ประชาสังคมของกรัมชี่โดยสังเขป

ผู้แต่ง

  • ธีรพัฒน์ อังศุชวาล คณะนโยบายสังคม สังคมวิทยาและการวิจัยทางสังคม มหาวิทยาลัยแห่งเค้นท์

DOI:

https://doi.org/10.61462/cujss.v46i2.1202

คำสำคัญ:

ประชาสังคม, กรัมชี่, ความสัมพันธ์ระหว่างรัฐและสังคม, ความคิดทางการเมือง

บทคัดย่อ

ในวงการศึกษาเรื่องประชาสังคม นับได้ว่า อันโตนีโอ กรัมชี่ นักการเมืองและนักทฤษฎีมาร์กซิสต์ชาวอิตาเลียน เป็นนักคิดที่สำคัญคนหนึ่ง ประชาสังคมของกรัมชี่พัฒนารากฐานทางแนวคิดอย่างกลับหัวกลับหางมาจากเรื่องรัฐและสังคมของเฮเกล อันที่จริง แนวคิดเรื่องประชาสังคมนี้เองที่ทำให้กรัมชี่แตกต่างอย่างโดดเด่นจากนักคิดก่อนหน้าอย่างเฮเกลและมาร์กซ์ หาใช่เรื่องรัฐไม่ กรัมชี่จำแนก ‘ประชาสังคม’ ออกจาก ‘สังคมการเมือง’ และปฏิเสธเส้นแบ่งระหว่างรัฐและสังคมซึ่งนำเสนอโดยกลุ่มแนวคิดเสรีนิยมกระแสหลัก ในทางกลับกัน กรัมชี่เสนอว่าประชาสังคมและรัฐคือสิ่งเดียวกันและเหมือนกัน รัฐในที่นี่คือผลรวมของสังคมการเมืองและประชาสังคม รัฐของกรัมชี่จึงมีความหมายครอบคลุมกว้างขวางกว่ารัฐในความหมายทั่วไป ไม่ใช่เพียงแต่รัฐบาล ประชาสังคมของกรัมชี่ยังทำหน้าที่เป็นโล่ป้องกันรัฐอีกด้วย ประชาสังคมจึงเป็นแนวคิดที่สำคัญมากสำหรับกรัมชี่ รัฐที่ปราศจากประชาสังคมคือรัฐที่มีแต่เปลือกนอก งานเขียนของกรัมชี่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์อันซับซ้อนที่มีลักษณะวิภาษวิธีระหว่างประชาสังคม รัฐ และอำนาจนำ ภายใต้ความสัมพันธ์นี้ ประชาสังคมมีบทบาทสองประการ กล่าวคือ เป็นตัวแทนของรัฐบาลและเป็นขุมพลังอำนาจนำซึ่งครอบงำรัฐ ในการนี้ จึงเป็นการไม่ผิดนักหากจะกล่าวว่ากรัมชี่สร้างแนวคิดประชาสังคมขึ้นใหม่ที่เป็นมากกว่าการทบทวนหรืออธิบายเพิ่มเติมประชาสังคมของเฮเกลอย่างที่นักคิดสายมาร์กซ์มักนิยมทำ

Downloads

Download data is not yet available.

References

Adamson, W. L. 1980. Hegemony and revolution: A study of Antonio Gramsci’s political and cultural theory. Berkeley: University of California Press.

Althusser, L. 2005. For Marx. London: Verso.

Ayers, A. J. 2008. Introduction. In Gramsci, political economy, and international relations theory: Modern princes and naked emperor, ed., A. J. Ayers. New York: Palgrave Macmillan.

Beem, C. 1999. The necessity of politics: Reclaiming American public life. Chicago: The University of Chicago Press.

Bobbio, N. 1989. Democracy and dictatorship: The nature and limits of state power. Minneapolis: University of Minnesota Press.

-----. 1988. Gramsci and the concept of civil society. In Civil society and the state: New European perspectives, ed. J. Keane, London: Verso.

-----. 1987. Which socialism?: Marxism socialism and democracy. Minneapolis: University of Minnesota Press.

Boggs, C. 1984. The two revolutions: Gramsci and the dilemmas of Western Marxism. Cambridge: South End Press.

Buttigieg, J. A. 2005. The contemporary discourse on civil society: A Gramsciancritique. Boundary 232(1): 33–52.

-----. 1995. Gramsci on civil society. Boundary2 22(3): 1–32.

-----. 2009. Reading Gramsci now. In Perspectives on Gramsci: Politics, culture and social theory, ed., J. Francese. London: Routledge.

Ҫelik, S. K. 2007. False consciousness. In Encyclopedia of activism and social justice, eds. G.L. Anderson, and K. G. Herr. Thousand Oaks, CA: SAGE.

Chandhoke, N. 1995. State and civil society: Explorations in political theory. New Delhi: SAGE.

Cohn, T. H. 2005. Global political economy: Theory and practice. 3rded. New York: Pearson Education.

Coutinho, C. N. 2012. Gramsci’s political thought. Trans. by P.Sette-Câmara. Leiden: Brill.

Cox, R. W. 1981. Social forces, states, and world orders: Beyond international relations theory. In Approaches to world order, eds. R.W. Cox, and T.J. Sinclair. Cambridge: Cambridge University Press.

Crehen, K. 2002. Gramsci, culture and anthropology. London: Pluto Press.

Davies, J. S. 2011. Challenging governance theory: From networks to hegemony. Bristol: The Policy Press.

Edwards, M. 2014. Civil society. 3rded. Cambridge: Polity Press.

Ehrenberg, J. 1999. Civil society: The critical history of an idea. New York: New York University Press.

