เปรียบเทียบการสร้างรัฐสวัสดิการในกลุ่มประเทศตะวันตกและตะวันออก: แนวทางในการทำความเข้าใจการพัฒนารัฐสวัสดิการ
DOI:
https://doi.org/10.61462/cujss.v55i1.4415คำสำคัญ:
รัฐสวัสดิการ, ยุโรปตะวันตก, สแกนดิเนเวีย, เอเชียตะวันออก, ขงจื๊อบทคัดย่อ
บทความวิจัยฉบับนี้ศึกษาพัฒนาการของรัฐสวัสดิการในกลุ่มประเทศตะวันตกและตะวันออกเพื่อตอบคำถามว่าการนำเอาความสำเร็จของรัฐสวัสดิการตะวันตกมาเป็นต้นแบบเพียงพอและเหมาะสมต่อการสร้างรัฐสวัสดิการของไทยหรือไม่ผ่านการศึกษาพัฒนาการของรัฐสวัสดิการในยุโรปตะวันตก ได้แก่ อังกฤษ ฝรั่งเศส และกลุ่มสแกนดิเนเวีย และประเทศที่พัฒนาแล้วในเอเชียอย่างญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และสิงคโปร์เพื่อเปรียบเทียบให้เห็นถึงความเหมือนและความต่างของทั้งสองกลุ่ม การวิจัยนี้ใช้แนวทางการวิจัยประวัติศาสตร์เชิงสถาบัน (Historical Institutional Approach) เน้นไปที่ปัจจัยทางด้านอุดมการณ์และปัจจัยโครงสร้างเชิงสถาบันเป็นสำคัญ ผลการศึกษาพบว่ารัฐสวัสดิการมีหลากหลายรูปแบบและประวัติศาสตร์เชิงสถาบันมีอิทธิพลต่อการกำหนดเส้นทางการพัฒนารัฐสวัสดิการ การก่อร่างสร้างรัฐสวัสดิการไทยจึงมิอาจลอกเลียนแบบรัฐอื่นได้ทั้งหมดแต่ต้องเข้าใจบริบทและประวัติศาสตร์ของตนเอง ประยุกต์ปรับปรุงให้เหมาะสมกับปัญหาสังคมที่ประสบอยู่ และจำเป็นต้องคำนึงถึงการเปลี่ยนแปลงเชิงสถาบันซึ่งต้องใช้เวลาหลายทศวรรษหรือศตวรรษในการเปลี่ยนแปลงทั้งทางด้านอุดมการณ์รัฐสวัสดิการ โครงสร้างเศรษฐกิจ สังคม การเมือง และวัฒนธรรม
Downloads
References
Aspalter, Christian. 2006. “The East Asian welfare model.” International Journal of Social Welfare 15 (4): 290-301.
Atkinson, Anthony B. and Andrea Brandolini. 2015. “Unveiling the Ethics behind Inequality Measurement: Dalton’s Contribution to Economics.” The Economic Journal 125 (583): 209-234. https://doi.org/10.1111/ecoj.12225
Begg, Ian, Fabian Mushövel, and Robin Niblett. 2015. The Welfare State in Europe: Visions for Reform. Vision Europe Summit. Bertelsmann Studies.
Béland, Daniel. 2011. “The Politics of Social Policy Language.” Social Policy & Administration 45 (1): 1-18. https://doi.org/10.1111/j.1467-9515.2010.00750.x
Bergh, Andreas. 2020. “Hayekian welfare states: explaining the coexistence of economic freedom and big government.” Journal of Institutional Economics 16 (1): 1-12. https://doi.org/10.1017/S1744137419000432
Caldentey, Esteban Pérez. 2008. “The Concept and Evolution of the Developmental State.” International Journal of Political Economy 37 (3): 27-53. https://doi.org/10.2753/IJP0891-1916370302
Cambridge University Press. n.d. “Welfare state.” Cambridge dictionary. Accessed Aril 8, 2024. https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/welfare-state.
Caporaso, James A. and David P. Levine. 2005. Theories of Political Economy. Cambridge: Cambridge University Press.
Castells, Manuel. 1992. “Four Asian Tigers with a Dragon Head: A Comparative Analysis of the State, Economy, and Society in Asian Pacific Rim.” In States and Development in the Asian Pacific Rim, edited by Richard Appelbaum and Jeffrey Henderson. Newbury Park, Calif.: SAGE Publications, Inc.
