ถกคิด ‘การอภิบาล’ (governance) ในประเทศไทยผ่านงานวิจัยและหลักสูตรการสอนในมหาวิทยาลัย
DOI:
https://doi.org/10.61462/cujss.v53i2.1780คำสำคัญ:
การอภิบาล, ธรรมาภิบาล, การวิจัย, หลักสูตรการสอนในมหาวิทยาลัย, รัฐประศาสตรศาสตร์/การบริหารรัฐกิจบทคัดย่อ
‘การอภิบาล’ (governance) เป็นคำศัพท์ทางวิชาการที่สร้างความสับสนให้กับสังคมไทยมาตั้งแต่ช่วงหลังทศวรรษที่ 1990 อันเนื่องมาจากการแปลและนิยามความหมายที่แตกต่างหลากหลายกัน รวมไปถึงบริบทในการนำไปปฏิบัติที่มีเป้าหมายทางการเมืองเฉพาะของการใช้แต่ละความหมายของการอภิบาล บทความวิจัยนี้มีเป้าหมายเพื่อทบทวนและวิเคราะห์สถานะความรู้เรื่องการอภิบาลในประเทศไทยที่ปรากฎอยู่ในฐานข้อมูลงานวิจัยสำคัญและหลักสูตรการเรียนการสอนในระดับอุดมศึกษา โดยงานวิจัยได้ใช้วิธีการศึกษาเชิงคุณภาพ ผ่านการเก็บข้อมูลด้วยการสำรวจเอกสาร การสัมภาษณ์เชิงลึก และการจัดเวทีระดมความคิดเห็น ผลการศึกษาค้นพบว่าทั้งการวิจัยและการเรียนการสอนด้านการอภิบาลให้น้ำหนักอย่างมากกับมุมมองหรือแนวคิด ‘ธรรมาภิบาล’ และถูกนำไปปฏิบัติในการบริหารงานภาครัฐตามแนวคิดการจัดการภาครัฐแนวใหม่เป็นสำคัญ ส่งผลให้สถานะองค์ความรู้การอภิบาลในประเทศไทยเกิดวงจรปัญหาที่ทำให้องค์ความรู้การอภิบาลจำกัดหรือลดรูปเหลือเพียง ‘หลักธรรมาภิบาล’ และถูกนำไปสร้าง ถ่ายทอด และผลิตซ้ำผ่านสถาบันทางวิชาการและหน่วยงานภาครัฐ การออกแบบนโยบาย แผน และวิธีการปฏิบัติงานที่มุ่งใช้กรอบธรรมาภิบาลนี้สะท้อนสภาวะการขาดการนำแนวคิดการอภิบาลในลักษณะอื่นที่เป็นไปได้เข้ามาใช้อย่างเพียงพอหรือการไม่ให้ความสำคัญต่อความรู้การอภิบาลแบบอื่นในทางปฏิบัติ ปัญหานี้ส่งผลต่อทิศทางการแสวงหาความรู้และการพัฒนาการวิจัยที่เกี่ยวกับการอภิบาล ความรู้ในแบบอื่นนอกจาก ‘ธรรมาภิบาล’ ถูกทำให้ไม่สำคัญและหายไป
Downloads
References
Ake Tangsupvattana. 2005. Lokaphiwat Bansat Kham Chat Bansat Phi Ban Lae Khwamrapphitchop To Sangkhom Khong Bansat [Gobalization, International Corporation, Corporate Governance and Corporate Social Responsibility]. Bangkok: Chulalongkorn University Press. (in Thai)
Alongkot Sarakarn. 2020. “Khwamsamret Khong Ongkon Pokkhrong Thongthin Nai Nakan Chatkan Singwaetlom Mueang Thi Yangyuen: Botrian Chak Thetsaban Mueang Kalasin.” [Local Administrative Organization’s Success in Urban Environmentally Sustainable Management: Lessons from Kalasin Municipality]. Journal of Social Sciences 50 (2): 71-100. (in Thai)
Amornrat Kulsudjarit. 2020. “Krabuankan Tittang Rabop Lae Konkai Nai Kan Pongkan Lae Kaekhai Panha Khorapchan Doi Kan Mi Suanruam Khong Chumchon: Korani Sueksa Chumchon Bang Bua Khet Bang Khen Lae Chumchon Lang Flaet Ruam Phatthana Khet Lak Si Krungthepmahanakhon.” [A System and Mechanism Application Process to Prevent Corruption by Community Participation: A Case Study of the Bangbua Community in the Bangkhen District and the Lang Flat Ruampattana in the Laksi District, Bangkok]. Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)
Amporn Tamronglak. 2010. “Kan Borihan Pokkhrong Satharana: Kan Borihan Rat Kit Nai Satawat Thi 21.” [Public Governance: Public Administration in 21th Century]. In Public Governance: Public Administration in 21th Century, edited by Amporn Tamronglak, 1-34. Bangkok: Thammasat University Press. (in Thai)
Arunee Viengsaeng. 2020. “Krabuankan Soemsang Thamma Phi Ban Bon Than Watthanatham Chumchon Su Sangkhom Plot Khorapchan Amphoe Khun Yuam Changwat Mae Hong Son.” [The Reinforced Process of Good Governance based on Cultural Community toward the Non-Corruption Society in Khun Yuam District, Mae Hong Son Province]. Bangkok: Thailand Research Fund (TRF). (in Thai)