Entwistle, H. 1979. Antonio Gramsci: Conservative schooling for radical politics. London: Routledge.

Femia, J. 2001. Civil society and the Marxist tradition. In Civil society: History and possibilities, eds., S. Kaviraj, and S. Khilnani. Cambridge: Cambridge University Press.

Finocchiao, M. A. 1999. Beyond right and left democratic elitism in Mosca and Gramsci. New Haven, CON: Yale University Press.

-----. 2002. Gramsci and the history of dialectical thought. 2nded. Cambridge: Cambridge University Press.

Fleming, T. 2000. Habermas, democracy and civil society: Unearthing the social in transformative learning. In Challenges of practice: Transformative learning in action, eds. C. Wiessner, S. Meyer, and D. Fuller. New York: Columbia University.

Foley, M. W. and V. A. Hodgkinson. 2003. Introduction. In The civil society reader, eds. V.A. Hodgkinson, and M. W. Foley. Lebanon, NH: The University Press of New England.

Fontana, B. 1993. Hegemony and power on the relation between Gramsci and Machiavelli. Minneapolis: University of Minnesota Press.

Garrett, P. M. 2008. Thinking with the Sardinian: Antonio Gramsci and social work. European Journal of Social Work 11(3): 237-250.

Germain, R. and Kenny, M. 1998. Engaging Gramsci: International relations theory and the new Gramscians. Review of International Studies 24(1): 3-21.

Gill, Stephen, ed. 1993. Gramsci, historical materialism and international relations. Cambridge: Cambridge University Press.

Gramsci, A. 1971. Selections from prison notebooks. Trans.by Q.Hoare and G. N. Smith. New York: International Publishers.

Greaves, N. M. 2009. Gramsci’s Marxism reclaiming a philosophical of history and politics. Leicester: Matador.

Griffiths, M., S. Roach, and S. Solomon.1999. Fifty key thinkers in international relations. 2nd ed. London: Routledge.

Hegel, G. W. F. 1991. Elements of the philosophy of right. Trans. by H.B. Nisbet. Cambridge: Cambridge University Press.

Hoffman, J. 2010. Civil society theory: Gramsci. In International encyclopedia of civil society, eds. H. K. Anheier, S. Toepler, and R. List. New York: Springer.

-----. 1984. The Gramscian challenge coercion and consent in Marxist political theory. Oxford: Basil Blackwell.

Keane, J. 1998. Civil society: Old images, new visions. Stanford: Stanford University Press.

Laine, J. 2014. Debating civil society: Contested conceptualizations and development trajectories. International Journal of Not-for-Profit Law 16(1): 59-77.

Lewy, G. 1982. False consciousness: An essay on mystification. New Brunswick, NJ: Transaction Books.

Loftus, A. 2009. Intervening in the environment of the everyday. Geoforum 40(3): 326-334.

Lukács, G. 1972. History and class consciousness. Cambridge, MASS: MIT Press.

Mann, G. 2009. Should political ecology be Marxist?: A case for Gramsci’s historical materialism. Geo forum 40(3): 335-344.

Moen, D. G. 1998. Analysis of social transformative movements in advanced capitalism: A neo-Gramscian approach. Journal of Policy and Culture 3: 117–133.

Newell, P. 2008. The political economy of global environmental governance. Review of International Studies 34(3): 507-529.

Pelczynski, Z. A. ed. 1984. The state and civil society: Studies in Hegel’s political philosophy. Cambridge: Cambridge University Press.

Powell, F. 2013. The politics of civil society: Big society and small government. 2nded. Bristol: The Policy Press.

Pyykkönen, M. 2010. Governmentalisation of the civil society?: Power, governance and civil society in Gramsci’s and Foucault’s analytics of power. In A Panacea for all seasons?: Civil society and governance in Europe, eds. M.Freise, M.Pyykkönen and E. Vaidelytė. Baden-Baden: Nomos Verlagsgesellschaft.

Ramos, L. C. S. 2006. Civil society in an age of globalization: A neo-Gramscian perspective. Journal of Civil Society 2(2): 143-163

Ruccio, D. F. 2006. Unfinished business: Gramsci’s prison notebooks. Rethinking Marxism 18(1): 1-7.

Salamini, L. 1974. Gramsci and Marxist sociology of knowledge: An analysis of hegemony-ideologyknowledge. The Sociological Quarterly 15(3): 359-380.

Saurin, J. 2008. The formation of Neo-Gramscians in international relations and international political economy: Neither Gramsci nor Marx. In Gramsci, political economy, and international relations theory: Modern princes and naked emperors, ed. A.J. Ayers. New York: Palgrave Macmillan.

Showstack-Sassoon, A. 1982. Approaches to Gramsci. London: Writers and Readers.

Stillman, P. G. 1980. Hegel’s civil society: A locus of freedom. Polity 12(4): 622-646.

Texier, J. 1979. Gramsci, theoretician of the superstructures. In Gramsci and Marxist theory, ed. C.Mouffe. London: Routledge & Kegan Paul.

Thomas, P. D. 2009. The Gramscian moment: Philosophy, hegemony, and Marxism. Leiden: Brill.

Ünay, S. 2010. Hegemony, aid and power: A neo-Gramscian analysis of the World Bank. European Journal of Economic and Political Studies 3(2): 39-52.

Williams, R. 1978. Marxism and literature. Oxford: Oxford University Press.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

06-12-2022

How to Cite

อังศุชวาล ธีรพัฒน์. 2022. “ประชาสังคมของกรัมชี่โดยสังเขป”. วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 46 (2). Bangkok, Thailand:33-50. https://doi.org/10.61462/cujss.v46i2.1202.