ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง: บทวิเคราะห์เชิงปรัชญา

ผู้แต่ง

  • ชลธิศ ธีระฐิติ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

DOI:

https://doi.org/10.61462/cujss.v47i2.777

คำสำคัญ:

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช, ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง, พระพุทธศาสนาเชิงวิทยาศาสตร์

บทคัดย่อ

ฐานคิดที่รองรับการวิเคราะห์มโนทัศน์และความคิดต่าง ๆ ภายในปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง คือแนวคิดที่ว่าปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงน่าจะประกอบด้วยความคิดพื้นฐานสองชุดคือ หลักคำสอนของพระพุทธศาสนา และ แนวคิดเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์   ความสอดคล้องกันในเนื้อหาความคิดระหว่างวิทยาศาสตร์และพระพุทธศาสนานี้ได้มีการกล่าวถึงมานาน โดยเฉพาะในประเด็นเกี่ยวกับความสัมพันธ์ทางเหตุ-ผลในประสบการณ์ของมนุษย์ แต่ก็จำเป็นต้องยกระดับของความสอดคล้องนี้ขึ้นมาหากเราต้องการเข้าใจและเห็นผลในเชิงปฏิบัติของการเชื่อมกันของระบบความคิดทั้งสอง และปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงก็เป็นตัวอย่างของการยกระดับความเข้าใจในความสอดคล้องดังกล่าว   ข้อความหลักในการวิเคราะห์นี้คือการกล่าวถึงความพอเพียงในแง่ของการมีเพียงพอต่อการดำรงชีวิต   มโนทัศน์เพื่อการวิเคราะห์ที่สำคัญประกอบด้วยความรู้จักประมาณ (หรือความพอดี)  การใช้เหตุผล  และทางสายกลาง  ซึ่งจะทำให้เข้าใจแนวคิดเกี่ยวกับความพอเพียง และในระดับที่เป็นจริยธรรมสังคมนั้น มโนทัศน์เหล่านี้ได้ถูกนำมาผูกโยงกันกับแนวความคิดเรื่องหน้าที่ของมนุษย์ที่มีต่อผู้อื่นและระหว่างกันเพื่อประโยชน์ของสังคม

Downloads

Download data is not yet available.

References

Bacon, Francis. 2000. The new organon, eds. Lisa Jardine, and Michael Silverthorne. Cambridge: Cambridge University Press.

Bhumibol Adulyadej, King of Thailand. 1998a. “Royal Speech on Wednesday, December 4, 1974.” In Royal Speech on December 4, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978. Bangkok: Amarin Printing and Publishing.

-----. 1998b. “Royal Speech on Saturday, December 4, 1976.” In Royal Speech on December 4, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978. Bangkok: Amarin Printing and Publishing.

-----. 1998c. “Royal Speech on Monday, December 4, 1978.” In Royal Speech on December 4, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978. Bangkok: Amarin Printing and Publishing.

-----. 1999. Royal Speech on Friday, December 4, 1998. Bangkok: Amarin Printing and Publishing.

-----. 2009. Phra-barom-rachovas lae phra-rajadhamras keiyw-kab sasana lae siladham. [Royal address and royal speech of His Majesty King Bhumibol Adulyadej on religion and morality]. Bangkok: Department of Religious Affairs, Ministry of Culture. (in Thai).

Chalmers, A. F. 1999. What is this thing called science? 3rd ed. Indianapolis: Hackett Publishing Company.

Cohen, Morris R., and Ernest Nagel. 1968. An introduction to logic and scientific method. New Delhi: Allied Publishers Limited.

Derry, Gregory N. 1999. What science is and how it works. Princeton, NJ: Princeton University Press.

Edelstein, Ludwig. 1966. The meaning of Stoicism. Cambridge, Mass.: Harvard University Press.

Harvey, Peter. 1992. An introduction to Buddhism: Teachings, history and practices. Cambridge: Cambridge University Press.

Kanchanapisek Network. 1999. “Biography of His Majesty King Bhumibol Adulyadej.” The Golden Jubilee Network Online Mass-Educational Project. http://www.kanchanapisek.or.th/biography/index.en.html. (Accessed on May 13, 2015).

Khantipãlo, Bhikkhu, trans.1986. A criterion of true religion: Lord Buddha's discourse to the Kalama People (Kãlãma Sutta). Bangkok: Mahãmakut Rãjavidyãlaya Press.

Kuhn, Thomas S. 1996. The structure of scientific revolutions. 3rd ed. Chicago: The University of Chicago Press.

Kyabgon, Traleg. 2014. The essence of Buddhism: An introduction to its philosophy and practice. Boston, MA: Shambhala.

Lopez, Donald S. 2008. Buddhism and science: A guide for the perplexed. Chicago, IL: University of Chicago Press.

Sellars, John. 2006. Stoicism. Durham: Acumen.

Thera, Nyanaponika, ed. 2008. Advice to Rãhula: Four discourses of the Buddha. Kandy, Sri Lanka: Buddhist Publication Society.

Wallace, B. Alan. 2003. Buddhism and science: Breaking down the barriers. In Buddhism and science: Breaking new ground. ed. B. Alan Wallace, 1-29. New York, NY: Columbia University Press.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

20-09-2022

How to Cite

ธีระฐิติ ชลธิศ. 2022. “ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง: บทวิเคราะห์เชิงปรัชญา”. วารสารสังคมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 47 (2). Bangkok, Thailand:177-94. https://doi.org/10.61462/cujss.v47i2.777.