Bevir, Mark. 2013. A Theory of Governance. Berkeley, Calif.: Univ. of California Press.
Bevir, Mark. 2010. Democratic Governance. Princeton, N.J: Princeton University Press.
Bevir, Mark, and Rod Rhodes. 2003. Interpreting British Governance. London: Routledge.
Bowornwathana, Bidhya. 2008. “Importing Governance into the Thai Polity: Competing Hybrids and Reform Consequences.” In Comparative Governance Reform in Asia: Democracy, Corruption, and Government Trust, edited by Bidhya Bowornwathana and Clay Wescott, 17:5–20. Research in Public Policy Analysis and Management. Emerald Group Publishing Limited. https://doi.org/10.1016/S0732-1317(08)17002-6.
Deunden Nikomborirak et al. 2017. Khrong Kan Pramuan OngKhwamru Dan Kan Soemsang Thamma Phi Ban Lae Kan Lot Corruption [Stock of Knowledge on Good Governance and Anti-Corruption Project]. Bangkok: Thailand Development Research Institute. (in Thai)
Dryzek, John S. 2010. Foundations and Frontiers of Deliberative Governance. Oxford: Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199562947.001.0001.
Jeeranan Yayawong, Boonchok Bunmee, Tarita Tangseng, Wipawadee seetonchai and Chot Bodeerat. 2021. Kan Borihan Chatkan Phak Rat Naeo Mai Phaitai Kan Borihan Kitchakan Banmueang Thi Di [New Public Management under Good Governance]. Journal of Modern Learning Development 6 (5): 303-14. (in Thai)
Jessop, Bob. 2011. “Metagovernance.” In The SAGE Handbook of Governance, edited by Mark Bevir, 106–23. Los Angeles, Calif: SAGE. https://doi.org/10.4135/9781446200964.n8
Manita Srisitanont. (2022). Photchananukrom SangChat Udomkan Rat Thai Nai Photchananukrom Chabap Ratchabandittayasathan [Nation Building by Dictionaries: Ideologies of Thai State in the Royal Institute Dictionary]. Bangkok: MatichonBook. (in Thai)
Ministry of Education. 2009. Prakat Krasuang Sueksathikan Rieang Krop Mattrathan Khunnawut Radap Udomsueksa Haeng Chat B.E. 2552 [Notification of the Ministry of Education Re Thailand Qualifications Framework of Higher Education, B.E.2552]. (in Thai)
Nithi Nuangjamnong. 2016. “Kansueksa Kan Chat Kan Pokkhrong Nai Prathet Thai: Kan Thamhai Pen Krasae Lak Rue Kan Lot Thon KhwamPen Kanmueang?” [Governance Teaching in Thailand: Turning to Mainstream or Reducing to Politics?] In Wa Duai Thruesadi Ratthasat Lae Ratthaprasasanasat Ruam Samai, [On the Contemporary Political Science and Public Administration Theories] edited by Watcharapol Supajakwattana and Watcharabon Buddharaksa 147-72. Phitsanulok: Naresuan University Press. (in Thai)
Osborne, Stephen P., ed. 2010. The New Public Governance? Emerging Perspectives on the Theory and Practice of Public Governance. London ; New York: Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203861684
Patcharee Siroros. 2009. “Ruam Duai Chuai Kan Nai Kan Borihan Ratchakan Baep Mi Suanruam” [Cooperation in Collaborative Administration], Journal of Political Science 30 (3): 300-39. (in Thai)
Patcharee Siroros and Theerapat Ungsuchaval. 2015. “Poet Klong Nayobai Sueksa: Wa Duai Thima Thi Pen Lae Thi Pai Khong Kansueksa Nayobai Satharana” [Unpacking policy studies: Understanding past, present, and future of the study of public policy]. In Poet Klong Nayobai Satharana: Lak Mum Mong Nai Kansueksa Nayobai Satharana Ruam Samai, [Unpacking public policy: contemporary perspectives in the study of public policy] edited by Wasan Luangprapat, Patcharapa Tantrajin and Theerapat Ungsuchaval, 26-79. Bangkok: Faculty of Political Science, Thammasat University. (in Thai)
