงพาณิชย์จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรล่วงหน้าจากผู้เขียนและคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
-
ไม่ดัดแปลง (ND): หากผู้ใช้นำเนื้อหาไปรวม ดัดแปลง หรือต่อยอด ผู้ใช้ไม่สามารถเผยแพร่งานที่ดัดแปลงนั้นได้ การดัดแปลงผลงานจะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรล่วงหน้าจากผู้เขียนและคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นโยบายการเข้าถึงแบบเปิด
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้การเข้าถึงเนื้อหาแบบเปิดโดยทันทีตามหลักการที่ว่าการทำให้งานวิจัยสามารถเข้าถึงได้อย่างเสรีแก่สาธารณะจะสนับสนุนการแลกเปลี่ยนความรู้ในระดับโลก ผู้ใช้สามารถอ่าน ดาวน์โหลด คัดลอก เผยแพร่ พิมพ์ ค้นหา หรือเชื่อมโยงไปยังเนื้อหาฉบับเต็มของบทความได้โดยไม่ต้องขออนุญาตล่วงหน้าจากผู้จัดพิมพ์หรือผู้เขียน ทั้งนี้เป็นไปตามสัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0
นโยบายการเก็บบันทึกด้วยตนเอง
ผู้เขียนสามารถเก็บบันทึกบทความฉบับตีพิมพ์สุดท้าย ต้นฉบับที่ส่ง (preprint) หรือฉบับที่ผ่านการประเมิน (postprint) ในคลังสถาบันหรือเว็บไซต์ส่วนตัวได้ โดยต้องมีการอ้างอิงการตีพิมพ์ครั้งแรกในวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พร้อมระบุแหล่งอ้างอิงที่สมบูรณ์และลิงก์ไปยังเว็บไซต์ของวารสาร
การขออนุญาต
สำหรับการใช้งานนอกเหนือจากที่ครอบคลุมโดยสัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0 กรุณาติดต่อ:
กองบรรณาธิการ
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Email: cusocscij@gmail.com
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 นานาชาติ กรุณาเยี่ยมชม: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.th