Cerny, Philip G. 2010. “The competition state today: From raison d'État to raison du Monde.” Policy Studies 31 (1): 5-21. https://doi.org/10.1080/01442870903052801
Cha, Seong Hwan. 2003. “Myth and Reality in the Discourse of Confucian Capitalism in Korea.” Asian Survey 43 (3): 485-506. https://doi.org/10.1525/as.2003.43.3.485
Chevalier, Tom and Bruno Palier. 2017. “The French welfare state system: with special reference to youth unemployment.” In The Routledge International Handbook to Welfare State Systems, 216-228. New York: Routledge.
Croissant, Aurel. 2004. “Changing Welfare Regimes in East and Southeast Asia: Crisis, Change and Challenge.” Social Policy & Administration 38: 504-524. https://doi.org/10.1111/j.1467-9515.2004.00404.x
Dorlach, Tim. 2021. “The causes of welfare state expansion in democratic middle-income countries: A literature review.” Social Policy & Administration 55 (5): 767-783. https://doi.org/10.1111/spol.12658
Durongkaveroj, Wannaphong. 2021. “Financing the welfare state system in Thailand.” In Financing Welfare State Systems in Asia, 125-147. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003023531-10
Dutton, Paul V. 2002. “Retrenchment and reform, 1939–1947.” In Origins of the French Welfare State: The Struggle for Social Reform in France, 1914–1947, 184-219. Cambridge: Cambridge University Press.
Esping-Andersen, Gøsta. 1990. The Three Worlds of Welfare Capitalism. Cambridge: Polity Press. https://doi.org/10.1177/095892879100100108
Esping-Andersen, Gøsta. 1997. “Hybrid or Unique?: the Japanese Welfare State Between Europe and America.” Journal of European Social Policy 7 (3): 179-189. https://doi.org/10.1177/095892879700700301
Evans, Peter B., Dietrich Rueschemeyer, and Theda Skocpol, eds. 1985. Bringing the State Back In. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511628283.
Fretel, Anne. 2013. “État social.” In Dictionnaire critique de la RSE. Presses universitaires du Septentrion, Nicholas Postel and Richard Sobel, eds. https://doi.org/10.4000/books.septentrion.6637
Gerring, John. 2004. “What is a Case Study and What is it Good for?” American Political Science Association 98 (2): 341-354. https://doi.org/10.1017/S0003055404001182
Gold, Thomas B. 2015. State and Society in the Taiwan Miracle. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315700625
Gough, Ian. 2008. “European welfare states: explanations and lessons for developing countries.” In Inclusive States: Social Policy and Structural Inequalities. Anis Ahmad Dani and Harjan de Haan, eds., 3-38. Washington: World Bank.
Hemerijck, Anton C. and Stefano Ronchi. 2021. “Recent Developments: Social Investment Reform in the Twenty-First Century.” In The Oxford Handbook of the Welfare State, 112-130. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780198828389.013.7
Holliday, Ian. 2000. “Productivist Welfare Capitalism: Social Policy in East Asia.” Political Studies 48 (4): 706-23. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00279
Jacobs, John. 2008. “An introduction to the Beveridge Report.” In Understanding Health and Social Care: An Introductory Reader, Julia Johnson and Corinne De Souza., 215-22. London: Sage Publications.
Johnson, Chalmers. 1982. MITI and the Japanese Miracle: The Growth of Industrial Policy, 1925-1975. Stanford: Stanford University Press. https://doi.org/10.1515/9780804765602
Kim, Pil Ho. 2010. “The East Asian welfare state debate and surrogate social policy: An exploratory study on Japan and South Korea.” Socio-Economic Review 8 (3): 411-435. https://doi.org/10.1093/ser/mwq003
Kim, Soon-yang. 2020. “Reappraisal of the Developmental Welfare State Theory on the Underdevelopment of State Welfare in East Asian Growth Economies: The Case of South Korea.” Journal of Asian and African Studies 55 (4): 568-585. https://doi.org/10.1177/0021909619886679
Kim, Yeon-jin and Suyoung Kim. 2020. “Relational ethics as a cultural constraint on fathers’ parental leave in a Confucian welfare state, South Korea.” Social Policy Administration 54 (5): 684-698. https://doi.org/10.1111/spol.12565
Kuhnle, Sein. 2012. “The Nordic and East Asian Welfare Models: On Converging Paths?” In Ideas, Society and Politics in Northeast Asia and Northern Europe, 53-62. Copenhagen: NIAS Press.