Patcharee Siroros and Pornthip Kaewmoonkham. 2017. “Kan Borihan Ratchakan Baep Mi Suanruam: Tua Baep Lae Korani Sueksa Su Khwamsamret” [Participatory Governance: Model and Case Studies for Success]. Journal of Public and Private Management 24 (2): 136-57. (in Thai)
Peters, B. Guy, and Pierre, Jon. 2006. “Governance, Government and the State.” In The State: Theories and Issues, edited by Colin Hay, Michael Lister, and David Marsh, 209–22. Political Analysis (Palgrave Macmillan (Firm)). Houndmills, Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan.
Piyapong Boossabong. 2017. Kan Wikhro Nayobai Lae Kan Wangphaen Baep Prueksa Harue [Policy Analysis and Deliberative Planning]. Bangkok: Common Books. (in Thai)
Piyakorn Whangmahaporn. 2020. Kan Chat Kan Pokkhrong Satharana Naeo Mai: Mong Phan Nayobai PrachaRat [New Public Administration: Governance Approach]. Bangkok: O.S. Printing House. (in Thai)
Suthawan Sathirathai. 2001. “Khrongkan Sanapsanun Kan Khian Botkhwam Phuea Kan Sammana Rueang Thamma Phi Ban Kan Mi Suanruam Khong Prachachon Lae Krabuankan Thang Dan Singwaetlom” [Project Supporting Article Writing for the Seminar on Good Governance of People Participation and Environmental Process]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Suthawan Sathirathai. 2002. “Thamma Phi Ban Lae Kan Mi Suanruam Khong Prachachon Nai Kan Chatkan Dan Singwaetlom” [Good Governance and Public Participation in Environmental Management]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Suthawan Sathirathai. 2004. “Thamma Phi Ban Lae Kan Mi Suanruam Khong Prachachon Nai Kan Chatkan Dan Singwaetlom Raya Thi 2” [Good Governance and Public Participation in Environmental Management Phase 2]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Suthawan Sathirathai. 2005. “Kan Phoem Sakkayaphap Lae Kan Wang Krop Katika Phuea Damnoen Kan Tam Konkai Kan Phatthana Thi Sa at Khong Prathet Thai” [Capacity Building and Regulation Framing for Implementing the Clean Development Mechanism of Thailand]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Suthawan Sathirathai. 2006. “Kan Triam Khomun Samrap Kansueksa Thopthuan Sathanaphap Lae Naeonom Kan Chatkan Dan Singwaetlom Khong Thai Phuea Triam Khwamphrom Nai Kan Cheracha Khet Kan Kha Serithai Saharat America” [Information Preparation for the Review of the State and Direction of Environmental Management of Thailand to Prepare for US-Thai Free Trade Negotiation]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Somchai Thamsutiwat. 2018. “Kan Phatthana Khwamruammue Lae Yok Radap Kan Pongkan Kan Thutcharit Nai Prathet Thai: Sueksa Prasopkan Prathet Yipun Lae Kaolitai” [Developing Cooperation and Leveraging Anti-Corruption Mechanisms in Thailand: Experience from Japan and South Korea]. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)
Teerayut Bunmee. 1998. ThammaRat Haeng Chat Yutthasat Ku Haina Prathet Thai [National Governance Strategy for Saving Thai Catastrophe]. Bangkok: October Printing. (in Thai)
Tejapira, Kasian. 2015. “"Governance” in Thailand.” In A Sarong for Clio: Essays on the Intellectual and Cultural History of Thailand: Inspired by Craig J. Reynolds, edited by Maurizio Peleggi and Craig J. Reynolds, 181–96. Studies on Southeast Asia Series, no. 66. Ithaca, New York: Southeast Asia Program Publications, Southeast Asia Program, Cornell University.