Kwon, Soonman and Ian Holliday. 2007. “The Korean welfare state: a paradox of expansion in an era of globalisation and economic crisis.” International Journal of Social Welfare 16 (3): 242-248. https://doi.org/10.1111/j.1468-2397.2006.00457.x
Lee, Yih-jiunn and Yeun-wen Ku. 2007. “East Asian Welfare Regimes: Testing the Hypothesis of the Developmental Welfare State.” Social Policy & Administration 41 (2): 197-212. https://doi.org/10.1111/j.1467-9515.2007.00547.x
MacLeavy, Julie. 2016. “Neoliberalism and Welfare.” In The Handbook of Neoliberalism, 252-261. New York: Routledge.
Mahoney, James and Dietrich Rueschemeyer. 2003. “Comparative Historical Analysis.” In Comparative Historical Analysis in the Social Science, James Mahoney and Dietrich Rueschemeyer, eds. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511803963
McEnhill, Libby and Peter Taylor-Gooby. 2018. “Beyond Continuity? Understanding Change in the UK Welfare State since 2010.” Social Policy & Administration 52 (1): 252-270. https://doi.org/10.1111/spol.12310
McGauran, Anne Marie. 2020. “Challenges Facing the Welfare State: Background Paper.” National Economic & Social Council. Accessed April 8, 2024. http://files.nesc.ie/nesc_background_papers/151_background_paper_9.pdf.
Merrien, François-Xavier. 2019. “Aux origines de l’État-providence.” La Vie des idées, October. https://laviedesidees.fr/Aux-origines-de-l-Etat-providence.
Nam, Yunmin. 2020. “The Divergent evolution of East Asia welfare states: Japan, South Korea, Taiwan, and Singapore.” Asian Politics & Policy 12 (4): 559-574. https://doi.org/10.1111/aspp.12557
Pakpoom Saengkanokkul. 2017. “Le Solidarisme: The Core Ideology of the French Social Protection System.” In Liber Amicorum Vishnu Varunyou: Academic Articles in Honour of Vishnu Varunyou’s 60th Birthday, edited by Vishnu Varunyou, Bangkok: Nititham. (in Thai)
Palme, Joakim. 2017. “The Swedish welfare state system: with special reference to inequality and the redistribution paradox.” In The Routledge International Handbook to Welfare State Systems, 203-215. New York: Routledge.
Paphassorn Woraphatthirakun. 2017. “Public Administration of Thailand under the Welfare State system.” Journal of Management Science Nakhon Pathom Rajabhat University 4 (1): 110–122. https://doi.org/10.14456/jmsnpru.2017.10. (in Thai)
Pierson, Chris. 2005. “‘Late Industrializers’ and the Development of Welfare Regimes.” Acta Politica 40: 395-418. https://doi.org/10.1057/palgrave.ap.5500123
Polanyi, Karl. 1944. The Great Transformation: Economic and Political Origins of Our Time. New York: Rinehart.
Poznanski, Kazimierz. 2017. “Confucian economics: how is Chinese thinking different?” China Economic Journal 10 (3): 362-384. https://doi.org/10.1080/17538963.2017.1370170
Rapeephan Khamhom. 2011. “Social welfare in Thai society.” Bangkok: Sam Charoen Phanit. (in Thai)
Rosanvallon, Pierre. 1992. La Crise de l'État-providence. Paris: Seuil.
Schmitter, Philippe C. 1974. “Still the Century of Corporatism?” The Review of Politics 36 (1): 85-131. https://doi.org/10.1017/S0034670500022178
Skocpol, Theda. 1979. States and Social Revolutions: A Comparative Analysis of France, Russia, and China. New York: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511815805
Steinmo, Sven. 2012. “Historical Institutionalism.” In Approaches and Methodologies in the Social Sciences: A Pluralist Perspective. Donatella Della Porta and Michael Keating, eds., 118-138. Cambridge: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511801938.008
Stjerno, Steinar. 2004. Solidarity in Europe: The History of an idea. Cambridge: Cambridge University Press.
Taylor, Paul and Jason L. Powell. 2017. “The UK Welfare State System.” In The Routledge International Handbook to Welfare State Systems, 191-202. New York: Routledge.