Thammasat University Research and Consultancy Institute. 2011. Kan Pramoen Sathanaphap Khong Wicha Ratthasat Lae Ratthaprasasanasat Nai Prathet Thai (Rawang Phoso 2540 – Patchuban) [The Evaluation of the State of Education in Political Sciences and Public Administration in Thailand (from 1997 to present)]. Bangkok: National Research Council of Thailand.
Theerapat Ungsuchaval. 2022. Governance 101: Khwammai Lae Rupbaep Thi Laklai [Governance 101: Multiple Definitions and Forms]. Bangkok: Sanya Dharmasakti Institute for Democracy, Thammasat University. (in Thai)
Torfing, Jacob, B. Guy Peters, Jon Pierre, and Eva Sørensen. 2012. Interactive Governance: Advancing the Paradigm. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199596751.001.0001.
Torfing, Jacob, and Christopher K. Ansell, eds. 2016. Handbook on Theories of Governance. Cheltenham, UK ; Northampton, MA: Edward Elgar Publishing.
Ungsuchaval, Theerapat. 2016. “Transcending the Institutionalist- Interpretivist Binary: Realizing Critical Realist Theory of Governance as Metagovernance.” Journal of Government and Politics 7 (4): 662–96. https://doi.org/10.18196/jgp.2016.0047.662-696.
Ungsuchaval, Theerapat. 2017. “Mainstreaming Moments in Governance Theories: Some Observations.” Journal of Asian Review of Public Affairs and Policy 2 (3): 23-54.
Ungsuchaval, Theerapat. 2023. NGOs and Civil Society in Thailand: Metagovernance and the Politics of NGO Funding. London: Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003166009
Ungsuchaval, Theerapat, Piyapong Boossabong, and Kris Hartley. 2023. “Public Policy Education in Thailand: From Caged Pedagogy to Disciplinary Independence?” Journal of Asian Public Policy 16 (1): 75–95. https://doi.org/10.1080/17516234.2022.2065739
Warapatr Todhanakasem. 1999. “Kan Sang Good Governance Nai Ongkon” [Creating good governance in an organization]. Warasan Kor Sor Tor (October) 11-7. (in Thai)
Wasan Luangprapat. .2005. “Kan Chatkan Phak Rat Naeo Mai Kap Kan Borihan Kan Pokkhrong Nai Rabop Prachathippatai: Song Krasae Khwamkhit Nai Kan Borihanngan Phak-Rat Lukkha Rue Phonlamueang” [New public management and democratic governance: Two Ideas of public management – Customer or Citizen]. Ratthasat San 26 (2): 35-86. (in Thai)
Wasan Luangprapat and Chai Chaiyachit. 2018. “Kan Aphiban Nai Thana Mano-That Thang Kan Borihan Ratha-kit” [Governance as a concept of public administration]. Ratthasat San 39 (3): 140-99. (in Thai)
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