Thane, Patricia. 2024. “Poverty and the Rise and Fall of the Welfare State in Britain, 1900 to the Present.” Society 61: 269-271. https://doi.org/10.1007/s12115-024-00976-8
Trägårdh, Lars. 2010. “Rethinking the Nordic welfare state through a neo-Hegelian theory of state and civil society.” Journal of Political Ideologies 15 (3): 227-239. https://doi.org/10.1080/13569317.2010.513853
Trouvé, Hélène et al. 2010. “The path dependency theory: analytical framework to study institutional integration: The case of France.” International Journal of Integrated Care. https://doi.org/10.5334/ijic.544
Uamporn Pichaisanit. 2009. Economic Policies on Social Welfare: An Analysis of Western Experiences. Pathum Thani: Thammasat University Press. (in Thai)
Vie-publique. 2024. “Qu’est-ce que l’État-providence ?” July 23, 2024. https://www.vie-publique.fr/fiches/24110-quest-ce-que-letat-providence.
Wade, Robert. 1990. Governing the Market: The Economic Theory and the Role of Government in East Asian Industrialization. Princeton, NJ: Princeton University Press. https://doi.org/10.1515/9780691187181
Wood, Geof and Ian Gough. 2006. “A Comparative Welfare Regime Approach to Global Social Policy.” World Development 34 (10): 1696-1712. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2006.02.001
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2025 คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เงื่อนไขการอนุญาตสาธารณะ
นโยบายลิขสิทธิ์และการอนุญาต
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เผยแพร่เนื้อหาทั้งหมดภายใต้ สัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 นานาชาติ (CC BY-NC-ND 4.0)
ลิขสิทธิ์
บทความทั้งหมดที่ตีพิมพ์ในวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เป็นลิขสิทธิ์ของ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ผู้เขียนจะโอนสิทธิ์ทั้งหมดให้แก่วารสารเมื่อบทความได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์
สัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0
ภายใต้สัญญาอนุญาตนี้:
-
แสดงที่มา (BY): ผู้ใช้ต้องแสดงที่มาโดยอ้างอิงถึงผู้เขียน คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พร้อมทั้งให้ลิงก์ไปยังสัญญาอนุญาต และระบุหากมีการเปลี่ยนแปลง ทั้งนี้สามารถทำได้ในลักษณะที่สมเหตุสมผล แต่ต้องไม่ทำในลักษณะที่แสดงว่าผู้อนุญาตให้การรับรองผู้ใช้หรือการใช้งานดังกล่าว
-
ไม่ใช้เพื่อการค้า (NC): ผู้ใช้ไม่สามารถใช้เนื้อหาเพื่อวัตถุประสงค์ทางการค้า การใช้งานเชิงพาณิชย์จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรล่วงหน้าจากผู้เขียนและคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
-
ไม่ดัดแปลง (ND): หากผู้ใช้นำเนื้อหาไปรวม ดัดแปลง หรือต่อยอด ผู้ใช้ไม่สามารถเผยแพร่งานที่ดัดแปลงนั้นได้ การดัดแปลงผลงานจะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรล่วงหน้าจากผู้เขียนและคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
นโยบายการเข้าถึงแบบเปิด
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ให้การเข้าถึงเนื้อหาแบบเปิดโดยทันทีตามหลักการที่ว่าการทำให้งานวิจัยสามารถเข้าถึงได้อย่างเสรีแก่สาธารณะจะสนับสนุนการแลกเปลี่ยนความรู้ในระดับโลก ผู้ใช้สามารถอ่าน ดาวน์โหลด คัดลอก เผยแพร่ พิมพ์ ค้นหา หรือเชื่อมโยงไปยังเนื้อหาฉบับเต็มของบทความได้โดยไม่ต้องขออนุญาตล่วงหน้าจากผู้จัดพิมพ์หรือผู้เขียน ทั้งนี้เป็นไปตามสัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0
นโยบายการเก็บบันทึกด้วยตนเอง
ผู้เขียนสามารถเก็บบันทึกบทความฉบับตีพิมพ์สุดท้าย ต้นฉบับที่ส่ง (preprint) หรือฉบับที่ผ่านการประเมิน (postprint) ในคลังสถาบันหรือเว็บไซต์ส่วนตัวได้ โดยต้องมีการอ้างอิงการตีพิมพ์ครั้งแรกในวารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พร้อมระบุแหล่งอ้างอิงที่สมบูรณ์และลิงก์ไปยังเว็บไซต์ของวารสาร
การขออนุญาต
สำหรับการใช้งานนอกเหนือจากที่ครอบคลุมโดยสัญญาอนุญาต CC BY-NC-ND 4.0 กรุณาติดต่อ:
กองบรรณาธิการ
วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
Email: cusocscij@gmail.com
สำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับสัญญาอนุญาตครีเอทีฟคอมมอนส์แบบแสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลง 4.0 นานาชาติ กรุณาเยี่ยมชม: https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/deed.th
